Ολοι, στην καθημερινή μας ζωή, αναρωτιόμαστε για το πως είμαστε, τι
θέλουμε, τι μας ευχαριστεί και τι όχι, τι δυνατότητες έχουμε και ποια είναι
τα κίνητρά μας, για να πραγματοποιήσουμε τους στόχους και τα όνειρά μας.
Με αυτό τον τρόπο προσπαθούμε να βελτιώσουμε την καθημερινή μας ζωή,
αποκτώντας δηλαδή όσο το δυνατόν καλύτερη αυτογνωσία και ενημερότητα. Αυτό
όμως, που μας απασχολεί περισσότερο αφορά την επικοινωνία μας με τους
άλλους, τις πρακτικές και συναισθηματικές συναλλαγές μαζί τους. Έτσι, θέλουμε
να ξέρουμε όσο το δυνατόν περισσότερα πράγματα και στοιχεία του χαρακτήρα
τους, ειδικά αν βρισκόμαστε σε στενή επαφή, για να ελέγχουμε το είδος, την
ποιότητα και το εύρος των σχέσεων μαζί τους. Η λέξη «κλειδί» σε αυτή μας την
προσπάθεια είναι «ο έλεγχος», τα μέτρα προστασίας και οι αποστάσεις, που
χρειάζεται να πάρουμε από διάφορες κατηγορίες ατόμων και ομάδων, επειδή ο
άνθρωπος, από την φύση του, θέλει να ελέγχει το περιβάλλον του.
Έχει αποδειχθεί, ότι η επιθυμία ελέγχου προσώπων και καταστάσεων διαφέρει
πολύ από άτομο σε άτομο, είναι ανάλογη με την ιδιοσυγκρασία μας, τα βιώματα
και τις εμπειρίες μας, ειδικά της παιδικής ηλικίας και πολλές φορές φτάνει
σε ακρότητες. Έχει επίσης παρατηρηθεί ότι τα άτομα, που θέλουν να ασκούν
τον απόλυτο έλεγχο της ζωής τους, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες,
αναπτύσσουν άγχος και λάθη στην σκέψη τους, παρερμηνεύουν, υπερβάλλουν, αλλά
η ελεγκτική επιθυμία τους είναι τόσο μεγάλη, πο
... Διαβάστε περισσότερα »
Γενναιότητα είναι η υπερηφάνεια και το θάρρος ,που δείχνουμε στον κίνδυνο ή
στα δύσκολα γεγονότα της ζωής.. Ίσως η γενναιότητα στο πόλεμο να έχει
λιγότερη αξία, γιατί είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου. Στη ζωή όμως, η
γενναιότητα είναι επιλογή. Μπροστά στο δίλημμα μάχη ή φυγή επιλέγεις
να αγωνισθείς.
Πράξεις γενναιότητας:
Να ξεπερνάς τα εμπόδια. Οποια και νάναι, λύσεις πάντα υπάρχουν
Να μαθαίνεις από τα λάθη σου.
Να αντιμετωπίζεις καλότροπα τις άσχημες και σκληρές καταστάσεις.
Να μοχθείς και να αγωνίζεσαι, χωρίς δυσφορία.
Να προχωράς μπροστά, ό,τι κι αν σου συμβαίνει.
Να αλλάζεις τις προτεραιότητές σου.
Να αντιμετωπίζεις τις προκλήσεις, μπαίνοντας στη ροή των γεγονότων.
Να δέχεσαι την ευθύνη σου και την ευθύνη των άλλων για τη ζωή τους.
Να μη δείχνεις υπερβολική αυταπάρνηση και αυτοθυσία. Δημιουργείς ανθρώπους
ανίκανους και άβουλους γύρω σου.
Να αναγνωρίζεις την αξία των άλλων.
Να αναγνωρίζεις και τη δική σου αξία. Ο,τι πιστεύουμε για τον εαυτό μας,
αυτό εισπράττουμε από τους άλλους.
Να είσαι αξιόπιστος
Να αλλάζεις την τύχη σου.
Να κλείνεις τη πόρτα στην αβεβαιότητα, παίρνοντας το ρίσκο των αποφάσεων.
Να κρατάς ακέραιες τις προσδοκίες σου, μέχρι το τέλος της ζωής σου.
Να ψάχνεις με θάρρος τους τρόπους αντίστασης στην αγάπη, που αξίζεις.
Να μη φοβάσαι την εγκατάλειψη και να μην νιώθεις ματαίωση από αυτή. Η
εγκατάλειψη είναι μια αρνητικ
... Διαβάστε περισσότερα »
Η αίσθηση της ευτυχίας είναι συνδεδεμένη στο μυαλό μας με μεγάλες και
σπουδαίες κατακτήσεις στη ζωή: Σπουδές, επάγγελμα, επιτυχημένος γάμος,
παιδιά , οικονομική επιφάνεια κλπ., νοηματοδοτούν, συνήθως, την ευτυχία. Αν
αυτά τα έχουμε κατακτήσει ,τότε ΠΡΕΠΕΙ να νιώθουμε ευτυχισμένοι. Κι όμως.
Οσοι από μας διαθέτουν όλα αυτά , δηλώνουν απερίφραστα πως απέχουν πολύ από
αυτή την αίσθηση του ευτυχισμένου ανθρώπου. Η ερμηνεία αυτής της αντίφασης
στηρίζεται συνήθως σε δυο παραμέτρους: Η μια αφορά το εννοιολογικό
περιεχόμενο της ευτυχίας και η άλλη την προκατάληψη, το «πρέπει» και το
«πώς» διαμορφώνεται αυτό το συναίσθημα.
Μιλώντας για την δεύτερη παράμετρο, πως πρέπει να νιώθει κάποιος
ευτυχισμένος, αναζητούμε την απάντηση στα βαθύτερα θέλω μας, αυτά, που
βρίσκονται μακριά από τις συνηθισμένες και προκατασκευασμένες αντιλήψεις.
Είναι προσωπικό ζήτημα, λοιπόν, η ευτυχία, συνδεδεμένη με το πώς
αντιλαμβάνεται κάποιος τον εαυτό του, στην διπλή του μορφή: Αυτή του ατόμου,
ως ιδιοσυγκρασία και προσωπικότητα αλλά και την άλλη, αυτή του κοινωνικού
δράστη, που δέχεται αλλά και παίρνει μέρος στη διαμόρφωση των κοινωνικών
αντιλήψεων. Αν αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας περισσότερο σαν άτομο, με
συγκεκριμένες και προσωπικές ανάγκες και λιγότερο σαν κοινωνική οντότητα, αν
δεν νιώθουμε υποχρεωμένοι να συγχρονιζόμαστε με το πνεύμα της εποχής, δηλαδή
με την άποψη της πλειοψηφίας των ανθρώπων, τότε έχουμε αυξημένες πιθανότητες
να είμαστε και
... Διαβάστε περισσότερα »
Να μπορείς νάσαι πάντα ευγενικός, με τον εαυτό σου και τους άλλους
Να μπορείς ν΄απαλύνεις τον πόνο σου και τον πόνο των άλλων
Να μπορείς να γεμίζεις την ψυχή σου και την ψυχή των άλλων
Να μπορείς να μην αφήνεις τον εαυτό σου και τους άλλους να σου φέρονται
άσχημα
Να μπορείς να εκφράζεις μόνο αγάπη στον εαυτό σου και στους άλλους
Να μπορείς να μην εκδικείσαι τον εαυτό σου και τους άλλους
Να μπορείς να κάνεις φροντίδα και προσφορά τα βάσανά σου
Να μπορείς να δίνεις στους άλλους ό,τι αυτοί έχουν ανάγκη κι όχι εσύ
Να μπορείς να δείχνεις εμπιστοσύνη
Να μην μπορείς να νιώθεις μίσος
Να μπορείς να μην επικρίνεις , τον εαυτό σου και τους άλλους
Να μπορείς να εκφράζεις όλα σου τα αληθινά συναισθήματα
Να μπορείς να δέχεσαι με χαρά τα συναισθήματα των άλλων
Να μπορείς να ακούς και να συζητάς
Να μπορείς να θεωρείς κάθε ανισορροπία μια ευκαιρία για μια νέα ισορροπία
Να μπορείς να νιώθεις πως η ζωή είναι τουλάχιστον για δυο
Να μπορείς να είσαι γενναιόδωρος και όχι εγωιστής
Να μπορείς να μαθαίνεις όλο και πιο πολύ τον εαυτό σου
Να μπορείς, στα χρόνια της ωριμότητας, νάναι καλός ο απολογισμός σου και, αν
και είχες μια ζωή γεμάτη αξιοσύνη, να μπορείς να κάνεις ακόμα μια αρχή
Να μπορείς να βλέπεις τον πόνο σου σαν σήμα δικού σου λάθους
Να μπορείς νάχεις πάντα χιούμορ
Και τότε, ίσως να μπορείς να βρεις τον Θεό, που έχεις μέσα σου
ε κάθε περίπτωση επικοινωνιακής πράξης ισχύουν κάποιες νομοτέλειες, που μας
οδηγούν στην διαμόρφωση ενός προσωπικού τρόπου επικοινωνίας, στη
συσχέτισή μας με τους άλλους. Τέτοιοι νομοτελειακοί παράγοντες είναι:
- Ο τρόπος, που συνηθίζουμε να εκφράζουμε γλωσσικά τις σκέψεις και τα
συναισθήματά μας.
- Το μορφωτικό επίπεδο, και η γενικότερη παιδεία μας.
- Η ανατροφή και τα βιώματά μας.
- Οι κοινωνικές συνήθειες και το περιβάλλον, που ζούμε.
- Οι τρέχουσες συνθήκες ζωής μας.
- Το ατομικό μας στυλ και η ιδιοσυγκρασία μας.
Οι στίχοι του Α. Εμπειρίκου αναφέρονται ακριβώς σ αυτό. Η εικόνα, που
αναδύεται, είναι πολύ εκφραστική: Με λίγες και πολύ λιτές λέξεις, ο
ποιητής
ζωγραφίζει και νοηματοδοτεί τη δική του επικοινωνιακή πρόταση: Να
στηρίζει ο
ένας τον άλλο, σε όλους τους καιρούς, λεκτικά -με τη λέξη- και μη
λεκτικά, με το άγγιγμα και την επαφή. Πρόκειται για μια συναρπαστική
σχέση, όπου ο καθένας συνεισφέρει ό,τι μπορεί για να μοιραστεί με
αμοιβαιότητα,
ισότητα και σεβασμό. Αυτό το απλό «πάρε-δώσε», είναι μια υπόσχεση, μια
συνεχής ανανέωση της επικοινωνιακής συμφωνίας και οδηγεί στην ψυχή της
σχέσης και στην ολοκλήρωσή της.
Οπως προαναφέρθηκε, ένας από τους παράγοντες, που οδηγούν τον καθένα μας σε
μια συγκεκριμένη μορφή επικοινωνίας, είναι το προσωπικό του στυλ, όταν
επικοινωνεί με τους άλλους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι άκαμπτο ή πάντα
το ίδιο. Αντίθετα, το προσωπικό στυλ χα
... Διαβάστε περισσότερα »
Σχεδόν όλοι μας είναι πιθανό -σε
συγκεκριμένες φάσεις του κύκλου της ζωής μας- να αντιμετωπίσουμε κάποιες
δυσκολίες. Αυτές οι δυσκολίες μπορεί να αποτελέσουν εμπόδια στην
ψυχο-κοινωνική μας προσαρμογή και να διαταράξουν την ομαλή εξελικτική
μας πορεία.
Τέτοιου είδους δυσκολίες, οι οποίες καθιστούν συνήθως χρήσιμη κι
αναγκαία την συμβουλευτική ή ψυχοθεραπευτική παρέμβαση από ειδικά
εκπαιδευμένο ψυχολόγο, μπορεί να είναι:
- Η επίμονη αίσθηση του ανικανοποίητου
- Η ανεξήγητη κόπωση, ή οι αϋπνίες
- Συναισθήματα μοναξιάς, θλίψης, αποτυχίας, έντασης και άγχους
- Δυσκολίες επικοινωνίας στις συζυγικές, οικογενειακές, εργασιακές & διαπροσωπικές σχέσεις
- Σεξουαλικά προβλήματα, ή ανησυχίες
- Προβλήματα που συνδέονται με τη χρήση ναρκωτικών ή αλκοόλ
- Δυσκολία στο σχεδιασμό και την πραγματοποίηση στόχων
- Προβλήματα που συνδέονται με τη συμπεριφορά του παιδιού, ή/και την επίδοση του στο σχολείο
- Ένταση & άγχος στην οικογένεια εξαιτίας της δυσκολίας των μελών
της να αντιμετωπίσουν την ύπαρξη χρόνιων ασθενειών (AIDS/ HIV,
καρδιοπάθειες, στειρότητα, διαβήτης, καρκίνος, κατά πλάκας σκλήρυνση,
κ.α.)
- Έντονες διακυμάνσεις σωματικού βάρους που μπορεί να συνδέονται με
διαταραχές διατροφής (ψυχογενής ανορεξία, βουλιμία, παχυσαρκία, κ.α.)
- Δυσκολίες στον έλεγχου του θυμού (βίας κι επιθετικότητας)
Αν και
μπορεί να μην το έχετε παρατηρήσει, σίγουρα όμως έχετε βιώσει εκείνες
τις υπέροχες, μοναδικές στιγμές, που, απολαμβάνοντας ένα τοπίο, το
χαμόγελο ενός αγαπημένου προσώπου, την ευτυχία από ένα χάδι ή ένα ζεστό
βλέμμα ζήσατε την «πληρότητα», ένα αίσθημα, σαν να μπήκατε σε μια άλλη
υπαρξιακή διάσταση.
Ολοι έχουμε να θυμηθούμε τέτοιες ανεπανάληπτες στιγμές, στιγμές που
χάθηκε το βλέμμα μας σε ένα δειλινό στην κοκκινισμένη θάλασσα και που,
στιγμιαία, ξεχάσαμε όλες τις σκοτούρες, τα προβλήματα και τα άγχη μας.
Οι περισσότεροι, όμως, δεν παρατηρούμε, δηλαδή δεν αξιολογούμε και δεν
αναρωτιόμαστε γιατί νιώσαμε έτσι, γιατί, βέβαια, συστατικό στοιχείο της
θάλασσας δεν είναι η ψυχική μας γαλήνη, ούτε η χαρά. Απλά είναι η στιγμή
, που εμείς καταφέρνουμε ασυνείδητα να ακινητοποιήσουμε το νου και να
έλθουμε σε μια πραγματική επαφή με τον βαθύτερο εαυτό μας και τις
ανάγκες του.
Ο νους είναι αεικίνητος. Σκέψεις ταράζουν το μυαλό μας ασταμάτητα,
τριγυρίζουν στο παρελθόν, ανακαλύπτουν λάθη, ενοχές και πικρίες ή
τρέχουν στο μέλλον και μας γεμίζουν άγχος για τα απρόβλεπτα, που μας
περιμένουν. Το μυαλό μας ελάχιστα και με πολύ κόπο συγκεντρώνεται στο
παρόν, στη στιγμή, κι αν το καταφέρει, αυτό γίνεται με πολύ κόπο. Η
αφηρημάδα ή η απορρόφηση εκτός χρόνου είναι η αγαπημένη απασχόληση της
σκέψης μας, κι ας μας στενοχωρεί πάρα πολύ. Παρόλ αυτά, αν και όλοι
ξέρουμε ότι ζούμε το τώρα, πως το παρελθόν δεν υπάρχει και, ότι το
μέλλον
... Διαβάστε περισσότερα »
Η ζωή μας
είναι γεμάτη από ευθύνες, υποχρεώσεις, κανόνες και προγράμματα. Οι
μαρτυρίες των πιο πολλών ανθρώπων δείχνουν, ότι η μεγαλύτερη αγωνία- το
άγχος δηλαδή- αφορά την εξουθενωτική προσπάθεια να ευχαριστήσουμε όλους
όσους είναι γύρω μας, τα παιδιά μας, τον σύντροφο, τους συγγενείς, τους
φίλους ακόμα και τους γείτονες, τους γνωστούς και τους γνωστούς των
γνωστών μας. Αν και αυτή η κατάσταση μας φέρνει συναισθήματα αγανάκτησης
και θυμού, δεν τολμούμε να την αλλάξουμε, επειδή φοβόμαστε μήπως
χάσουμε την αγάπη ή την εκτίμηση, ίσως και τον θαυμασμό του
περιβάλλοντός μας.
Η βαθύτερη αιτία, που μας οδηγεί, θέλοντας και μη, σ αυτό τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς είναι η ένοχη συνείδηση.
Η ενοχή φέρνει ψυχικό βάρος, αρνητικά συναισθήματα- θυμός, άγχος, -
απόλυτη σκέψη, νευρώσεις, μας κάνει να νιώθουμε ράκος ή να σφίγγουμε τα
δόντια για να μην καταρρεύσουμε.
Η πηγή της ενοχής βρίσκεται πίσω στην πρώιμη παιδική ηλικία, στον
τρόπο, που μεγαλώσαμε, στις ελλειμματικές συναισθηματικές σχέσεις με
τους γονείς, και ιδιαίτερα με την μητέρα. Με το πέρασμα του χρόνου, οι
εμπειρίες βιώνονται κάτω από το φόβο να μην πάψουν οι άλλοι να μας
αγαπούν . Έτσι, σιγά-σιγά, με αυτόν τον προσανατολισμό, δημιουργούνται
λανθασμένες σκέψεις και αντιλήψεις.
Η ενοχή και οι μορφές της
Η ενοχή μπορεί να είναι υγιής ή νοσηρή.
Υγιής είναι η ενοχή για κάποιο παράπτωμα, για κάποια ανεπανόρθωτη βλάβη,
π
... Διαβάστε περισσότερα »
Δεν είναι δυνατόν να ζήσουμε το λυκόφως της ζωής μας με τον ρυθμό του
λυκαυγούς. Γιατί, ό,τι ήταν υπέροχο το πρωί θα γίνει ασήμαντο το βράδυ.
Καρλ Γιουγκ
Πενήντα! Ο τρομερός αριθμός!
Ανατροπή της ζωής μου, τρέχω προς το τέλος, ο χρόνος ζωής μου έχει μειωθεί
δραστικά, άνθρωποι του περιβάλλοντός μου φεύγουν και κάποιοι άλλοι της
ηλικίας μου με αποχαιρετούν ξαφνικά, κι εγώ ο ίδιος θα πεθάνω και άλλες
πολλές υπαρξιακού τύπου σκέψεις χαρακτηρίζουν τον άνθρωπο της μέσης ηλικίας,
με ένα συναισθηματικό χρώμα λιγάκι ακαθόριστο: Θλίψη για τα χρόνια που
έφυγαν, αισιοδοξία γιατί είναι μακριά ακόμα τα βαθιά γεράματα.
Μάλλον, όμως, η χρονολογική ηλικία είναι παραπλανητική, συνδεμένη με τους
κοινωνικούς ρόλους που ορίζουν και ίσως επιβάλλουν ότι σ' αυτή την ηλικία
πρέπει να κάνεις εκείνο, στην άλλη το άλλο κλπ. Κάπως έτσι ορίζονται και τα
κριτήρια δραστηριοτήτων αλλά και αδυναμιών της μέσης ηλικίας, αν και όλοι
γνωρίζουμε ότι το προσδόκιμο ζωής και καλής υγείας έχει αλλάξει πάρα πολύ.
Η μέση ηλικία, αν και παρουσιάζει κάποια μικρή απόκλιση εξαιτίας των
ατομικών διαφορών, εκτείνεται περίπου από τα 50 έως τα 65 χρόνια μας . Οπως
όλα τα στάδια ζωής, είναι, επίσης, μια περίοδος αλλαγών στη ζωή μας. Οι
βιολογικές, ψυχικές και πνευματικές λειτουργίες αλλάζουν, όχι απότομα αλλά
ομαλά και σταδιακά και βεβαίως δεν γερνάμε όλοι με τους ίδιους ρυθμούς. Τα
εξωτερικά σημάδια, το σώμα, η υγεία, η κινητικότητα, η σεξουαλική
... Διαβάστε περισσότερα »
Μήπως λέτε συχνά «είμαι θύμα της ζωής» και βιώνετε πικρία, σύγχιση και αβεβαιότητα;
Αν νομίζετε ότι κάτι δεν πάει καλά στη ζωή σας, ότι κάτι φταίει αλλά δεν
ξέρετε τι, τότε πιθανά να έχετε χάσει τον έλεγχο και, ίσως , είναι ο
κατάλληλος χρόνος για να πάρετε τη ζωή στα χέρια σας, δηλαδή να κάνετε
αλλαγές. Οι επιτυχημένοι άνθρωποι τολμούν και αλλάζουν τη ζωή τους, ενώ
οι αποτυχημένοι παραιτούνται από κάθε προσπάθεια.
Η Αλλαγή είναι η καλύτερη απάντηση στον κίνδυνο και στις λανθασμένες επιλογές.
Αλλαγή σημαίνει:
Τον επαναπροσδιορισμό της πορείας στη ζωή.
Τη μετακίνηση από τη θέση του χαμένου σ΄αυτήν του νικητή.
Ενας άνθρωπος που αλλάζει μπορεί να ξεπερνά τις αναστολές του, να νικά
τις δυσκολίες του να ελέγχει ή να προσαρμόζεται με επιτυχία στις
συνθήκες, να ικανοποιεί τις επιθυμίες του και ζει τη ζωή του με
πληρότητα.
Υπάρχουν πολλές στρατηγικές για να επαναπροσδιορίσουμε τη ζωή μας. Ακόμα
κι όταν αντιμετωπίζουμε αξεπέραστα εμπόδια , πάντα υπάρχει τρόπος να
πάρουμε τη ζωή στα δικά μας χέρια.
Συνήθως, πέντε λόγοι εμποδίζουν την αλλαγή:
Η έλλειψη αυτογνωσίας.
Η έλλειψη νοήματος ζωής.
Η έλλειψη ή η ασάφεια στους στόχους.
Οι φανταστικοί φόβοι και οι ανύπαρκτες εμπλοκές.
Η ενοχή για τις συνέπειες της αλλαγής μας στους δικούς μας ανθρώπους.
Οι άνθρωποι φοβούνται να δοκιμάσουν αλλαγές. Αν και « πάσχουν» από
στενοχώρια και πλήξη, αρνούνται να δοκιμάσουν την ε
... Διαβάστε περισσότερα »
Οι
σχεδόν καθημερινές συζητήσεις μας γύρω από τον εαυτό δείχνουν τόσο την
ανάγκη μας να αποκτήσουμε αυτογνωσία του αλλά και το μπέρδεμα γύρω από
το τι είναι και τι δεν είναι εαυτός. Οι συνηθισμένες και συχνές
εκφράσεις «να τα βρω με τον εαυτό μου» «δεν γνωρίζει τον εαυτό του»
«αυτός κοιτά μόνο τον εαυτό του» δείχνουν τα ασαφή όρια μεταξύ της
αγάπης του εαυτού και της εγωκεντρικής αντίληψης και του εγωισμού. Το κλειδί της διάκρισης φαίνεται να βρίσκεται σε τρεις πιθανές θέσεις- ισότητας, κατωτερότητας ή ανωτερότητας-
που τοποθετούμε τον εαυτό μας στο πεδίο, δηλαδή στις σχέσεις μας με
τους άλλους, Ασφαλώς η πιο στέρεη θέση είναι αυτή της ισότητας, θέση
που μας επιτρέπει να αγαπάμε τον εαυτό μας και να τον οριοθετούμε
απέναντι στις παράλογες και υπερβολικές απαιτήσεις των άλλων που
βρίσκονται γύρω μας.
Σε γενικές γραμμές ο εαυτός ορίζεται ως ο τρόπος που κάποιος, έχοντας
ρεαλιστικά κριτήρια, αντιλαμβάνεται τον εαυτό του και τον τοποθετεί ως
αξία στο κοινωνικό πλαίσιο, μέσα στο οποίο ζει και δραστηριοποιείται. Η
διεθνής βιβλιογραφία έχει χρησιμοποιήσει εναλλακτικά πολλές συνώνυμες
έννοιες του εαυτού, όπως self- regard, self acceptance, self-respect,
self- concept, self- identity, self- worth.
Βασικά, ο εαυτός περικλείει τρία επιμέρους στοιχεία, που συνθέτουν μια ολιστική και σφαιρική για το άτομο αντίληψη:
Το γνωστικό π.χ είμαι έξυπνος ή γνωρίζω καλά μαθηματικά
Τις κοινωνικές ικανότ
... Διαβάστε περισσότερα »
Κάποιοι άνθρωποι είναι τυχεροί, τους πάνε
όλα...δεξιά. Από τη μικρή τους ηλικία, έχουν επιτυχίες στο σχολείο, στη
δουλειά, τις σχέσεις και κάποιοι άλλοι αντιμετωπίζουν μόνο αναποδιές.
Τι συμβαίνει αλήθεια; Υπάρχουν τυχεροί και άτυχοι της ζωής;
Με εξαίρεση πραγματικά αξεπέραστα γεγονότα και εμπόδια, όπως είναι η
αρρώστια και ο θάνατος, τα περισσότερα γεγονότα ζωής αντιμετωπίζονται
διαφορετικά από τους «τυχερούς» και διαφορετικά από τους «άτυχους».
Μια μεγάλη διαφορά ανάμεσα στους τυχερούς και άτυχους είναι το «αλλά»
Ηθελα να σπουδάσω αλλά, ήθελα να παντρευτώ αλλά, ήθελα να κάνω μια
όμορφη σχέση αλλά ήθελα να έχω καλύτερη εργασία αλλά.. Αυτό το αλλά είναι η μαγική άρνηση που κατευθύνει την τύχη ή την ατυχία.
Οι τυχεροί άνθρωποι δημιουργούν τις συνθήκες της τύχης τους, κάνουν
όνειρα, βάζουν στόχους και κοιτούν μόνο μπροστά. Γνωρίζουν ότι τα
όνειρα και οι στόχοι χρειάζονται μόχθο, ρίσκο και αποφασιστικότητα.
Συνήθως είναι αισιόδοξοι και τολμηροί, δε μεμψιμοιρούν για τις χαμένες ευκαιρίες της ζωής τους.
Οι τυχεροί άνθρωποι, γράφει στο βιβλίο του ο S. Khera, δεν κάνουν
διαφορετικά πράγματα κάνουν τα πράγματα διαφορετικά. Συνήθως βάζουν
υψηλά στάνταρς και τα υπηρετούν με συνέπεια.
Ενα κυρίαρχο χαρακτηριστικό τους είναι η προσαρμογή, η ευελιξία, όταν
αντιμετωπίζουν κάποια αναποδιά. Μπροστά σε κάθε δυσκολία θα κάνουν αλλαγές, αναζητώντας τον τρόπο όχι απλά να ξεφύγουν αλλά να πετύχο
... Διαβάστε περισσότερα »
Ο όρος «συμβιβασμός», εννοιολογικά
σημαίνει αμοιβαία παραίτηση, μετά από διαιτησία, διαπραγμάτευση,
διπλωματία. Για παράδειγμα ο ιστορικός συμβιβασμός ή οι νομικές και
κοινωνικές συμβάσεις κάθε είδους, που ρυθμίζουν την κοινωνική μας ζωή.
Ομως, στις προσωπικές σχέσεις , ο συμβιβασμός είναι ένα νόμισμα με δυο
όψεις: Μπορεί να σημαίνει αδυναμία, παραίτηση από τις επιθυμίες, τα
όνειρα και τις προσδοκίες αλλά και εναρμόνιση, διευθέτηση διαφορών ή
εξομάλυνση των συγκρούσεων . Αυτή η τελευταία έννοια μας ενδιαφέρει
περισσότερο, όταν δηλαδή ο συμβιβασμός σημαίνει επιλογή και ικανότητα προσαρμογής.
Λέμε π.χ όταν κάποιος δεν διαλύει τον γάμο του για χάρη των παιδιών,
ότι επιλέγει δηλαδή το συμφέρον των παιδιών του, σε σχέση με τις
επιθυμίες του.
Είναι βέβαιο και πέρα από κάθε αμφισβήτηση ότι σε όλη μας τη ζωή
χρειαζόμαστε να προσαρμόζουμε και να ιεραρχούμε τις ανάγκες μας στα
δεδομένα του τόπου και του χρόνου που ζούμε και να σταθμίζουμε τις
συνθήκες. Η στάθμιση σημαίνει αυτοπειθαρχία, ευθύνη και
εντιμότητα στον εαυτό μας και στους άλλους αλλά και ευλυγισία αποφάσεων
και δυνατότητα αλλαγής των επιλογών.
Πολλές φορές πάλι, η έννοια του συμβιβασμού δηλώνει αναβολή,
δηλαδή ικανότητα να περιμένουμε καλύτερες συνθήκες, που να ευνοούν μια
διαφορετική επιλογή, όπως π.χ κάποιος επιλέγει να πάρει διαζύγιο, όταν
τα παιδιά θα μεγαλώσουν.
Οι έννοιες επιλογή, στάθμιση ιεραρχία, ευλυγισία και αναβολή αποφάσ
... Διαβάστε περισσότερα »
Το Πάσχα, εκτός από χαρούμενες εικόνες και
μυρωδιές, είναι κυρίως γιορτή της Αγάπης. Η Αγάπη είναι μια πολύ σοβαρή
κατάσταση, που δεν είναι εύκολο να την ορίσουμε σε λίγες γραμμές. Ομως,
μεταξύ των άλλων περιέχει και τη δύναμη της συγγνώμης, αυτής της
ανθρώπινης ικανότητας, που μπορεί -αν θέλουμε - να απομακρύνει κάθε
εγωισμό και κάθε απόρριψη αυτών, που μας πόνεσαν με κάθε τρόπο.
Αν και όλοι αναγνωρίζουμε την αξία της συγγνώμης, μάλλον περισσότερο
θέλουμε να την δεχθούμε , δυσκολευόμαστε να την δώσουμε και ακόμη πιο
δύσκολα την ζητούμε.
Χωρίς τη συγγνώμη, κρατούμε στην ψυχή μας δυσάρεστα για μας
συναισθήματα, όπως είναι ο θυμός, η μνησικακία, η εκδικητικότητα, η οργή
και το μίσος.
Η δύναμη της συγγνώμης είναι ένα σημάδι ψυχικής ωριμότητας και όχι
ανωτερότητας, μια πράξη γενναία, που φέρνει γαλήνη και ανακούφιση στη
ζωή μας. Είναι εκείνη η δύναμη, που μας επιτρέπει να δούμε ολοκάθαρα
το βαρύ φορτίο κάποιου συνανθρώπου μας, τους λόγους που τον οδήγησαν να
λυγίσει και να διαλέξει να μας πληγώσει, με λόγια ή με πράξεις.
Η συγγνώμη σημαίνει: Λύση μιας εκκρεμότητας, που δηλητηριάζει Κλεισιμο των λογαριασμών μου μια γα πάντα με κάποιον Ευκαιρία αλλαγής της σχέσης: Η συχώρεση φέρνει μια ανατροπή και
την πιθανότητα να ανοίξουν άλλοι δρόμοι επικοινωνίας, δομημένοι στην
ειλικρίνεια, την αμεσότητα και την εμπειρία του πόνου.
Στις περισσότερες θρησκευτικές δοξασίες θα
βρούμε κάποια αναφορά σ' αυτή την αντίληψη, άλλοτε με τη μορφή τιμωρίας
και άλλοτε με τη μορφή μαθημάτων ζωής. Οι βουδιστές για παράδειγμα
αλλά και οι αρχαίοι Ελληνες φιλόσοφοι θεωρούσαν ένα από τους
σοβαρότερους συμπαντικούς νόμους αυτόν της αιτίας και του
αποτελέσματος. Κάθε πράξη, έλεγαν, έχει και το ανάλογο αποτέλεσμα
αφού πρόκειται για μια συνεχή και κυκλική ροή ενέργειας, που γυρνά πάλι
σε μας.
Η λαϊκή θυμοσοφία έχει κι αυτή το μερίδιό της σ' αυτή την αντίληψη. Η
συλλογική εμπειρία κατασκευάζει παροιμίες, αποφθέγματα θρύλους και
παραδόσεις: » Οπως στρώσεις θα κοιμηθείς « «ό,τι σπείρεις θα θερίσεις»
ή, ακόμα, « κουκιά τρώμε, κουκιά μαρτυράμε».
Αν παρατηρήσουμε έστω και μια μόνο μέρα από τη ζωή μας, θα δούμε,
έκπληκτοι, ότι είμαστε σε μια συνεχή διαδικασία επιλογών, πολλές φορές
ασυνείδητων, μέσα από πολλές δυνατότητες και πιθανότητες. Απλά δεν τις
συνειδητοποιούμε όλες. Αν όμως, καταφέρουμε να ασκηθούμε στην
αυτοπαρατήρηση, θα δούμε ότι πολλές από τις επιλογές μας θα μπορούσαν να
είναι καλύτερες. Ενα τέτοιο συμπέρασμα μας βοηθά να είμαστε προσεκτικοί
στις μελλοντικές μας ενέργειες..
Οπως και νάχει , φαίνεται πώς αν θέλουμε να είμαστε ευτυχισμένοι πρέπει
να φροντίζουμε τον τρόπο, που θα πορευτούμε στη ζωή μας και μόνο σε
εξαιρετικές περιπτώσεις οι ζωές των ανθρώπων κατευθύνονται από την τύχη ή
την ατυχία.
Αυτές τις μέρες του Μεγάλου Πένθους,
Για κάποια ψυχή που στενοχώρησα.
Μην ξεχνάς ότι είμαι μόνο ένας άνθρωπος.
Τίποτα παραπάνω.
Πόσο μακριά μπορούμε να φτάσουμε τον ψυχικό πόνο, κρατώντας την
εκκρεμότητα μιας διαφοράς, μιας διαμάχης, ενός βουβού, έστω και
δίκαιου, παράπονου;
Η συγγνώμη τοποθετείται στην διαχωριστική γραμμή, ανάμεσα στο βάρος
της στενοχώριας και της λύσης, δηλαδή στην επάνοδο της ελπίδας και της
χαράς, γιατί δεν έχει υπάρξει άνθρωπος που να μη νιώσει το λιγότερο
αποφορτισμένος όταν καταφέρει να συγχωρέσει. Συγ-χωρώ σημαίνει κάνω
χώρο, ανοίγω διαύλους συναισθηματικής διεργασίας, θέλω να γίνω μέρος της
λύσης και της κάθαρσης και όχι μέρος του προβλήματος. Και το πρόβλημα,
που εμποδίζει τη συγγνώμη, δεν είναι μόνο το τραυματικό γεγονός αλλά η
μνησικακία, η οργή και η εκδικητικότητα, αρνητικά συναισθήματα, που
δηλητηριάζουν την ψυχή μας και ουσιαστικά χρεώνονται στον εαυτό μας,
εκπορεύονται από τις προσωπικές δυνάμεις και αδυναμίες μας.
Η συγγνώμη σημαίνει η απαλλαγή από το φόβο, την εκκρεμότητα και τη
σχέση μας με το παρελθόν. Και όλοι γνωρίζουμε ότι το παρελθόν δεν
υπάρχει, κάθε τι που ανήκει εκεί δεν μπορεί να αλλάξει. Είναι μάταιο
λοιπόν να το αναμασούμε, να δημιουργούμε στον εαυτό μας μόνο νοσταλγία
και παράπονα, να κάνουμε υποθετικά σενάρια, να δίνουμε πιθανές
εξηγήσεις και να βρίσκουμε μόνο φαντασιακές λύσεις για το κάθε γεγονός.
Αξία έχει μόνο το συναίσθημα που δημιουρ
... Διαβάστε περισσότερα »
Σεπτέμβρης: Ξεκούραστοι και ανανεωμένοι
από τις καλοκαιρινές διακοπές, έχουμε περισσότερο κέφι και ενέργεια να
βάλουμε τάξη και οργάνωση στη ζωή μας, να αρχίσουμε και εκείνη τη δίαιτα
για τα περιττά καλοκαιρινά κιλά , να προγραμματίσουμε νέους στόχους.
Ο Σεπτέμβρης είναι ο μήνας του απολογισμού, της ανανέωσης και των
αλλαγών. Τι πήγε στραβά με τους φίλους στις διακοπές, γιατί πιεστήκαμε
από τα πεθερικά, τους συγγενείς ή τη δουλειά μας, γιατί οι άλλοι
δείχνουν να πέρασαν καλά το καλοκαίρι και εμείς όχι.
Δεν χρειάζεται ούτε να εκδηλώσουμε οργή για τις παράλογες απαιτήσεις των
άλλων, ούτε και να ανεχόμαστε τα πάντα χάριν της καλής συνύπαρξης.
Υπάρχει και ο τρίτος δρόμος, αυτός της δικεδικητικότητας, που
εκφράζεται με ένα μεγάλο, καθαρό και πολλές φορές χαμογελαστό « όχι».
Αφού πρώτα μιλήσετε με τον εαυτό σας, κάντε μια... προσωπική διακήρυξη
δικαιωμάτων, για κάποιες διορθωτικές αλλαγές στις σχέσεις σας , χωρίς
ντροπές και ενοχές, διεκδικώντας τον αυτοσεβασμό σας.
Μην σκεφθείτε ότι θα θεωρηθείτε παράλογοι από τους άλλους, είναι γνωστό
ότι το «όχι» είναι πάντα αντιπαθητικό, επισύρει χαρακτηρισμούς για δήθεν
σκληρότητα, ενώ κανείς δεν θα σκεφθεί τις δικές σας πιθανές
δυσαρέσκειες ή θυσίες:
- Το «όχι» να είναι πάντα σταθερό για το ίδιο ζήτημα .
- Πείτε «όχι» στις ανεξάντλητες, μέχρι ...δικής σας εξαντλήσεως
συμβουλές για το πώς θα οργανώσετε τη δουλειά σας, το σπίτι ή τις
σχέσεις σας. ... Διαβάστε περισσότερα »
Κάποιοι
θεωρούν τον εαυτό τους λιγότερο άξιο από τους άλλους, ζουν στον συνεχή
φόβο μην πουν ή μην κάνουν το παραμικρό λάθος στις σχέσεις τους,
καταρρέουν κυριολεκτικά αν αυτό συμβεί. Βλέποντας όλα τα θετικά τους
στοιχεία να σωριάζονται σαν χάρτινος πύργος, καταφεύγουν σε παράπονα,
απολογίες και άπειρες εξηγήσεις για να δικαιλογηθούν, από τον φόβο ότι
δεν είναι αρκετοί για να έλξουν τη συμπάθεια και την αγάπη, εκτός κι αν
είναι άψογοι. Είναι οι άνθρωποι που τα πρωινά αντικρύζουν τη μέρα
γεμάτοι κούραση και ανησυχία, φοβούνται το αύριο, το μέλλον και τις
απώλειες, κάνοντας διαρκή ανασκόπηση τί είναι αυτό που δεν έκαναν σωστά
και πόσο κινδυνεύουν να διασυρθούν και να εκτεθούν, πώς θα ξεφύγουν από
τον εξευτελισμό, την μοναξιά και την απομόνωση.
Οι απολογίες
«Οι φίλοι σου δεν τις χρειάζονται και οι εχθροί σου, έτσι κι αλλιώς δεν θα σε πιστέψουν»
«Ο άνθρωπος στα 80% της ζωής του εκτίθεται» Γούντυ Αλλεν
Η απολογία, αν και χρήσιμη μόνο όταν κάποιος κάνει κάτι κακό και
σκοπεύει να το διορθώσει, είναι μια από τις πιο διαστρεβλωμένες
αντιλήψεις στις σχέσεις και είναι καλό να χρησιμοποιείται με φειδώ και
λιτότητα.
Οι απολογίες, τις περισσότερες φορές δεν αφορούν κάποια κακή πράξη αλλά
παραίτηση, εκχώρηση και καταπάτηση προσωπικών δικαιωμάτων, όπως είναι το
δικαίωμα της αυτοδιάθεσης και της ελευθερίας να είναι κάποιος όπως
αυτός θέλει, εφόσον αυτό δεν προκαλεί βλάβη στους άλλους. Ολοι
γνωρίζο
... Διαβάστε περισσότερα »
Χρειαζόμαστε το κουράγιο να αλλάξουμε αυτά που μπορούμε να αλλάξουμε
Χρειαζόμαστε την γαλήνη να αντιληφθούμε τί δεν μπορούμε να αλλάξουμε
Χρειαζόμαστε τη σοφία να μπορούμε κάθε φορά να βλέπουμε την διαφορά ( Ανώνυμοι αλκοολικοί)
Πότε θυμώνω και γιατί;
Οι περισσότεροι άνθρωποι φοβούνται τον θυμό, τις συγκρούσεις που μπορεί
να προέλθουν, προτιμούν μια καλυμμένα ήρεμη ζωή, αρνούμενοι ότι το
καζάνι βράζει μέσα τους.Η απώθηση του θυμού είναι ό,τι χειρότερο.
Καταπίνω το θυμό μου σημαίνει αναμασώ συνεχώς τις αιτίες και τα
περιστατικά του παρελθόντος, εγκλωβισμένος σε αδιέξοδες εσωτερικές
συγκρούσεις, σε φόβους απώλειας και εγκατάλειψης, στην κοινωνική
ευπρέπεια και τα δήθεν της εποχής μας. Τα σημαντικότερα παράγωγα του
απωθημένου θυμού είναι η κατάθλιψη και οι ψυχοσωματικές αρρώστιες.
Φαίνεται ότι η συγκράτηση του θυμού για μεγάλο διάστημα οδηγεί σε
κατάθλιψη, δηλαδή σε μια ανθυγιεινή διευθέτηση των εκκρεμοτήτων.
Η αυτοπαρατήρηση είναι, όπως πάντα, απαραίτητη για όλα τα
συναισθήματα, όπως και ο θυμός. Παρατηρώντας τον θυμό μας έχουμε την
ευκαιρία να μάθουμε τις αιτίες του. Μια τέτοια ενημερότητα μας οδηγεί σε
σκέψεις, νέες πληροφορίες, διορθωτικές αλλαγές αλλά και αποφάσεις.
Οταν το «Εγώ» θυμώνει δίνει πλούσια στοιχεία για τις μυστηριώδεις και
κρυφές πτυχές του εαυτού μας. Μπορούμε , αίφνης, να ανακαλύψουμε μια
βαθιά κρυμμένη και μεταμφιεσμένη ζήλεια, ένα υπόκωφο ανταγωνισμό, ένα
... Διαβάστε περισσότερα »
Πολλοί άνθρωποι δεν δέχονται τον θυμό ως
μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού στο αίσθημα απειλής. Πιστεύουν,
ανάλογα με την κοσμοθεωρία τους, πως ο θυμός δεν αρμόζει στους «
ενάρετους», (θρησκευτική κοσμοθεωρία), στους ώριμους, στους δυνατούς
και ότι είναι δείγμα κακής ανατροφής. Ομως όλοι οι άνθρωποι θυμώνουν και
χρειάζεται να το δείχνουν, ενημερώνοντας με αυτό τον τρόπο τους άλλους
για τα όριά τους και για το πώς αισθάνονται όταν παραβιάζονται . Η
αυτοκυριαρχία χρειάζεται μόνο στον τρόπο έκφρασης του θυμού
Πολλοί άνθρωποι δεν δέχονται τον θυμό ως μια φυσιολογική αντίδραση του
οργανισμού στο αίσθημα απειλής. Πιστεύουν, ανάλογα με την κοσμοθεωρία
τους, πως ο θυμός δεν αρμόζει στους « ενάρετους», (θρησκευτική
κοσμοθεωρία), στους ώριμους, στους δυνατούς και ότι είναι δείγμα κακής
ανατροφής. Ομως όλοι οι άνθρωποι θυμώνουν και χρειάζεται να το δείχνουν,
ενημερώνοντας με αυτό τον τρόπο τους άλλους για τα όριά τους και για το
πώς αισθάνονται όταν παραβιάζονται . Η αυτοκυριαρχία χρειάζεται μόνο
στον τρόπο έκφρασης του θυμού
Πολλοί άνθρωποι δεν δέχονται τον θυμό ως μια φυσιολογική αντίδραση του
οργανισμού στο αίσθημα απειλής. Πιστεύουν, ανάλογα με την κοσμοθεωρία
τους, πως ο θυμός δεν αρμόζει στους « ενάρετους», (θρησκευτική
κοσμοθεωρία), στους ώριμους, στους δυνατούς και ότι είναι δείγμα κακής
ανατροφής. Ομως όλοι οι άνθρωποι θυμώνουν και χρειάζεται να το δείχνουν,
ενημερώνοντας με αυτό τον τρόπο τους άλλους για τ
... Διαβάστε περισσότερα »
Τα τελευταία χρόνια, και συγκεκριμένα από το 1970 και μετά, οι σύγχρονες
έρευνες της Ψυχολογίας, δείχνουν ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον, για την μελέτη
της αξίας των συναισθημάτων και την αποκατάσταση του ρόλου τους στη ζωή
μας.
Το ενδιαφέρον αυτό εξηγείται από τα ανησυχητικά και συνεχώς αυξανόμενα
ποσοστά άγχους, που παρουσιάζεται σε παιδιά και ενηλίκους. Η Ψυχολογία μας
έκανε γνωστό ένα άλλο τρόπο να είμαστε νοήμονες, αποκτώντας δεξιότητες από
τον εσωτερικό μας εαυτό και τα συναισθήματά μας. Είναι γνωστό-το βιβλίο του
D.Golleman «Συναισθηματική Νοημοσύνη», η νοημοσύνη της καρδιάς, που μας
επιτρέπει να έχουμε συνεχή ενημερότητα των συναισθημάτων μας και των
συναισθημάτων των άλλων. Έτσι, δεξιότητες, όπως η δυνατότητα αυτογνωσίας, η
αναγνώριση των στοιχείων του χαρακτήρα, η ευελιξία και προσαρμοστικότητα, ο
χειρισμός, η έκφραση και η παραγωγή συναισθημάτων, οι προσδοκίες και τα
κίνητρά μας,η ευθύνη, η ικανότητα δηλαδή ανάληψης ευθυνών, δεν είναι
χαρακτηριστικά του έξυπνου αλλά του συναισθηματικά κινητοποιημένου ανθρώπου.
Στους προηγούμενους αιώνες αποθεώθηκε η κυριαρχία της λογικής, της
επιστημονικής γνώσης και της ορθής σκέψης. Ο ορθολογισμός- κοινωνική,
φιλοσοφική και επιστημονική αντίληψη,της εποχής, είχε δώσει το προβάδισμα
στον δείκτη Νοημοσύνης, το γνωστό μας IQ, εξαιτίας της εκρηκτικής ανάπτυξης
της Επιστήμης και της τεχνολογίας, που απαιτούσαν ανθρώπους έξυπνους και
επιστημονικά εξειδικευμένους.
Η γλώσσα
είναι η ροή του συναισθήματος στην επικοινωνία. Με τη διαδοχή των λέξεων
περνάς από το κλάμα στο γέλιο, από το σοβαρό στο αστείο από το πόνο
στην οργή, από την ειρωνεία στη σύγκρουση. Οσο κι αν η γλώσσα αδυνατεί
να καταγράψει όλα όσα συμβαίνουν παγκόσμια, εξαιτίας των πολλών
γλωσσικών κωδίκων, δεν παύει να αποδίδει το κόσμο πληρέστερα και
καλύτερα από οποιοδήποτε άλλο σύστημα πληροφόρησης, όπως πχ είναι η
τέχνη της ζωγραφικής. Η σκέψη, που δεν εκφράζεται με λέξεις είναι μια
νεκρή σκέψη αλλά και η λέξη, που δεν έχει περιεχόμενο, είναι επίσης μια
λέξη νεκρή.
Παλιότερα πίστευαν, ότι η καλή γνώση και χρήση της γλώσσας ήταν ένα
έμφυτο ταλέντο, μια δωρεά των μουσών. Κάποιος γεννιόταν γλωσσικά
ταλαντούχος ή ατάλαντος. Αυτός ο, κατά κάποιο τρόπο γλωσσικός ρατσισμός,
συνδυαζόταν, όχι φυσικά τυχαία, και με την κοινωνική τάξη, το
οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Οι εύποροι ήταν ταλαντούχοι και οι
φτωχοί ατάλαντοι. Σήμερα ξέρουμε ότι τα πάντα μαθαίνονται, όλη η γνώση
είναι προϊόν μάθησης και εμπειρίας.
Η ελληνική μας γλώσσα είναι πολύ πλούσια. Μπορεί να αποδώσει με κάθε
λεπτομέρεια και δύναμη το περιεχόμενο των σκέψεών μας. Για την δύναμη
και την αξία της ελληνικής γλώσσας, είναι συγκινητική η μαρτυρία της
γνωστής Γαλλίδας ελληνίστριας Jacqueline de Romilly. Στο βιβλίο της
«Γιατί η Ελλάδα;» αναφέρεται με πάθος στη γραπτή παιδεία, την γλώσσα,
που εγκαινίασε η Ελλάδα με τον Ομηρο και τη συνέχισε με τους τραγικο
... Διαβάστε περισσότερα »
Αν χρειαζόταν να δώσουμε κάποιες βασικές λειτουργίες, που να
χαρακτηρίζουν τον άνθρωπο θα αναφέραμε τρεις: Τη σκέψη, την ικανότητα
κατασκευής και το παιχνίδι.
Το παιχνίδι. Μυσταγωγία και μυστικότητα , δεν αφορά μόνο τα μικρά παιδιά,
αλλά όλους μας. Ο άνθρωπος σε όλη του τη ζωή παίζει, μέσα σε μια ατμόσφαιρα
συμβολική, προσπαθώντας να καταργήσει την καθημερινότητα και τη ρουτίνα και,
πάνω από όλα, να κερδίσει. Παίζει λοιπόν ρόλους, παίζει ερωτικά παιχνίδια,
παίζει παιχνίδια με την φαντασία του, παίζει με τη σκέψη του και παίζει με
την γλώσσα, το γνωστά μας λογοπαίγνια, τις σοφιστίες των αρχαίων.
Η γλώσσα και τα γλωσσικά παιχνίδια ανήκουν στις αρχετυπικές ανθρώπινες
δραστηριότητες. Οι λέξεις γεννιούνται από τη σύλληψη των ιδεών και οι ιδέες
γεννιούνται από τη φαντασία και το δημιουργικό κόσμο του παιχνιδιού.
Η νεοελληνική γλώσσα χρησιμοποιεί τη λέξη «παιχνίδι», για να νοηματοδοτήσει
τόσο την αφηρημένη έννοιά του όσο και τη συγκεκριμένη, το αντικείμενο.
Ομως, στην αρχαιότητα, οι Έλληνες χρησιμοποιούσαν άλλη λέξη για το αθλητικό
π.χ παιχνίδι, αποδίδοντας το νοήμά του με τις λέξεις αγώνας και αγώνισμα.
Αυτή η διάκριση γινόταν επειδή ο αθλητικός αγώνας στερείται το κωμικό, τη μη
σοβαρότητα, που βρίσκουμε στο παιχνίδι.
Με το πέρασμα του χρόνου ο γλωσσικός κώδικας εμπλουτίζεται για να γίνει
κατάλληλο και εκλεπτυσμένο όργανο, που θα αποδίδει και τις πιο αδιόρατες
πτυχές της επικοινωνιακής πράξης. Καινούριες λέξεις απ
... Διαβάστε περισσότερα »
Ολοι έχουμε αποδεχθεί ότι το μόνο μέσον επικοινωνίας μας με τους άλλους
είναι ο γλωσσικός κώδικας. Οι ιδέες, οι επιθυμίες και οι σκέψεις μας
εκφράζονται μέσω της γλώσσας και παραχωρούμε την δυνατότητα μιας
διαφορετικής έκφρασης και επιθυμίας μόνος στους καλλιτέχνες.
Προσπαθούμε, λοιπόν, όσο μπορούμε καλύτερα να βελτιώσουμε την γλωσσική
επικοινωνία μας, να διατυπώσουμε με ακρίβεια τη σκέψη μας, καλλιεργώντας ένα
όσο το δυνατόν πλουσιότερο λεξιλόγιο.
Ομως, έχουμε και άλλες δυνατότητες: Σύμφωνα με τα σύγχρονα δεδομένα της
Νευροψυχολογίας, το αριστερό μέρος του εγκεφάλου μας υπηρετεί τις λεκτικές
και γνωστικές ικανότητες, τη σκέψη, τη μνήμη, την ομιλία κλπ., ενώ το δεξί
είναι αφιερωμένο στη διαίσθηση και την ενόραση, την εικόνα, την φαντασία και
την δημιουργικότητα. «Μια εικόνα χίλιες λέξεις» Η ζωγραφική π.χ είναι ένα
ταλέντο, μια άλλη μορφή μη λεκτικής επικοινωνίας, μέσω εικόνας, που πηγάζει
από την δραστηριότητα του δεξιού ημισφαιρίου.
Ο γλωσσικός κώδικας είναι νεότερο επίτευγμα στην ιστορία του ανθρώπου. Πριν
από αυτόν, η επικοινωνία και η αντίληψη του κόσμου γινόταν μέσω των συμβόλων
και των αντικειμένων.
Η συμβολική σκέψη, λοιπόν, προηγείται της ομιλίας. Πρόκειται για μια
περισσότερο διαισθητική και λιγότερο νοητική γνώση και, σύμφωνα με τον
μεγάλο θεωρητικό της Ψυχολογίας Καρλ Γιουγκ, τα περίπλοκα σύμβολα είναι
Αρχέτυπα, ακολουθούν τον άνθρωπο από την πρώτη στιγμή της εμφάνισής του, από
την αρχέγο
... Διαβάστε περισσότερα »
Είναι αρκετά δύσκολο να εκφράσουμε με
λόγια το γιατί και το πώς, σήμερα, οι περισσότεροι από μας- με έμφαση
στις νεότερες γενιές- ζούμε την αντίθεση και την αντίφαση μεταξύ του
εαυτού μας και της κοινωνίας, κυρίως της δυτικής.
Ενώ, λοιπόν, όλο και περισσότεροι δηλώνουν απογοητευμένοι,
δυσαρεστημένοι, ανικανοποίητοι, έτοιμοι να καταρρεύσουν από το άγχος και
την αδυναμία της καθημερινής επιβίωσης, η κοινωνία ισχυρίζεται ότι
προχωρά, ότι εξελίσσεται και ότι εξασφαλίζει όλες τις προϋποθέσεις για
την ψυχική, πνευματική, οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των μελών της.
Ασφαλώς, ακούγεται ιδιαίτερα παράλογο να αναπτύσσεται μια κοινωνία
ερήμην των ανθρώπων, ίσως γιατί αδιαφορεί ή αγνοεί τα μηνύματα και τις
πραγματικές ανάγκες του πιο ζωντανού ιστού της, όλων μας. Σήμερα,
φαίνεται να έχουμε εξελιγμένες κοινωνίες και ανικανοποίητους ανθρώπους.
Ομως, ο άνθρωπος είναι άρρηκτα δεμένος με το περιβάλλον του, όποιο και να είναι αυτό, φυσικό ή κοινωνικό.
Μήπως φταίνε οι αξίες;
Η ανθρώπινη αλληλεπίδραση και επικοινωνία εκτυλλίσσεται μέσα σ΄ένα
συγκεκριμένο χρόνο και χώρο, με βάση τις συνθήκες, την πληροφορία και
την επεξεργασία της. Παίρνοντας υπόψη τις δομές και τις συνθήκες ενός
συγκεκριμένου φυσικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος, ανταλλάσσσουμε και
επεξεργαζόμαστε μηνύματα ή οργανώνουμε τις πράξεις μας. Η ανάλυση, π.χ
των φαινομένων, που αφορούν το φύλο, την ηλικία, τις εθνότητες, την
υγεία και την ασθ
... Διαβάστε περισσότερα »
Χωρίς φωτιά καπνός δεν βγαίνει ή η γλώσσα κόκαλα δεν έχει και κόκαλα
τσακίζει;
Κουτσομπολιό! Αγχολυτικό, χαλαρωτικό, μάλλον πρέπει να καταχωρηθεί στις
μεθόδους αντιστρές και να ενθαρρύνεται η καλλιέργειά του. Ειδικά στους
χώρους εργασίας μπορεί και να αυξήσει την παραγωγικότητα!
Μισοαστεία ή μισοσοβαρά, το κουτσομπολιό είναι μέσα στη ζωή μας, μισητό όταν
μας κουτσομπολεύουν, γοητευτικό όταν εμείς κουτσομπολεύουμε. Όπως και να' χει,
η τσιμπίδα» του δημιουργεί ή καταστρέφει διασημότητες και λειτουργεί
όπως η χρηματιστηριακή λογική: Υπερτίμηση- υποτίμηση της ιεραρχίας των
κοινωνικών αξιών, κατάργηση των κοινωνικών διακρίσεων και δημιουργία νέων,
πιο « βολικών» για τον κουτσομπόλη.
Κουτσομπολιό! Ο Μπαμπινιώτης μας πληροφορεί ότι προέρχεται από το « κόψο+
μπολιάζω» και αναφέρεται στον σχολιασμό πράξεων και υποθέσεων τρίτων, συχνά
με αρνητική, κακόβουλη διάθεση ή με τρόπο υπερβολικό. Συνώνυμες έννοιες η
συκοφαντία, το ξόμπλιασμα, η φαρμακογλωσσιά, το σχόλιο, η σούρα το
«κουσέλι», που μας θυμίζουν ότι δεν είμαστε μόνοι και πως η ζωή μας, όπως
και η ζωή των άλλων διαθέτει και μυστικά και ψέματα.
« Ο κόκκος αλήθειας»
Κουτσομπολιό: Ιστορίες λίγο παρατραβηγμένες, λίγο συρρικνωμένες, αρκετά
υποθετικές, σίγουρα κατασκευασμένες στα μέτρα μας διαθέτουν « κόκκο
αλήθειας», όπως αναφέρει ο ο Leyens, στο βιβλίο του «είμαστε όλοι ψυχολόγοι»
Πρόκειται για συμπεράσματα, που στηρίζονται σε ελάχιστες πληροφορί
... Διαβάστε περισσότερα »
Τα ψώνια- όλοι το γνωρίζουμε- σημαίνουν πολλά και διαφορετικά πράγματα για
τον καθένα μας: Ανάλογα με τον χρόνο που διαθέτουμε, το είδος των αναγκών
μας, την οικονομική μας κατάσταση, ακόμα και τις καιρικές συνθήκες, τα ψώνια
είναι σημαντικό κομμάτι της ζωής μας.
Η έννοια shopping therapy δεν αναφέρεται στα ψώνια πρώτης ανάγκης, που
μερικές φορές μπορεί να είναι αγγαρεία, αλλά σ΄εκείνα τα περιττά, που έχουν
το χρώμα και το άρωμα της πολυτέλειας. Σ΄αυτά τα μικρά , πολύχρωμα
πακετάκια, με το προσεγμένο αμπαλάζ, που μας προσφέρουν μια χαρούμενη νότα
στην ζωή μας, επειδή ανανεώνουν την εμφάνισή μας ή περιέχουν δώρα για τα
αγαπημένα μας πρόσωπα.
shopping therapy: Αυτοθεραπεία
Το shopping therapy είναι μια μορφή αυτοθεραπείας- ένα από τα ρεπερτόρια,
που έχουμε στο οπλοστάσιό μας για την αγορά της ευχαρίστησης και την μείωση
του πόνου. Οι ψυχολόγοι, όχι μόνον δεν διαφωνούν αλλά την έχουν εντάξει σαν
μια γρήγορη, και παρηγορητική - μη οριστική- αντιμετώπιση του άγχους και
της κακής διάθεσης.
Το shopping therapy προσφέρει μια έμμεση και προσωρινή αποκατάσταση της
διάθεσης.
Απ΄όσα ακούμε, φαίνεται ότι το shopping therapy λειτουργεί ως μια
επιτυχημένη προσπάθεια αγχόλυσης, έστω και προσωρινής. Αν και κάθε
ψυχοθεραπεία στοχεύει στην οριστική επίλυση του προβλήματος, την σταθερή
αλλαγή της νοοτροπίας και της ψυχικής πίεσης, το shopping therapy,
καταπραΰνει τον πόνο και κινητοποιεί την δράση, προσφέροντας μια
... Διαβάστε περισσότερα »
Καθρέφτη, καθρεφτάκι μου
Υπάρχει άλλη, ομορφότερη από μένα;
Αν κοιτάξουμε την ελληνική μυθολογία, θα δούμε ότι οι θεοί μας ήταν
πάντα νέοι, αθάνατοι και ωραίοι! Οι άνθρωποι πάντα κατασκεύαζαν τους
θεούς τους ανθρωπομορφικά.
Οι θεοί πλησιάζουν το ιδανικό ανθρώπινο πρότυπο: Νέος ωραίος αθάνατος.
Έτσι, δεν είναι συμπτωματικό ότι π.χ η Αφροδίτη είναι η θεά της ομορφιάς
και του έρωτα. Για την ανθρώπινη αντίληψη αυτά τα δυο ταιριάζουν
καλύτερα, και θα ήταν μάλλον παράξενο η Αφροδίτη να εκπροσωπεί την
ομορφιά και τη δικαιοσύνη.
Ακόμη και η Τέχνη ύμνησε τη νιότη και την ομορφιά. Ας θυμηθούμε το «
Φάουστ» του Γκαίτε: Ο ήρωάς του ήταν σοφός αλλά άσχημος και γέρος.
Πούλησε λοιπόν την ψυχή του στο διάβολο, με αντάλλαγμα το μαγικό φίλτρο,
που θα τον έκανε ξανά νέο και ερωτεύσιμο.
Η επιθυμητή εικόνα μας
Η πλαστική χειρουργική διορθώνει, δηλαδή μεταμορφώνει. Η μεταμόρφωση
είναι επίσης μια ανθρώπινη ανάγκη. Ο άνθρωπος, σε όλη τη διάρκεια της
ιστορίας του, εκφράζει θαυμασμό και, μερικές φορές, λατρεία στη
δυνατότητα μεταμόρφωσης.
Ας θυμηθούμε τα παραμύθια και τους μύθους. Οι θεές Κίρκη και Καλυψώ
μεταμορφώνουν τους συντρόφους του Οδυσσέα. Σήμερα, το χειρουργικό
νυστέρι αντικατέστησε το μαγικό ραβδάκι της Κίρκης και της Καλυψώς και
πιθανά μας κάνει να νιώθουμε ότι διαθέτουμε λιγότερο ευάλωτη
προσωπικότητα στις σχέσεις μας με τον κοινωνικό μας περίγυρο.
Η ιδιαίτερη ανάγκη μας να μεταμορφωθού
... Διαβάστε περισσότερα »
Ονειρα, ύπνωση, υποβολή, μαντεία,
προβλέψεις, αναδρομές τσαρλατανισμός, εκμετάλλευση, έλεγχος του νου κι
ένα σωρό άλλες άλλες έννοιες, σκορπισμένες στις συνηθισμένες συζητήσεις
μας, έχουν επιφέρει μια άνευ προηγουμένου σύγχιση και προκατάληψη για
το τι είναι και τι μπορεί να προσφέρει η Κλινική Ύπνωση.
Η Κλινική Ύπνωση, παρά το γεγονός ότι έχει κακοποιηθεί ανά τους αιώνες
από ανθρώπους, που στόχευαν στον χρηματισμό και των έλεγχο των
συνανθρώπων τους, σήμερα αποτελεί ένα ευρύ πεδίο επιστημονικής έρευνας
και αξιοποίησης των αποτελεσμάτων της που ίσως μελλοντικά συντελέσουν
στην βελτίωση της ανθρώπινης ζωής. Γιατί, ποιος από μας δεν θάθελε να
απαλλαγεί πιο εύκολα από κακές συνήθειες, να ελέγξει τον πόνο ή να βγει
από αδιέξοδα και να βρει διαφορετικές, από αυτές που του υποδεικνύει η
λογική του, λύσεις για τα προβλήματά του; Η Κλινική Ύπνωση έχει δώσει
τέτοια αποτελέσματα αλλά φαίνεται να υπάρχει ακόμα αρκετός δρόμος μέχρι
να αποδειχθεί η εγκυρότητα και η αξιοπιστία της, από τον επιστημονικό
χώρο.
Πάντως, σήμερα οι επιστήμονες που ερευνούν το θέμα, έχουν συμφωνήσει
τουλάχιστον πάνω σε μια βασική διαπίστωση: Το «υπεραισθητό» συμβαίνει.
Αυτό σημαίνει ότι κάτω από ασυνήθιστες συνθήκες, όπως για παράδειγμα η
προσωρινή και ελεγχόμενη από το ίδιο το άτομο αποδόμηση και αποσύνδεση
της σκέψης, μπορεί να προκληθούν υπνωτικά φαινόμενα. Οι επιστημονικές
διαφωνίες , πέραν αυτής της κοινής για το «υπεραισθητό» αποδοχής,
αναφέρο
... Διαβάστε περισσότερα »
Ποιο είναι -άραγε- το κορυφαίο ζήτημα της
καθημερινής μας ζωής; Μη βιαστείτε να απαντήσετε ότι η πολιτική είναι
αυτή που κανονίζει τις χαρές και τις λύπες μας ή η παγκόσμια φτώχεια
ρυθμίζει το κέφι και τη ζωντάνια μας ή μόνο τα θέματα γύρω από την
υγεία, την αρρώστια και τη θνητότητά μας.
Αυτό που φαίνεται να κυριαρχεί σε κάθε στιγμή μας είναι ο « ’λλος»,
όποιος και να είναι αυτός: Ο συνάδελφος στην δουλειά μας, ο φίλος, ο
γείτονας, οι σύντροφοί μας στη ζωή και η διαφορετικότητα της
προσωπικότητας, του χαρακτήρα αν θέλετε, είναι το φλέγον θέμα, επειδή
θέλουμε να τον κατανοήσουμε και να εξηγήσουμε τη συμπεριφορά του.
Ο «'Αλλος»λοιπόν είναι πάντα παρών στη ζωή μας και μας καλεί να τον
αντιμετωπίσουμε , να δεχθούμε την διαφορετικότητά του, γιατί, μέχρις ένα
βαθμό, είμαστε όπως οι άλλοι και από ένα σημείο και πέρα, όπως κανένας
άλλος. Αυτή τη διαφορετικότητα τις πιο πολλές φορές αρνούμαστε να την
δεχθούμε. Ο πιο συνηθισμένος προβληματισμός μας περιστρέφεται γύρω από
τις σκέψεις «Μα γιατί δεν είναι όπως εγώ ή εγώ δεν σκέφτομαι έτσι ή εσύ
γιατί θέλεις κάτι διαφορετικό». Αυτές οι σκέψεις είναι εντελώς
εγωκεντρικές. 'Οπως τα εξωτερικά χαρακτηριστικά μας είναι ως ένα βαθμό
ίδια με τους άλλους και από ένα σημείο και πέρα γίνονται ξεχωριστά και
ευδιάκριτα, έτσι ώστε να είμαστε αναγνωρίσιμοι ανάμεσα στα
δισεκατομμύρια των ανθρώπων πάνω στον πλανήτη, το ίδιο συμβαίνει και με
την προσωπικότητά μας: Είναι μοναδική και ανεπανάλη
... Διαβάστε περισσότερα »
Η επιστημονική έρευνα γύρω από τα
χαρακτηριστικά προσωπικότητας και συμπεριφοράς είναι πολύ πλούσια.
Υπάρχουν πάρα πολλές διαφορετικές επιστημονικές οπτικές, όλες χρήσιμες
και πολύτιμες στη ζωή μας. Μας βοηθούν να δούμε ποιοι είμαστε και πώς
είναι και οι άλλοι γύρω μας. Ομως, πάντα να θυμόμαστε ότι οι ατομικές
διαφορές είναι τεράστιες, κανείς δεν είναι ίδιος με τους άλλους και πως
υπάρχουν πάρα πολλές εξαιρέσεις στις διάφορες ταξινομήσεις.
Ένας άλλος τρόπος προσέγγισης της προσωπικότητας, εκτός από αυτόν του
Γαληνού, που αναφέρθηκε σε προηγούμενο άρθρο, είναι το στοιχείο της
Επιθυμίας, καθοριστικής για τις αποφάσεις μας. Ποιες δηλαδή επιθυμίες
και ποια κίνητρα βρίσκονται πίσω από τις ενέργειές μας, π.χ θέλουμε
πραγματικά να κάνουμε στενές σχέσεις ή ψάχνουμε την παραμικρή αφορμή για
να φύγουμε, μας αρέσει συχνά ή πολύ συχνά να είμαστε με κόσμο ή
προτιμούμε να μένουμε μόνοι στο σπίτι, απολαμβάνοντας μοναχικές στιγμές;
Η, άλλο παράδειγμα, οι αποφάσεις μας παίρνονται με βάση τους κανόνες
της λογικής ή με την καρδιά και την συμπόνια;.
Συνήθως, οι άνθρωποι, εξαιτίας της αλληλεπίδρασης, της μάθησης και της
εμπειρίας διαθέτουν αρκετά στοιχεία από πολλούς τύπους προσωπικότητας
αλλά είναι καλό να μάθουν ποιο ακριβώς στοιχείο είναι το επικρατέστερο,
ποιος είναι δηλαδή ο αληθινός εαυτός τους.
Γύρω από την Επιθυμία οργανώνονται τέσσερα αντιθετικά ζεύγη συμπεριφοράς:
Ονειρα!
Μυστήρια κατάσταση, τόσο παλιά όσο και το ανθρώπινο είδος. Η γοητεία των
ονείρων και της ερμηνείας τους εκφράζει την ανάγκη μας να μάθουμε κάτι
για το μέλλον. Η μαντική μέσω των ονείρων μας δίνει μια, έστω και
ασαφή, απάντηση αν υπάρχει πεπρωμένο ή αν η ζωή μας είναι προκαθορισμένη
από κάποια θεϊκή δύναμη. Τα καλά μηνύματα από τα όνειρα καθησυχάζουν
τους φόβους μας για τον θάνατο και μας ενισχύουν την αισιοδοξία και την
ελπίδα.
Τα όμορφα όνειρα τραγουδήθηκαν, έγιναν πηγή έμπνευσης της ποίησης και
της λογοτεχνίας, ίσως επειδή μας γεμίζουν ελπίδες και αισιοδοξία Ο
καθένας από μας έχει τουλάχιστον ένα ωραίο όνειρο να θυμάται στη ζωή του
και παρομοιάζουμε κάθε καλή εμπειρία «πως ήταν κάτι σαν όνειρο», για
να δείξουμε πόσο όμορφη ήταν αλλά και πόσο φευγαλέα και σύντομη. Αυτή η
αίσθηση του ονείρου και μιας επίσης όμορφης εμπειρίας είναι η βάση της
επιθυμίας, που ανέλυσε ο Freud.
Ολοι βλέπουμε όνειρα και όσοι ισχυρίζονται το αντίθετο μάλλον δεν τα
θυμούνται. Η Βιοψυχολογία, έχοντας ερευνήσει τον ύπνο, διαπίστωσε ότι τα
στάδιά του δεν είναι ομοιόμορφα. Ένα παράξενο στάδιό του, αν και το
άτομο δείχνει να κοιμάται βαθιά, παρουσιάζει, παράλληλα, έντονη
εγκεφαλική δραστηριότητα όπως και γρήγορες οφθαλμικές κινήσεις. Το
στάδιο αυτό ονομάσθηκε ύπνος REM ή παράδοξος ύπνος.
Στη διάρκεια του ύπνου REM οι άνθρωποι βλέπουν όνειρα.
Καθοριστικοί παράγοντες για την ποιότητα, το περιεχόμενο και τ
... Διαβάστε περισσότερα »
Καλοκαιρινές διακοπές!!! Τα κυκλικά
δεκαπενθήμερα των αδειών ξανά στο τραπέζι των οικογενειακών
διαπραγματεύσεων: Πού θα πάμε και με ποιους, τι θα φορέσουμε, τι θα
επισκεφθούμε, και πώς είναι εκεί ο καιρός τα βράδια, τι εξοπλισμό
χρειάζεται το θαλάσσιο σκι ή η αναρρίχηση στο βουνό.
Οι περισσότεροι από μας έχουν κιόλας διαλέξει το πού θα περάσουν αυτό
το διάστημα αλλά πολύ λιγότεροι έχουν οργανώσει τη σκέψη τους γύρω από
τον βασικό στόχο των διακοπών δηλαδή την ψυχική γαλήνη και την
πνευματική ηρεμία. 'Ομως, οι διακοπές κατά κύριο λόγο διακόπτουν το άγχος και το στρες των ρυθμών της πόλης.
Αρχίστε λοιπόν να οργανώνετε τις διακοπές σας με τη σκέψη εστιασμένη
στην απόλαυση του ζεστού ήλιου και της δροσερής θάλασσας και «ξεχάστε»
να πάρετε στις αποσκευές σας τις όποιες εκκρεμότητες της ζωής σας.
Φαίνεται ότι είμαστε ευτυχισμένοι, όταν καταφέρουμε να απολαύσουμε την
πλήρη απραξία, την ιεροτελεστία του... Τίποτα, αραγμένοι στα
τραπεζάκια του παραλιακού καφέ, χωρίς την πίεση του ρολογιού, χωρίς την
αγωνία ότι οι δουλειές μας έμειναν πίσω. Αποχαιρετίστε την υποχρέωση να
κάνετε πράγματα Πείτε ένα ολοστρόγγυλο « δεν κάνω τίποτα, δεν σκέφτομαι
τίποτα, είμαι ελεύθερος « Δεν θάταν άσχημο να πετάξετε τις παλιές
αποσκευές- τις αντιλήψεις σας- γι αυτό το έστω μικρό χρονικό
διάστημα.
Ενεργοποιείστε όσο περισσότερο γίνεται και τις πέντε μας αισθήσεις,
εφαρμόζοντας συνειδητά κάποιους από τους κανόνες, που ακολουθούν :
Το καλοκαίρι τέλειωσε, τα σχολεία
ανοίγουν. Τα γραφεία, τα καταστήματα και κάθε είδους επαγγελματική
δραστηριότητα ξαναβρίσκει τους συνηθισμένους ρυθμούς της. Η μαγευτική
περιπλάνηση σε απάτητες ακρογιαλιές ή σε εξωτικούς προορισμούς παρηγορεί
και ανανεώνει τα σχέδια και τις προσδοκίες μας για τον επόμενο Ιούλιο ή
Αυγουστο. Φαίνεται λοιπόν πως οι καλοκαιρινές διακοπές προσφέρουν
κάθε είδους ευκαιρίες: Ξεκούραση, χαλάρωση, ανεμελιά, ζωή χωρίς
πρόγραμμα. Ακόμα και η οικογενειακή ζωή, οι σχέσεις με τα παιδιά και το
σύντροφο έχουν άλλο χρώμα και για τους αδέσμευτους υπάρχουν αυξημένες
πιθανότητες για μεγάλους ή μικρούς έρωτες, φλερτ με άγνωστους και
γυαλιστερές περιπέτειες.. Είναι αλήθεια πως κάτω από το άπλετο φως και
την αλλαγή του τρόπου ζωής οι άνθρωποι αλλάζουν. Οι κανόνες χαλαρώνουν
και μπαίνουν στην άκρη αρκετά από τα πρέπει και δεν πρέπει.. Αυτό
διευκολύνει τις γνωριμίες και τις σχέσεις μας με τους δικούς μας
ανθρώπους: Τέλος στους μικροκαυγάδες για την ώρα ύπνου των παιδιών,
τέλος στις σχολικές τους υποχρεώσεις, τέλος στο εκνευριστικό ξυπνητήρι,
στο υποχρεωτικό μαγείρεμα και άλλα πολλά.
Διέξοδος λοιπόν το καλοκαίρι, μακρια από απαιτητικούς εργοδότες, στρες,
ημερομηνίες και ημερολόγια φορτωμένα με υποχρεώσεις,προσφέρει, ή
τουλάχιστον έτσι νομίζουμε, άπειρες ευκαιρίες για να γνωρίσουμε τόπους
και ανθρώπους. Κι όμως. Οι στατιστικές ποτέ δεν απέδειξαν ότι στους
περισσότερους από μας όλες αυτές οι προσδοκίες έγιναν πρα
... Διαβάστε περισσότερα »
Από όποια θεωρητική ψυχολογική σκοπιά κι αν εξετάσουμε τους ανθρώπους,
που νιώθουν πληγωμένοι από τους άλλους- ο μεγαλύτερος αριθμός είναι
γυναίκες- θα διαπιστώσουμε ότι πρόκειται για άτομα συνήθως
θυματοποιημένα, που σπαταλούν όλη τους την ενέργεια για να ευχαριστήσουν
με κάθε τρόπο τους άλλους. Για τον εαυτό τους δεν κρατούν σχεδόν
τίποτε ,διστάζουν να εκδηλώσουν τις επιθυμίες τους και τα αληθινά τους
συναισθήματα.Στις συγκρούσεις κάνουν πίσω, σιωπούν, κρύβουν τον θυμό
τους και περιμένουν από τους άλλους να μαντέψουν τί θέλουν ή να τους
αναγνωρίσουν το δικαίωμα να έχουν επιθυμίες.
Σύμφωνα με τον Ε. Berne και τη Συναλλακτική Θεωρία του όλοι, αν και
ενήλικες, κρύβουμε μέσα μας ένα παιδί που θέλει να ευχαριστήσει τους
άλλους και να εισπράξει το « μπράβο» , την αποδοχή και την αγάπη. Τα
άτομα, που πληγώνονται εύκολα είναι ασύμβατα ανασφαλή, σε σχέση με την
ηλικία τους, υποδύονται στιλιζαρισμένους ρόλους, ευχάριστους για τους
άλλους, ενώ τα ίδια δεν είναι ο εαυτός τους και « στριμώχνουν» τις
επιθυμίες τους κάτω από ένα προσωπείο, που ο Jung ονομάζει « σκιά» και ο
Winnikott ψευδή εαυτό».
Η αυξημένη ευαισθησία στην κριτική και την απόρριψη, η υπερβολική
αίσθηση του καθήκοντος, οι ενοχές και οι δεσμεύσεις σε πραγματικές και
υποθετικές υποχρεώσεις είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά των ανθρώπων
και ιδιαίτερα των γυναικών, που πληγώνονται εύκολα από τη συμπεριφορά
των άλλων.
... Διαβάστε περισσότερα »
Προσωπικότητα, που πλησιάζει τους άλλους
με εγκαρδιότητα και ζεστασιά. Η ζωηρή διήγηση, τα φροντισμένα
εκφραστικά μέσα, ο θεατρικός τρόπος παρουσίασης των γεγονότων, χωρίς
όμως ιδιαίτερη επιμέλεια στις λεπτομέρειες, συνθέτουν ένα συνηθισμένο
ρεπερτόριο, το οποίο δε στοχεύει στον χειρισμό των άλλων αλλά στην
στήριξη μιας ευάλωτης αυτοεκτίμησης.
Οι δραματικές προσωπικότητες δέχονται μεγαλύτερη επιρροή από το δεξί
εγκεφαλικό ημισφαίριο, γι αυτό εντυπωσιάζονται και επηρεάζονται εύκολα
από τους άλλους. Αντιλαμβάνονται τη ζωή σφαιρικά και είναι άτομα υψηλής
νοημοσύνης, φαντασίας και δημιουργικότητας, ικανά να συνθέσουν και να
συνδέσουν αισθήσεις και συναισθήματα.
Για να μιλήσουμε για δραματική οργάνωση προσωπικότητας θα πρέπει το άτομο να εκφράζει με υπερβολικό
τρόπο τα συναισθήματά του να επιζητεί να γίνεται το κέντρο της προσοχής
και της φροντίδας των άλλων . Συνήθως αντιλαμβάνεται τον εαυτό του
αβοήθητο και τον κόσμο ιδιαίτερα εχθρικό, τον οποίο αντιμετωπίζουν
χρησιμοποιώντας τη γοητεία και τη σαγήνη. Μερικές φορές «σωματοποιεί»
τους φόβους του και παρουσιάζει, ανεξήγητα από πλευράς παθολογίας,
σωματικά συμπτώματα, όπως είναι οι ξαφνικές λιποθυμίες. Τα συμπτώματα
αυτά εντοπίσθηκαν για πρώτη φορά από τον Freud, ο οποίος εντυπωσιάσθηκε
από τις παράξενες συμπεριφορές ορισμένων, κυρίως γυναικών, ασθενών του -
, όπως ήταν η προσωρινή τύφλωση, χωρίς ιστορικό παθολογίας της όρασης ή
η ανεξήγητη παράλυση του χεριού.
... Διαβάστε περισσότερα »
Η προσφορά ενός δώρου σημαίνει γενναιοδωρία, δηλαδή την ανιδιοτελή φροντίδα και ζεστασιά για το πρόσωπο, που το παίρνει.
Η επιλογή ενός συγκεκριμένου δώρου για ένα επίσης συγκεκριμένο πρόσωπο
είναι μια πράξη που δείχνει την φαντασία, την διάθεση αυτοσχεδιασμού ,
το παιχνίδι με ένα άλλο πρόσωπο, γιατί περιέχει μηνύματα συμβολικά και
πολλές φορές αποκαλυπτικά του εσωτερικού κόσμου αυτού που το προσφέρει.
Πολλές φορές ο ρομαντισμός, οι υποκειμενικές προσδοκίες, οι βαθύτεροι
στόχοι αλλά και η εκτίμηση ή ο σεβασμός παρουσιάζονται με τη μορφή ενός
καλοδιαλεγμένου και όχι απαραίτητα ακριβού δώρου.
Τα δώρα λοιπόν είναι μια θεμελιακή ψυχολογική επικοινωνία των ανθρώπων,
είτε πρόκειται για φίλους, συνεργάτες, συγγενείς ή ερωτικούς συντρόφους,
δημιουργούν και ενισχύουν δεσμούς αναφορικά με την αισθητική, την
ποιότητα του χιούμορ, τις προτιμήσεις αλλά και την ποιότητα ολόκληρης
της σχέσης.
Πολλές φορές η επιλογή των δώρων γίνεται πηγή άγχους, ιδιαίτερα αν
πρόκειται να δοθούν σε άτομα της επαγγελματικής ή συγγενικής σφαίρας.
Ισως γιατί σ΄αυτές τις περιπτώσεις λείπει η συναισθηματική επένδυση της
γενναιοδωρίας και της ανιδιοτέλειας.
Η επιλογή των δώρων πρέπει να διαθέτει κάποια βασικά συστατικά:
- Να απεικονίζουν με σαφήνεια τα όρια της οικειότητας, που υπάρχει
ανάμεσα στα πρόσωπα. Πολύ προσωπικά ή πολύ ακριβά δώρα για παράδειγμα
μπορεί να φέρουν σε αμηχανία ανθρώπους που δεν αισθάνονται το ίδιο άνετα
ή δεν μπορο
... Διαβάστε περισσότερα »
Αν θα θέλαμε να περιγράψουμε με λίγες
λέξεις τι είναι αυτό που συμβαίνει πιο συχνά στην ανθρώπινη επικοινωνία
θα λέγαμε: Διαφωνία και επιρροή.
Ο στόχος κάθε επικοινωνιακής διαφωνίας, κάθε σύγκρουσης με τους άλλους
είναι πάντοτε η προσπάθεια να καταφέρουμε να τους αλλάξουμε την γνώμη,
τη νοοτροπία ή τη συμπεριφορά. Στις καθημερινές δραστηριότητες,
σημαντικές ή ασήμαντες, στο ζευγάρι, την οικογένεια, την εργασία αλλά
και στα ευρύτερα κοινωνικά συστήματα μέχρι το επίπεδο διαφορετικών
χωρών, η σύγκρουση- ειρηνική ή απειλητική- είναι πολύ πιο συχνή από τις
κανονιστικές συμφωνίες. Γύρω από αυτή την κατάσταση διαφωνίας και
σύγκρουσης εμπλέκονται ένα σωρό κοινωνικά φαινόμενα και μηχανισμοί
ελέγχου της .
Η αιτία της σύγκρουσης βρίσκεται στην ανθρώπινη προδιάθεση για υπεροχή
και σταθερότητα και την ανάγκη του ανθρώπου να επηρεάζει αντί να
επηρεάζεται, δηλαδή να νιώθει νικητής. Κάθε λοιπόν πρόταση αλλαγής,
όπως είναι μια άποψη, μια ιδεολογία, ένα κείμενο ή ένας απλός διάλογος
καλεί σε διαπραγματεύσεις και νέες τοποθετήσεις, απειλητικές για τη
σταθερότητα, τα δικαιώματα και τη θέση κάποιου μέσα στο σύστημα, που
βρίσκεται.
Οι στρατηγικές της κοινωνικής επιρροής- ποιός επηρεάζει ποιόν, ποιοί
είναι οι λόγοι και τα κίνητρα που οδηγούν κάποια άτομα να θέλουν να
αλλάξουν τη γνώμη των άλλων ανθρώπων και πώς διαπραγματεύονται τη
σύγκρουση είναι ένα μεγάλο ζήτημα, με πολυάριθμες μελέτες και χρήσιμα
συμπεράσματα. Συχ
... Διαβάστε περισσότερα »
Η Μεγάλη Παρασκευή είναι μια μέρα
μυστηριακή, γεμάτη συμβολισμούς, ήθη και έθιμα. Τα περισσσότερα
προέρχονται από τον χριστιανισμό και όχι λίγα έχουν την καταγωγή τους
στην πανάρχαιη λατρεία της φύσης, στην εποχή της Ανοιξης. Το πένθος, η
νηστεία , το τελετουργικό στις εκκλησιές αναπαριστούν την κορύφωση του
θείου δράματος. Σχεδόν όλους μας αγγίζουν οι κατανυκτικές ψαλμωδίες, οι
φωνούλες των μικρών παδιών, στην περιφορά των επιταφίων, τα αναμμένα
κεράκια, εκεί που σμίγει ο ανθρώπινος και θεϊκός πόνος. Το θείο δράμα,
το προσωπικό δράμα κάθε ανθρώπου.
Ο επιτάφιος θρήνος για ένα τόσο σημαντικό θάνατο, αν και περιέχει έντονο
το στοιχείο της απόγνωσης, είναι γεμάτος από τη διάχυτη παρουσία της
πασχαλιάς και της βιολέτας στους καταπράσινους κήπους.
Τα εγκώμια «Ω γλυκυ μου έαρ, γλυκύτατό μου τέκνο», είναι το εγκώμιο στη
μητρότητα, τη μάνα γη, που μας συντηρεί από την πρώτη μας ύπαρξη, κι
εμείς απλώνουμε το βλέμμα μας παντού, μακριά από τις φθαρμένες εικόνες
από το παρελθόν, όπως η Ανοιξη απομακρύνει από όλους του αγρούς την
απατηλή μνήμη του χειμώνα.
Αυτές τις μέρες, η φύση δείχνει το πιο ζωντανό πρόσωπό της, με τα δένδρα
στον ανθό τους, γεμάτα υποσχέσεις για πλούσια καρποφορία. Ζωή και
θάνατος, δεμένα αρμονικά, συντελούνται κάτω από τις ελαφριές μυρωδιές
των ανθισμένων ξυνόδενδρων. Ενας ακόμη κύκλος ζωής στο άνθισμά του . Το
τέλος δεν υπάρχει, η ζωή συνεχίζεται.
Ολη η Μεγάλη Εβδομάδα είναι μια περίοδος τρωτότητας
... Διαβάστε περισσότερα »
«Τί σύμπτωση! Μόλις τώρα σε σκεφτόμουν, και μου τηλεφώνησες», αναφωνούν συχνά με έκπληξη γνωστοί και φίλοι.
Η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων, ξεπερνά το 80%, έχουν να
διηγηθούν κάτι από τη ζωή και την εμπειρία τους, που δεν εξηγείται με
λογικούς κανόνες, κι αυτό μπορεί να είναι ένα απλό τραγουδάκι, που το
άκουσαν « συμπτωματικά» την κατάλληλη ώρα, μέχρι και σοβαρότερα
γεγονότα, όπως είναι ανεξήγητες διασώσεις από ατυχήματα ή αναπάντεχες
γνωριμίες και συναντήσεις με πρόσωπα, που είχαν να τους προσφέρουν
λύσεις και υποστήριξη, ακόμα και ανατροπές.
Με τις συμπτώσεις ασχολήθηκε ο Carl Jung, μεγάλος ψυχίατρος και ερευνητής.
Βαθύτατα επηρεασμένος από τη κινέζικη σκέψη για την ολιστική αντίληψη
των πραγμάτων, πίστευε ότι ανθρώπινη συνείδηση και ύλη αλληλεπιδρούν.
Κατά το Jung, όλοι οι άνθρωποι μπορούν να βρεθούν σε μια τέτοια ψυχική
κατάσταση, που να μπορεί να συγχρονίσει γεγονότα, άτομα και καταστάσεις,
χωρίς κανένα φανερό λόγο. Αυτό, κατά τη γνώμη του, οφείλεται σε μια
βαθύτερη γνώση που κουβαλούν από τη γέννησή τους τα ανθρώπινα όντα,
ανεξάρτητη από τη ζωή και την εμπειρία τους. Είναι ένα κοινό, για όλους
τους ανθρώπους ψυχικό υπόστρωμα- το ονομάζει «συλλογικό ασυνείδητο»-
που συναντιέται σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου και σε όλους τους
πολιτισμούς. Ετσι εξηγούνται και τα διαισθητικά όνειρα, όταν μερικά από
αυτά συμπίπτουν με γεγονότα που συμβαίνουν σε διαφορετική γεωγραφική
θέση. Ο Jung παρουσία
... Διαβάστε περισσότερα »
Είναι
γνωστό ότι οι επιστήμες, και ιδιαίτερα η Νευροφυσιολογία, απέδειξαν
ότι οι εγκεφαλικές και ψυχικές λειτουργίες επηρεάζονται από τις
εγκεφαλικές βλάβες, τα γονίδια ή τα ελαττώματα των χρωμοσωμάτων και ότι
ευθύνονται για τις ψυχικές και νοητικές διαφορές μεταξύ των ανθρώπων.
Είναι επίσης γνωστό από τη Νευροψυχολογία ότι τα διαφορετικά νοητικά
σχήματα , οι εκπτώσεις, οι υπερβολές αλλά και οι πλάνες του μυαλού
παράγουν διαφορετικές, από τις συνηθισμένες, συναισθηματικές
εμπειρίες.
Αν και τα ερευνητικά αποτελέσματα απομυθοποίησαν τη δαιμονολογία του
παρελθόντος, σχετικά με τους ψυχικά και νοητικά ασθενείς, το στίγμα της
τρέλλας, που προέρχεται από τις νοητικές και ψυχικές διαφορές, είναι
ακόμη αρκετά ισχυρό για να οδηγεί τους ασθενείς στον αποκλεισμό τους,
από τις ευρύτερες ομάδες του πληθυσμού.
Το στίγμα της τρέλλας και η ιστορία του
Η σχετική βιβλιογραφία, αναφορικά με την αντιμετώπιση της τρέλλας στους
προηγούμενους αιώνες, βρίθει από ανατριχιαστικές περιγραφές για τα
γεμάτα από φρενοβλαβείς καράβια, που αρμένιζαν στους ποταμούς και τη
θάλασσα, αναζητώντας τον εξαγνισμό και τη λύτρωση στο νερό. Η νοητική
και ψυχική πάθηση έστελνε, κυριολεκτικά και μεταφορικά, στην άλλη όχθη
του κόσμου, ανθρώπους, διαφορετικούς από την καθιερωμένη λογική. Πολλές
φορές μάλιστα, η τελετουργική αποπομπή τους από τον τόπο που
γεννήθηκαν, έδειχνε ότι οι πλάνες του μυαλού θεωρούνταν ως κάτι το
ανήθικο, ένα παράπτωμα, π
... Διαβάστε περισσότερα »
Ο κόσμος
μας υπακούει στα αντίθετα. Ενας πλανήτης, η γη κι ένας άνθρωπος
αντικατοπτρίζονται σε προαιώνιους φυσικούς νόμους, στον κοινό τόπο
ισορροπίας των αντιφάσεων. Το σύμπαν αποδέχεται τις αντιθέσεις. Ο
άνθρωπος φοβάται, νιώθει αντίπαλος και γι αυτό το λόγο «παλεύει»
αγωνίζεται ενάντια στη ροή τους.
Νόμοι, τάξεις και κανόνες, όταν διασταυρώνονται αντιθετικά, ορίζουν την
ύπαρξη και τη συνύπαρξη στο σύμπαν, διατηρούν θαυμαστά την ισορροπία:
Η γη εκτελεί περιφορές γύρω από τον ήλιο και γύρω από τον άξονά της,
ενώ η κεντρομόλος δύναμη, η βαρύτητα, δημιουργεί δυνάμεις συνοχής και η
φυγόκεντρος τις αποδεσμεύει.
Κάθε άνθρωπος, είτε το επιδιώκει είτε όχι, είναι ένας μικρός αντικατοπτρισμός της τάξης και των φυσικών νόμων.
Στη διάρκεια της εξελικτικής του πορείας, ο άνθρωπος κατακτά
επιστημονικές γνώσεις, παράγει πολιτισμό αλλά πλημμυρίζει από το φόβο
των φυσικών νόμων, συχνά πολώνεται σε μια διάσταση, μετατρέπει τον φόβο
του σε έπαρση ότι μπορεί να ανατρέψει τις υπόλοιπες διαστάσεις.
Παγιδευμένος στις αντιλήψεις του, χάνει την φυσική του προίκα, την
ισορροπία του, γίνεται δυστυχισμένος.
Η αναζήτηση δεσμών αντικατοπτρίζει την περιφορά της γης γύρω από τον ήλιο.
Η αναζήτηση της ομαδικής ζωής δείχνει ότι ο άνθρωπος χρειάζεται τους
άλλους για να επιβιώσει. Η αυτοθυσία, η αυταπάρνηση, ο ηρωισμός, όπως
και η παροχή φροντίδας με τις άπειρες εκφράσεις της, ανήκουν σε αυτή τη
φυσική αναγκαιότητα. ... Διαβάστε περισσότερα »
Τα δάκρυα
έχουν μια αμφίθυμη θέση στη ζωή μας, διστακτική και ανάλογη με τις
αντιλήψεις μας, ή την ανατροφή μας. Αλλοτε θέλουμε να τα συγκρατήσουμε,
φοβόμαστε ότι θα προκαλέσουν αντιπάθεια, «με κόπο συγκρατεί τα δάκρυά
του», και άλλοτε τα αφήνουμε ελεύθερα, ποτάμια, να λούσουν τον πόνο ή
τη χαρά μας. Κάποιοι, λοιπόν, θυμώνουν μπροστά σ΄ενα κλαμμένο πρόσωπο,
άλλοι γίνονται τρυφεροί και πονόψυχοι.
Κάθε γέλιο και κάθε δάκρυ ανήκει στον συγκινησιακό τύπο, αυτόν που
εκφράζεται με το σώμα του, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ανθρωποι που δεν
κλαίνε, δεν βιώνουν έντονα συναισθήματα. Απλά δεν τα εξωτερικεύουν, με
δυσάρεστα για τον οργανισμό τους αποτελέσματα, γιατί η σωματική
συγκίνηση εκτονώνει και αποφορτίζει τον οργανισμό από την ένταση.
Το κοινωνικό στερεότυπο ότι «οι άνδρες δεν κλαίνε», οδηγεί πολύ κόσμο να
αντιμετωπίζει περιφρονητικά τα ανδρικά δάκρυα - ένδειξη αδυναμίας- και
να τοποθετεί σε μειονεκτική θέση ένα άνδρα που κλαίει. Αντίθετα, τα
δάκρυα μιας γυναίκας της παρέχουν μια θέση προστασίας, αφού δείχνει πιο
συναισθηματική και ευάλωτη.
Οπως και νάχει, κανείς δεν μπορεί να ισχυρισθεί ότι δεν έχει κλάψει,
μπροστά στην προδοσία, τη μοναξιά, την απελπισία ή την ντροπή. Καθώς τα
δάκρυα συνοδεύουν όλη μας τη ζωή, έχουν ιδιαίτερη θέση στον κύκλο της
ανθρώπινης τραγικότητας. Αναμνήσεις, αδυναμίες, απώλειες και
συναντήσεις, χαρές και δύσκολες ώρες.
Για μια
ακόμη χρονιά, η ελληνική οικογένεια θα υποστεί το θρίλλερ των
πανελλήνιων εξετάσεων. Κυριολεκτικά όλα τα μέλη της διαγωνίζονται,
αγωνιούν και περνούν μαζί τα ψυχοσωματικά συμπτώματα του άγχους, για μια
θέση στο πανεπιστήμιο, κατά προτίμηση στις περιζήτητες σχολές, ίσως
και με καλή σειρά και ακόμη καλύτερα με υποτροφία!
Κοινωνικά, οι σπουδές, οι σχολές υψηλής βαθμολογίας, η σειρά εισαγωγής
και κάθε άλλη ακαδημαϊκή διάκριση, γίνονται μέρος ενός « δυνατού»
βιογραφικού, αναμένεται να εξασφαλίσει την πολυπόθητη, ικανοποιητικά
αμειβόμενη και υψηλής ευθύνης εργασία, συμβάλλοντας και στο κοινωνικό
prestige!
Σε άλλες, πάλι, οικογένειες, οι γονείς διατηρούν μια ανώτερη θέση στην
επαγγελματική ιεραρχία, έχουν κάνει καλές σπουδές και νιώθουν
αποτυχημένοι, αν το παιδί τους, δεν καταφέρει να εισαχθεί σε μια
περιζήτητη σχολή, να τηρήσει την οικογενειακή παράδοση!
Αν η εισαγωγή δεν συμβεί, μεγάλος αριθμός υποψήφιων θα πάρει το δρόμο
της ξενιτιάς, θα δοκιμάσει το άγχος του αποχωρισμού από την οικειότητα
της Ελλάδας, θα πιεσθεί να ριζώσει σε χώρες διαφορετικές από τις
ελληνικές συνήθειες. Το όνειρό τους, ή μάλλον το όνειρο των γονέων «
μάθε παιδί μου γράμματα» αρκετές φορές προσγειώνεται σε σχολές
υποβαθμισμένες, οι οποίες « αναβαθμίζονται» από το οικογενειακό
περιβάλλον σε « εξαιρετικές, πολλά υποσχόμενες και ιδιαίτερα
απαιτητικές».
Μια φορά
κι ένα καιρό οι άνθρωποι του πλανήτη μας ήξεραν τα πάντα για το φυσικό
περιβάλλον τους, τους άλλους ανθρώπους γύρω τους. Η γνώση τους για τη
ζωή μετριόταν στα πεντοδάκτυλά τους, βασισμένη αποκλειστικά στην
εμπειρία.Ο,τι ήταν έξω από τις πέντε αισθήσεις τους απλά δεν υπήρχε, το
περιβάλλον τους κάλυπτε μικρές μόνο αποστάσεις. Η νοημοσύνη τους
κατέγραφε μόνο τις εμπειρικές πληροφορίες, εκτεινόταν μόνο στις ανάγκες
επιβίωσης, στην αναζήτηση τροφής και προφύλαξης από τα άγρια θηρία ή τη
μανία της φύσης. Ετσι, δεν είχαν ιδέα για τις αυταπάτες τους για άλλες
χώρες, άλλους ανθρώπους άλλους πολιτισμούς. Ο,τι ήταν έξω από την
εμπειρία τους απλά δεν υπήρχε.
Σιγά σιγά ήλθε η εξέλιξη. Οι άνθρωποι οργάνωσαν ευρύτερες κοινωνίες,
ανακάλυψαν τη γνώση πέραν των δικών τους αισθήσεων, έστρεψαν την προσοχή
τους στην εμπειρία άλλων ανθρώπων, δοκίμασαν πλούσιους τρόπους να
δαμάσουν τη φύση, να αυξήσουν την τροφή τους, να λύσουν με μεγαλύτερη
ευκολία τις ανάγκες επιβίωσης. Κάπως έτσι ξεκίνησε η εποχή της
πληροφόρησης και από άλλες πηγές. Ομως, διατηρούσαν τον έλεγχο της ζωής
τους, μπορούσαν ακόμα να δοκιμάσουν, επιστρατεύοντας την δική τους
εμπειρία, τί είναι αλήθεια και τί ψέμμα, τί τους ωφελεί και τί τους
βλάπτει.
Σήμερα, η πληροφόρηση δεν έχει ορίζοντα, όρια και περιορισμούς. Τρέχει
με ιλλιγιώδη ταχύτητα, οι άνθρωποι δεν μπορούν να την αφομοιώσουν, δεν
μπορούν πια να είναι βέβαιοι τί είναι αλήθεια και τι ψέμμα, είναι
α
... Διαβάστε περισσότερα »
Το δίδυμο «θύτης-θύμα» δεν αφορά μόνο τη
σωματική και ψυχολογική κακοποίηση, όπως την ορίζει και την τιμωρεί ο
νόμος. Αντίθετα έχει ένα ευρύ πεδίο εφαρμογής και αφορά κάθε στενή
σχέση, διαπροσωπική ή επαγγελματική, με έκδηλα σημάδια εξάρτησης.
Δυστυχώς, η πιο περιφρονημένη αγάπη είναι η αγάπη του εαυτού. Αυτόν τον
βάζουμε τελευταίο, τον έχουμε σίγουρο, μας ανήκει, κανείς δεν θα μας
τον πάρει. Ετσι νομίζουμε; Και όμως. Τον χάνουμε τον εαυτό μας. Στην
προσπάθεια να μην χάσουμε τους άλλους, τον παραχωρούμε για κάποια
ανταλλάγματα, υποκύπτουμε σε μια μορφή δωροδοκίας. Χάνουμε τον εαυτό
μας μόνο και μόνο για να είμαστε με κάποιον.
Οι περισσότεροι από μας, έχουν δοκιμάσει αυτή την ήπια μορφή της
θυματοποίησης, σε κάποιες μεγάλες ή μικρές χρονικές περιόδους της ζωής
μας. Δε αφορά άλλους αλλά σχεδόν όλους μας. Με αυτή την οπτική, ότι
αφορά όλους εμάς, θα μπορούσε να θεωρηθεί συνηθισμένο και άρα
φυσιολογικό. Μάλλον δεν είναι έτσι. Αν και πολλές από τις συχνές
συμπεριφορές ή κοινωνικές αντιλήψεις κατατάσσονται στο συνηθισμένο
τελικά είναι πολύ δυσάρεστες, δεν δείχνουν να υπόσχονται γαλήνη και
πληρότητα, όσο κι αν είναι κοινωνικά αποδεκτές.
Θύτης και θύμα, με αυτή την ευρύτερη έννοια, ποιος επιβάλλει σε ποιόν
την εξουσία, είναι συνδεμένοι με την επιθετικότητα του θύτη και το
έλλειμμα αυτοεκτίμησης του θύματος.
Κεντρικά μοτίβα του θύτη
Παροχή διευκολύνσεων, λύσεων, προστασίας αλλά και κατάχρηση ε
... Διαβάστε περισσότερα »
'Ολοι μας
γνωρίζουμε τι θα πει καταθλιπτική ή ευφορική (χαρούμενη) διάθεση, όπως
επίσης όλοι μας έχουμε περάσει περιόδους απογοήτευσης που επηρέασαν την
διάθεσή μας προς την μελαγχολική πλευρά.
Έχουν γραφεί τόσα γύρω από την κατάθλιψη, που ακόμα κι όταν ένας ειδικός
τα διαβάζει, αναρωτιέται αν ο κόσμος ο οποίος έχει άγνοια γύρω από το
θέμα αυτό, τα καταλαβαίνει.
Είναι απαραίτητο επομένως, πρώτα, να διασαφηνιστούν τα εξής:
α) Θα μπορούσαμε να κάνουμε μία κάπως «απλή» διάκριση της κατάθλιψης σε Εξωγενή ή Ενδογενή, με κριτήριο αν αυτή επέρχεται ως αποτέλεσμα-αντίδραση του ατόμου σε καταστάσεις προκαλούμενες από το περιβάλλον στο οποίο ζει (εξωγενής), κι η οποία θα λέγαμε ότι αποτελεί την συχνότερη εκδοχή
την οποία συναντά ένας ειδικός, ή αν οφείλεται σε μία τάση του ανθρώπου
προς αυτήν την ψυχική διάθεση, ανεξάρτητα από το πως τον επηρεάζει τον
περιβάλλον, θετικά ή αρνητικά (ενδογενής). Και οι δύο αυτές
καταστάσεις αντιμετωπίζονται πλήρως, η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους
όμως βασίζεται στην σωστή διάγνωση της «πηγής» της αιτιολογίας τους.
β) Η κατάθλιψη , πολύ συχνά, μπορεί να αποτελεί αυτό που ονομάζουν οι ειδικοί συνυπάρχουσα κατάσταση
(αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε τον «τρομαχτικό» όρο διαταραχή στο
κείμενο, για τους λόγους που αναφέρονται στην σημείωση παρακάτω). Με
αυτό τον όρο εννοούμε ότι ένας άνθρωπος μπορεί να βρίσκεται γι
... Διαβάστε περισσότερα »
'Οσο εντυπωσιακό και αν ακούγεται, η ψυχοθεραπεία δεν ασχολείται με την θεραπεία της ψυχής.
Προκειμένου να το εξηγήσουμε αυτό καθώς και το πραγματικό σκοπό της
ψυχοθεραπείας, πρέπει πρώτα να κάνουμε μία σύντομη ιστορική αναδρομή
στην ιστορία της ψυχολογίας.
Στην αρχαιότητα αλλά και αργότερα η ψυχολογία δεν αποτελούσε ξεχωριστή επιστήμη αλλά κλάδο της φιλοσοφίας.
Πρώτος ο Αριστοτέλης μελέτησε τους συνειρμούς.
Ο Καρτέσιος θεωρούσε ότι η ψυχή βρίσκεται πάνω από το κεφάλι μας και δίνει εντολές στον εγκέφαλο μέσω της υπόφυσης.
Οι πεποιθήσεις αυτές δείχνουν πόσο πολύ τα θρησκευτικά πιστεύω είχαν
αναμιχτεί αρχικά με την επιστημονική έρευνα στον κλάδο της ψυχολογίας.
Έτσι, ο όρος ψυχή, παρότι φιλοσοφικός και θρησκευτικός όρος (με την
έννοια ότι επιστημονικά δεν έχουμε αποδείξει την ύπαρξή της), παρέμεινε
προκειμένου να περιγράφει φαινόμενα όπως τα συναισθήματά μας, την σκέψη
μας, τα οποία δεν θεωρούνται «χειροπιαστά» όπως άλλα σωματικά όργανα, το
στομάχι για παράδειγμα. Δυστυχώς μία λανθασμένη «κληρονομιά που άφησε η
χρήση του όρου αυτού, είναι η συχνά λανθασμένη αντίληψη ότι αν κάποιος
έχει για παράδειγμα άγχος, νοσεί η ψυχή του, πάσχει δηλαδή από κάτι άυλο
και επομένως μη εύκολα αντιμετωπίσιμο.
Ο όρος ψυχοθεραπεία αν τον μεταφράσουμε κυριολεκτικά σημαίνει ότι
κάποιος ειδικός θεραπεύει την ψυχή μας, κάτι το οποίο δεν ισχύει σε
καμία περίπτωση. Καθώς προσπαθούμε να δώσουμε επιστημονική
... Διαβάστε περισσότερα »
Η αλήθεια είναι ότι συχνά σκεφτόμαστε αλλαγές κάθε είδους: στον τρόπο ζωής μας, στο επάγγελμα, τα χόμπυ.
Η εργασιακή μας απασχόληση- όσο και η ανεργία- επηρεάζει και τους
υπόλοιπους τομείς της ζωής, συχνά καταφεύγουμε σε δικαιολογίες και
αναβολές για να μην τολμήσουμε αλλαγές.
Καθόλου σπάνια, το επάγγελμά μας δεν είναι οικονομικά, ψυχολογικά και
πνευματικά αποδοτικό, αλλιώς το σκεφτόμασταν και αλλιώς προέκυψε, δεν
αντλούμε πια ικανοποίηση από αυτό. Ναι, ήταν μια καλή ιδέα αλλά δεν
είναι πιά.
Η ανάγκη για πρωτοτυπία, οι νέες φρέσκιες ιδέες μας προστατεύουν-
σε πρώτο χρόνο-από την επαγγελματική ισοπέδωση, μας διακρίνουν από το
πλήθος, μας κάνουν ανταγωνιστικούς. Όμως, δεν φτάνει να έχει κάποιος
πρωτότυπες επαγγελματικές ιδέες. Ας δούμε με ορθάνοικτα μάτια ότι
κάποιοι προχωρούν μάλλον όχι μόνο γιατί έχουν πρωτότυπες ιδέες , ούτε
γιατί επιμένουν αλλά επειδή αναλαμβάνουν όλη την ευθύνη της εκτέλεσης.
Κυνήγησέ την- άλλαξέ την- άφησέ την
Το κυνήγι της ιδέας θέλει καλούς παίκτες.
Αν και κάθε καινούρια ιδέα είναι ωραία και συχνά διασκεδαστική, μια
σειρήνα που ενώ υπόσχεται πολλά, όπως οικονομική καταξίωση και
ευχαρίστηση, την ίδια ώρα μας ανοίγει τους ορίζοντες σε φαντασιώσεις και
αυταπάτες. Άλλο όμως η ιδέα και άλλο εμείς , αν δεν είμαστε δεξιοτέχνες
της εφαρμογής της. Αν δεν είμαστε διατεθειμένοι να δοκιμάσουμε την
αποτυχία, την ματαίωση, την σκληρή εργασία, στην κυριολεξία την π
... Διαβάστε περισσότερα »
Ομως, ποιες είναι οι εναλλακτικές προτάσεις;
-Πώς πρέπει να βιώνουν καθηγητές και μαθητές το εκπαιδευτικό σύστημα;
-Πώς η σχολική ποιότητα μάθησης θα απεξαρτηθεί από το ποσοτικό περιεχόμενό
της;
«..Αν είσαι γεννημένος πουλί για να πετάς είναι κρίμα να γίνεις ψάρι και
να κολυμπάς. Ο κύκλος της ζωής, είναι τόσο σύντομος, που πριν προλάβεις να
γνωρίσεις την ευτυχία έχεις κιόλας γίνει «λίπασμα για το σπανάκι..» (Από
την ταινία «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών»)
«Μόλις ακόμα χτες σκεφτόμουν πως ήμουν ένα μόριο
που τρεμόπαιζε χωρίς ρυθμό μέσα στη σφαίρα της ζωής.
Τώρα, το ξέρω, πως είμαι η σφαίρα, και η ζωή ολάκερη σε μόρια
ρυθμικά κινείται μέσα μου».
Τώρα θα ολοκληρώσω τον εαυτό μου. Μα πώς,
(Καλίλ Γκιμπράν «Αμμος κι Αφρός »)
Οι εκπαιδευτικοί, ψυχολόγοι, κοινωνιολόγοι κλπ., έχουν καταθέσει κατά καιρούς
προτάσεις, εστιασμένες στην αλλαγή των σχολικών προγραμμάτων και του
γενικότερου προσανατολισμού της σχολικής εκπαίδευσης. Ο σκοπός του σχολείου
μπορεί να γίνει κατευθυντικός και υποστηρικτικός, στον έμφυτο στόχο για
αναζήτηση, δημιουργικότητα και περιπέτεια της ψυχής και του νου.
Οι πρακτικές της σύγχρονης ψυχολογίας και παιδαγωγικής είναι ρεαλιστικές,
συνεισφέρουν στην υιοθέτηση εναλλακτικών ιδεών για τη μάθηση, για να
μπορέσουν οι μαθητές να αναπτύξουν το ερευνητικό πνεύμα, τη βαθιά ψυχολογική
επανάσταση της νοημοσύνης, την αυτογνωσία , την κατανόηση του εαυτού και των
άλλων, μέσ
... Διαβάστε περισσότερα »
Το Σχολείο είναι ο επόμενος, μετά την οικογένεια, χώρος κοινωνικοποίησης
και ψυχοπνευματικής ανάπτυξης του παιδιού.
Στο σχολείο, το παιδί απομακρύνεται από το προστατευτικό οικογενειακό
περιβάλλον και προετοιμάζεται να ενταχθεί ομαλά και με όσο το δυνατόν
περισσότερα εφόδια στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον της ενήλικης ζωής του.
Στη διάρκεια των χρόνων σχολικής του φοίτησης θα αποκτήσει γνώσεις, θα
αναπτύξει τις γνωστικές του λειτουργίες, θα αφυπνίσει τις δεξιότητες και τα
ταλέντα του, και θα βιώσει την εμπειρία της επικοινωνίας και του
μοιράσματος με τους άλλους.
Μέσα από τις εμπειρίες και τα βιώματά του, με τους συμμαθητές και τους
δασκάλους του, θα αποκτήσει συνείδηση των στοιχείων του χαρακτήρα του και θα
μάθει νέες συμπεριφορές.
Στο σχολείο, το παιδί μαθαίνοντας για τον πολιτισμό και την ιστορία του
ανθρώπου, θεμελιώνει και τις δικές του προσδοκίες για τη ζωή του, αποκτά
κίνητρα για την δημιουργικότητα, τη μάθηση και την προσωπική του ανάπτυξη.
Συμβαίνουν, όμως όλα αυτά, ή η σχολική πραγματικότητα είναι διαφορετική;
Σήμερα, το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα, δείχνει την απουσία μιας
ολοκληρωμένης παιδείας. Οπως δείχνουν τα πράγματα, φαίνεται να απουσιάζει
μια εκπαιδευτική ιδεολογία, ικανή να καλύψει και να αναπτύξει τις ανάγκες
του παιδιού στην ατομική και κοινωνική ζωή του.
Η σχολική δομή και τα εκπαιδευτικά προγράμματα φαίνεται να έχουν
εγκαταλείψει στους νόμους της εργασιακής πρ
... Διαβάστε περισσότερα »
Η έκρηξη στην επιστήμη και τη τεχνολογία, τους δυο τελευταίους αιώνες,
επαναπροσδιόρισε τις κοινωνίες, έφερε στο προσκήνιο νέες ανάγκες σε
επιστημονικές γνώσεις και ειδικότητες, γιατί ζητούσε ανθρώπους για νέους
και σπουδαίους ρόλους στους κοινωνικούς και εργασιακούς μετασχηματισμούς,
άξιους να προωθήσουν με ταχύτητα αλλαγές και μεταρρυθμίσεις. Το παραγωγικό
σύστημα απαιτούσε να διαθέτει εξειδικευμένα εργατικά χέρια, τεχνικούς και
εμπειρογνώμονες, επαγγελματίες από όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες.
Οι αλλαγές κάθε είδους και κάθε εποχής έχουν αντίκτυπο στο εκπαιδευτικό
σύστημα. Η έκρηξή της βιομηχανικής επανάστασης, καθώς και το αξίωμα, ότι η
παιδεία υπηρετούσε και υπηρετεί πάντα το υπάρχον κοινωνικό και οικονομικό
σύστημα, σηματοδότησε την εκπαίδευση και την κατέστησε μοχλό για τη προώθηση
και εξυπηρέτηση των αναγκών και των επιδιώξεων της βιομηχανίας και των
οικονομικών κεφαλαίων. Η παιδεία κλήθηκε να προσαρμοσθεί, να εναρμονισθεί
και να «εκσυγχρονισθεί», γιατί η ανάγκη του συστήματος σε διπλωματούχους δεν
μπορούσε να καλυφθεί με τη πατροπαράδοτη φιλελεύθερη παιδεία, που ίσχυε πριν
τη βιομηχανική επανάσταση ,και που επέτρεπε την προαιρετική εκμάθηση της
ανάγνωσης και γραφής ,της ιστορίας της τέχνης και των επιστημονικών
γνώσεων. Η παιδεία λοιπόν επιβλήθηκε ως υποχρεωτική, όχι γιατί στόχευε στη
προαγωγή του ανθρώπινου πνεύματος και στη χαρά της γνώσης αλλά γιατί έπρεπε
να υπηρετήσει το κοινωνικό και οικονομικό σύστημα.
... Διαβάστε περισσότερα »
Δεν μας χωρίζει παρά ένα μήνας από τις
Γενικές Εξετάσεις, για την εισαγωγή των μαθητών στα Ανώτατα Ιδρύματα της
χώρας. Τα παιδιά μας διαβάζουν, με άγχος και κάτω από συνθήκες δύσκολες
και ψυχοπιεστικές. Σε αυτά τα παιδιά αφιερώνονται αυτά τα μικρά
αρθράκια για την γλώσσα, γνώση απαραίτητη σε όλες τις κατευθύνσεις.
Τους ευχόμαστε, λοιπόν, κάθε επιτυχία στη ζωή και στις εξετάσεις τους.
«.Ευτυχή τα έθνη, εις τα οποία ο διδάσκαλος έχει στραμμένα τα βλέμματα
προς τη ζωή και έχει ανοικτή τη ψυχή του προς τα κελεύσματά της» ( Δ.
Γληνός)
Γνωρίζουν τα παιδιά μας καλά ελληνικά; Τί σημαίνει «κατέχω» μια γλώσσα και τί αξία έχει αυτό;
Η καλή γνώση μιας γλώσσας σημαίνει, ότι κάποιος έχει την δυνατότητα,
χρησιμοποιώντας ένα πλούσιο, όπως η ελληνική γλώσσα, γλωσσικό κώδικα, να
καταγράφει και να εκφράζει βιώματα και σκέψεις, δικές του ή των άλλων.
Αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί, η κακή χρήση της γλώσσας υποβαθμίζει,
όχι μόνο την επικοινωνιακή σχέση αλλά και τον εσωτερικό διάλογο με τον
εαυτό μας και τις σκέψεις μας, την αυτογνωσία και την αυτοαντίληψή μας.
Το μάθημα της γλώσσας στη σχολική εκπαίδευση όλων των βαθμίδων
αναπτύσσει τις γνωστικές δεξιότητες, την αναγνωστική ικανότητα, τη
κατανόηση του εννοιολογικού περιεχομένου των λέξεων, τη συζήτηση και
ανάπτυξη του προφορικού και γραπτού λόγου. Η ανάπτυξη αυτών των
δεξιοτήτων θα οδηγήσει στη σχολική μάθηση, την κοινωνική προσαρμογή και
τη νοητ
... Διαβάστε περισσότερα »
ε λίγες μέρες οι μαθητές της Β και Γ Λυκείου θα αντιμετωπίσουν τις
Πανελλήνιες Εξετάσεις. Τα περισσότερα παιδιά έχουν υποστεί πολυχρόνια
προετοιμασία, έχουν επενδύσει σε όνειρα και προσδοκίες πολύ κόπο και πολύ
άγχος. Οι οικογένειες δαπανούν αστρονομικά ποσά γι αυτή την υπερπροσπάθεια.
Ιδιαίτερα μαθήματα, βιβλία και βοηθήματα εξαντλούν ένα μεγάλο μέρος του
οικογενειακού προϋπολογισμού. Με ποια, όμως, κριτήρια επιλέγουν τα
επιστημονικά πεδία οι υποψήφιοι και τι σημαίνει γι αυτούς η κατάκτηση μιας
συγκεκριμένης θέσης στα Ανώτατα Ιδρύματα;
Συνήθως, η επιλογή μιας συγκεκριμένης Σχολής ή Σχολών γίνεται από τον
υποψήφιο και την οικογένεια, με διάφορα κριτήρια, όπως είναι το επάγγελμα ή
οι επιθυμίες των γονέων, τους επαγγελματικούς κλάδους, που παρουσιάζουν
λιγότερη ανεργία, γρήγορη επαγγελματική αποκατάσταση κλπ. Τις περισσότερες
φορές όμως, απουσιάζει το κριτήριο της προσωπικότητας του υποψήφιου, τα
στοιχεία της ιδιοσυγκρασίας του και οι βαθύτερες κλίσεις του, με αποτέλεσμα
οι προτάσεις και οι υποδείξεις, από όπου κι αν προέρχονται, να είναι
αποσπασματικές και αόριστες.
Ομως, η επιλογή της επιστημονικής κατάρτισης και του επαγγέλματος είναι
υπόθεση μιας ζωής και δεν είναι ευχάριστο να ασκεί κάποιος μια εργασία, που
δεν αγαπά. Είναι σχεδόν βέβαιο, ότι κάποτε θα βιώσει συναισθήματα
απογοήτευσης, πικρίας και ματαίωσης, η οικογένεια, επίσης, θα δει τους
κόπους και τις επενδύσεις της να μην επιφέρουν τα αναμενόμενα αποτελέσ
... Διαβάστε περισσότερα »
Μολονότι
στην περίπτωση των μαθησιακών δυσκολιών οι ειδικοί επικεντρώνονται
συνήθως στα προβλήματα που σχετίζονται με τα σχολικά επιτεύγματα του
παιδιού, στην πραγματικότητα τα άτομα αυτά πλήττονται σε όλες τις
πλευρές της καθημερινής τους ζωής, όπως οι παρακάτω:
- Οι σχέσεις με συνομηλίκους (έλλειψη κοινωνικών δεξιοτήτων,
προβληματική επικοινωνία, αλληλεπίδραση, προβλήματα στη δημιουργία &
διατήρηση των σχέσεων)
- Οι σχέσεις με τα μέλη της οικογένειας (Ιδιαίτερα στρεσσογόνα εμπειρία για τους γονείς. Κατηγορούνται από τους εκπαιδευτικούς σαν «υπερπροστατευτικοί και υπερβολικοί στις αντιδράσεις τους». Η επιτρεπτικότητα-αυστηρότητα συχνή αιτία προστριβών ανάμεσα στο ζευγάρι. Η δυσκολία - άρνηση- των γονέων να δεχτούν ότι το παιδί τους έχει κάποια δυσχέρεια
συχνά τους οδηγεί στο να αναζητήσουν τον ειδικό που θα τους
διαβεβαιώσει πως το παιδί είναι φυσιολογικό. Ζητώντας απαντήσεις στα
«γιατί» που τους βασανίζουν συχνά θυμώνουν ή νιώθουν ενοχές. Ο θυμός στρέφεται εναντίον των εκπαιδευτικών, η ενοχή μπορεί να οδηγήσει στην κατάθλιψη,
ή στην ανάγκη να υπεραναπληρώσουν το χαμένο έδαφος «δίνοντας όλο τον
εαυτό τους» στο παιδί, ενισχύοντας όμως έτσι την εξάρτηση και
παθητικοποίηση του παιδιού. Έτσι δημιουργείται ένας κύκλος
συμπεριφοράς: όσο πιο πολύ εξαρτάται το παιδί από τούς γονείς, τόσο πιο
πολύ οι γονείς αισθάνονται την ανάγκη να κάνουν πράγματα για το παιδί
... Διαβάστε περισσότερα »
Στην Ελλάδα του 21ου αιώνα εμφανίζεται
ανησυχία για τα συνεχώς αυξανόμενα περιστατικά βίαιης συμπεριφοράς από
παιδιά και εφήβους. Αυτό το πολύπλευρο και περίπλοκο θέμα χρήζει
ιδιαίτερης προσοχής και κατανόησης από τους γονείς, τους εκπαιδευτικούς
και γενικώς από την κοινωνία των ενηλίκων.
Τα παιδιά ακόμη και στην προσχολική ηλικία μπορεί να εκδηλώσουν βίαιη
συμπεριφορά. Οι γονείς και οι άλλοι ενήλικες που γίνονται μάρτυρες μιας
τέτοιας συμπεριφοράς μολονότι μπορεί να ανησυχούν, κατά βάθος ελπίζουν
ότι το «παιδί θα «στρώσει» μεγαλώνοντας ». Η αλήθεια είναι ότι η βίαιη
συμπεριφορά από ένα παιδί σε οποιοδήποτε στάδιο ανάπτυξης κι αν
βρίσκεται θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με σοβαρότητα. Δεν θα πρέπει να
το δούμε σαν «μια φάση που περνάει το παιδί!».
Η βίαιη συμπεριφορά στα παιδιά και τους εφήβους μπορεί να εμφανίζεται με
πολλά πρόσωπα: εκρηκτική ιδιοσυγκρασία, επιθετικότητα, έντονοι
καυγάδες, απειλές ή και απόπειρες για πρόκληση ζημιάς σε άλλους (σε αυτό
περιλαμβάνονται και σκέψεις αυτοκτονίας), η χρήση όπλων, ο βασανισμός
ζώων, η σκόπιμη καταστροφή ξένης περιουσίας και ο βανδαλισμός.
Παράγοντες που συμβάλλουν στην εκδήλωση βίαιης συμπεριφοράς
Πολλές ερευνητικές μελέτες συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι μια σύνθετη
αλληλεπίδραση πολλών διαφορετικών παραγόντων, μπορεί να οδηγήσει παιδιά
και εφήβους σε βίαιη συμπεριφορά. Στους παράγοντες αυτούς
περιλαμβάνονται:
- Προηγούμενη επιθετική ή βί
... Διαβάστε περισσότερα »
Οταν ένα ζευγάρι αποφασίσει να πάρει διαζύγιο αντιμετωπίζει, από το
συγγενικό και ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, μια σειρά πιέσεων, που
στοχεύουν στην διατήρηση του γάμου.
Η βασικότερη πίεση αναφέρεται στα παιδιά, αν υπάρχουν. «Δεν σκεφθήκατε τα
παιδιά, τί θ΄ απογίνουν, πώς θα το πάρουν, θα πληγωθούν» και άλλα παρόμοια
επιχειρήματα. Οπωσδήποτε, το διαζύγιο δεν είναι ό,τι καλύτερο για τα παιδιά,
όποιας ηλικίας κι αν είναι και πολύ περισσότερο αν είναι μικρά ή έχουν
αυξημένες ανάγκες λόγω διαφορετικότητας.
Ομως, το διαζύγιο δεν είναι το χειρότερο , που μπορεί να συμβεί στη ζωή ενός
παιδιού. Η πιο άσχημη περίοδος είναι αυτή που προηγείται της οριστικής
απόφασης, μια περίοδος με αδιάλειπτες διαφωνίες, εντάσεις και ανοικτά
εχθρικές συγκρούσεις, που μερικές φορές συνοδεύονται με λεκτικές ή μη
λεκτικές επιθέσεις. Αλλοτε πάλι, η περίοδος, που προηγείται του διαζυγίου,
έχει ένα κλίμα μιας επιφανειακής και επίπλαστης ηρεμίας, αδιαφορίας, μη
εγγύτητας και ζεστασιάς, που κάθε άλλο παρά σχέση δείχνει ανάμεσα στο
ζευγάρι.
Το ζευγάρι, συνήθως, προσπαθεί να κρατήσει το παιδί μακριά από κάθε υποψία
για πιθανό χωρισμό. Ομως, αυτό είναι λάθος, διότι το διαζύγιο αφορά
κατ΄εξοχήν το παιδί.
Το παιδί βιώνει αυτό το διάστημα απειλητικά, επειδή δεν έχει ενημερότητα
για την κατάσταση. Οι γονείς του αποφεύγουν να μιλήσουν ανοικτά μπροστά του
και κρύβουν τα αληθινά τους συναισθήματα. Στο σπίτι αιωρείται μια
διφορούμενη κατάσταση, διαζύγ
... Διαβάστε περισσότερα »
Καθόλου σπάνια η κακοποίηση των παιδιών (ξυλοδαρμός, εγκαύματα,
τραυματισμοί, σεξουαλική κακοποίηση) και ακόμα πιο συχνή η παραμέληση, δεν
έχει διάκριση φύλου: Αγόρια και κορίτσια κακοποιούνται ή παραμελούνται σε
ίσα ποσοστά, αρκετά αυξημένα μάλιστα, σε όλο τον πλανήτη και σε όλα τα
μορφωτικά και οικονομικά στρώματα.
Οι γονείς που κακοποιούν ή παραμελούν τα παιδιά τους τα οδηγούν με
μαθηματική ακρίβεια σε ψυχικές διαταραχές. Ειδικότερα, το παιδί που
κακοποιείται σεξουαλικά, αντιμετωπίζει και μια δεύτερη σωματική κακοποίηση,
αν αποκαλύψει την αιμομικτική σχέση, το «οικογενειακό μυστικό», που συνήθως
είναι γνωστό και αποδεκτό από την μητέρα και την οικογένεια.
Τα κακοποιημένα αλλά και τα παραμελημένα παιδιά έχουν συνήθως προβλήματα
συμπεριφοράς και προσωπικότητας: Γίνονται επιθετικά, αναπτύσσουν άγχος και
φοβίες, η σκέψη τους γίνεται παράλογη, έχουν αυτοκαταστροφικές τάσεις και
υποφέρουν συχνά από κατάθλιψη. Φυσικά, η αυτοεκτίμησή τους είναι στα
χαμηλότερα επίπεδα και δυστυχώς πολύ συχνά καταφεύγουν σε χρήση ουσιών ή
δημιουργούν προβλήματα με το νόμο.
Παλιότερα στατιστικά στοιχεία αναφέρουν 2-3 εκατομ. κακοποιημένων παιδιών
μέσα σε ένα χρόνο, αν και εκτιμάται ότι ο αριθμός είναι πολύ μεγαλύτερος,
επειδή τα στοιχεία προέρχονται από δημόσιους φορείς (νοσοκομεία, ιδρύματα)
και δεν έχουν συνυπολογισθεί ιδιωτικοί φορείς νοσηλείας όπως και τα
περιστατικά που δεν δέχθηκαν καμιά βοήθεια.
Οι θάνατοι κακοποιημένων παι
... Διαβάστε περισσότερα »
Πατρότητα είναι η πληρέστερη αντρική εμπειρία στη ζωή γιατί μέσα απ' αυτή ο άντρας ωριμάζει, νιώθει δυνατός και σημαντικός.
Πολλοί είναι οι άντρες που πιστεύουν ότι είναι πιο εύκολο να μεγαλώσουν ένα γιο παρά μία κόρη.
Το κορίτσι μεγαλώνοντας είναι σημαντικό να εισπράξει την αγάπη
και το σεβασμό για το φύλο της από τον πατέρα της ώστε να νιώθει ασφαλής
και να ενισχυθεί η αυτοπεποίθηση της. Σε πολύ μεγάλο βαθμό θα λέγαμε
πως η αυτοεκτίμηση του κοριτσιού εξαρτάται από τη στάση του πατέρα της.
Αν ο πατέρας υποτιμά τις γυναίκες, θεωρεί ότι έχουν περιορισμένες
δυνατότητες, ότι είναι αδύναμες και χρειάζονται την προστασία των ανδρών
είναι πολύ πιθανό να μεταφέρει στην κόρη του αισθήματα ανεπάρκειας,
αδυναμίας, περιορισμένη βούληση και τάσεις υποταγής στο αντρικό φύλο.
Ο πατέρας λειτουργώντας ως πρότυπο στο κορίτσι επηρεάζει ιδιαίτερα,
θετικά ή αρνητικά την επιλογή συντρόφου της κόρης του. Η κόρη βλέπει
στον πατέρα τον ιδανικό σύντροφο και τον θαυμάζει. Δημιουργεί μέσα από
το πρότυπο του την εικόνα για τον αντρικό ρόλο και τις αντρικές
συμπεριφορές. Με κάποιο τρόπο κατευθύνει τις μελλοντικές της επιλογές,
προσδοκίες και ελπίδες. Συμβάλλει δηλαδή στην κοινωνική και σεξουαλική
ταυτότητα του κοριτσιού και στην ανάπτυξη της προσωπικότητας της.
Μέσα από το ρόλο που του δίνει η πατρότητα, ένας άντρας μεγαλώνοντας την
κόρη του ίσως χρειαστεί να αμφισβητήσει τις μέχρι τώρα αντιλήψεις του
για τις διαφορές τω
... Διαβάστε περισσότερα »
Οι
απαιτήσεις του σχολείου σήμερα από τα παιδιά και τους εφήβους είναι πολύ
μεγαλύτερες συγκριτικά με προηγούμενες γενιές. Στην ανταγωνιστική
κοινωνία μας το τίμημα της αποτυχίας είναι βαρύ. Αντίθετα η καλή σχολική
επίδοση του μαθητή στο σχολείο είναι άμεσα συνδεδεμένη με την
επαγγελματική επιτυχία στην ενήλικη ζωή και κατ' επέκταση με την
κοινωνική του καταξίωση.
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΚΑΙ ΑΡΝΗΣΗ ΓΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΠΙΔΟΣΗ
Η κακή απόδοση στο σχολείο είναι συνηθισμένη έκφραση της επανάστασης του
εφήβου. Αρκετοί είναι οι νέοι που πιστεύουν πως η ζωή θα ήταν τέλεια αν
δεν υπήρχε το σχολείο. Στη διάρκεια του μαθήματος είναι αφηρημένοι ή
προσπαθούν να αποσπάσουν την προσοχή των καθηγητών, διακόπτοντας έτσι το
μάθημα και ενοχλώντας άλλους πιο ευσυνείδητους μαθητές. Σπάνια
παραδίδουν εργασίες, δε γράφουν καλά ή απουσιάζουν από τα διαγωνίσματα,
δεν ενδιαφέρονται για καλούς βαθμούς και γενικά φαίνεται να μη
νοιάζονται για τη μάθηση και να αδιαφορούν για το μέλλον τους. Ορισμένοι
μαθητές που έχουν τέτοια συμπεριφορά απέναντι στο σχολείο συχνά κρύβουν
ένα αίσθημα αποτυχίας. Οι αντιδράσεις τους θυμίζουν κατάθλιψη ή χαμηλή
αυτοεκτίμηση που τους στερεί τα κίνητρα. Δεν έχουν πολλές απαιτήσεις από
τον εαυτό τους και γι' αυτό δεν καταβάλλουν καμία προσπάθεια για να
έχουν καλύτερη απόδοση στο σχολείο - παρόλο που η επιτυχία τους στο
σχολείο θα ενίσχυε την αυτοπεποίθησή τους, αυτοί θεωρούν ότι δεν τους
αξίζει και γι' αυτό δεν
... Διαβάστε περισσότερα »
Οσο κι αν σήμερα ένα ζευγάρι, που χωρίζει
δεν είναι πια δακτυλοδεικτούμενο, όσο κι αν αυξάνονται τα ποσοστά των
διαζυγίων και των μονογονεϊκών οικογενειών, αυτοί, που αποφασίζουν να
πάρουν διαζύγιο, αντιμετωπίζουν, από το συγγενικό και ευρύτερο
κοινωνικό περιβάλλον, την κριτική και τις πιέσεις για την διατήρηση του
γάμου.
Η βασικότερη πίεση αναφέρεται στα παιδιά, αν υπάρχουν. «Δεν σκεφθήκατε
τα παιδιά, τί θ΄απογίνουν, πώς θα το πάρουν, θα πληγωθούν» και άλλα
παρόμοια επιχειρήματα. Οπωσδήποτε, το διαζύγιο δεν είναι ό,τι καλύτερο
για τα παιδιά, όποιας ηλικίας κι αν είναι, και πολύ περισσότερο αν είναι
μικρά ή έχουν αυξημένες ανάγκες λόγω διαφορετικότητας (αναπηρίες
ψυχικές ή σωματικές).
Το διαζύγιο είναι μια νόμιμη και καθόλου ασυνήθιστη συνθήκη και έτσι
πρέπει να μεταφερθεί στα παιδιά, ότι δηλαδή ξεκαθαρίζει την κατάσταση.
Αρκεί να ανακοινωθεί καθαρά τόσο στα παιδιά όσο και στο υπόλοιπο
περιβάλλον, φιλικό ή οικογενειακό.
Το διαζύγιο δεν είναι το χειρότερο , που μπορεί να συμβεί στη ζωή ενός
παιδιού. Αλλωστε, πραγματικά η πιο άσχημη και τραυματική περίοδος είναι
αυτή που προηγείται της οριστικής απόφασης, μια περίοδος με αδιάλειπτες
διαφωνίες, εντάσεις και ανοικτά εχθρικές συγκρούσεις, που μερικές φορές
συνοδεύονται με λεκτικές ή μη λεκτικές επιθέσεις. Αλλοτε πάλι, η
περίοδος, που προηγείται του διαζυγίου, έχει ένα κλίμα μιας επιφανειακής
και επίπλαστης ηρεμίας, αδιαφορίας, μια εμφανή απομάκρυνση χωρίς ίχνος
ζεστασιάς,
... Διαβάστε περισσότερα »
Αν και
σπάνια ψυχική διαταραχή- ο νηπιακός αυτισμός προσβάλλει ένα στα 2500
παιδιά- φαίνεται να είναι το αποτέλεσμα πολλών παραγόντων σε βιολογικό
και κοινωνικό επίπεδο.
Το πιο περίεργο σημείο των αυτιστικών παιδιών είναι ότι η εξωτερική
τους εμφάνιση κυμαίνεται από όμορφα έως εξαιρετικά όμορφα παιδιά.
Επιστημονικά δεν μπορεί ακόμα να αιτιολογηθεί η εμφάνιση του αυτισμού παρά μόνο σε επίπεδο ερευνητικών υποθέσεων:
1. Η πιθανή βιολογική αιτιολογία
Η επιστημονική έρευνα στρέφεται περισσότερο στα βιολογικά και
κληρονομικά αίτια για να αιτιολογήσει τον αυτισμό, επειδή η έναρξη της
διαταραχής είναι πολύ πρώιμη. Φαίνεται όμως ότι δεν ευθύνεται μόνο ένα
απλό γονίδιο αλλά απαιτείται η παρουσία και η σύμπτωση πολλών γονιδίων.
Ο αυτισμός προσβάλλει περισσότερο τα αγόρια από τα κορίτσια αλλά τα
κορίτσια εμφανίζουν βαρύτερες μορφές αυτισμού. Οι έρευνες δείχνουν ότι
αν μια οικογένεια έχει αυτιστικό κορίτσι έχει πολύ περισσότερες
πιθανότητες να εμφανίσει αυτισμό και οποιοδήποτε μεταγενέστερο παιδί
παρά αν είχε αυτιστικό αγόρι. Πάντως έχει διαπιστωθεί ότι τα περισσότερα
αυτιστικά παιδιά εμφανίζουν ένα εύθραυστο χρωμόσωμα , που έχει δηλαδή
υποστεί ρήγμα κάτω από διάφορες περιστάσεις. Ίσως αυτό να δικαιολογεί
και τη συχνότερη εμφάνιση του αυτισμού στα αγόρια παρά στα κορίτσια,
επειδή αυτά έχουν ένα δεύτερο χρωμόσωμα Χ, που ίσως αναπληρώνει τα
ελαττωματικό και εύθραυστο χρωμόσωμα Χ.
10% του "χιονιού" στην τηλεόραση προκαλείται από την εκπομπή μικροκυμάτων
Η προβοσκίδα ενός ελέφαντα έχει πάνω από 50,000 μυς
Μετά τα Αγγλικά, οι πιο διαδεδομένες γλώσσες στο διαδίκτυο είναι: Γερμανικά, Ιαπωνικά, Γαλλικά, Ισπανίκά, Σουηδικά, Ιταλικά, Πορτογαλλικά Το παγωτό εφευρέθηκε στην Κίνα το 1000 π.Χ. Ο παγκόσμιος πληθυσμός το 1900 ήταν 1.6 δισεκατομμύρια, ενώ το 2000 περίπου 6 δισεκατομμύρια
Κάθε λεπτό, 5 άνθρωποι παγκοσμίως μεταξύ 10-24 ετών μολύνονται με τον ιό HIV
Υπολογίζεται ότι 10%-15% της πληροφορίας που βρίσκεται στον κόσμο έχει ψηφικοποιηθεί
Μια αγελάδα παράγει 200 φορές περισσότερα αέρια κάθε μέρα από έναν άνθρωπο
Το 1880 ο Σίγκμουντ Φρόϋντ έγραψε μια σειρά από κείμενα στα οποία εξυμνούσε την πιθανή χρήση της κοκαϊνης για τη θεραπεία της κατάθλιψης, του αλκοολισμού και του εθισμού στην μορφίνη
Το 1993 υπολογίστηκαν περίπου 64 εκατομμύρια γάτες στις Ηνωμένες Πολιτείες
Facebook αστεία, εικόνες, βίντεο και άλλα! Μια σελίδα για την αστεία πλευρά του FaceBook. Αστείες φωτογραφίες ,καταστάσεις, βίντεο και άλλα απο το Facebook είναι εδώ.
