Main » 2012»Ιούλιος»1 » Πειθώ και Σύγκρουση: Ήθος - Πάθος - Λόγος
11:27 AM
Πειθώ και Σύγκρουση: Ήθος - Πάθος - Λόγος
Αν θα θέλαμε να περιγράψουμε με λίγες
λέξεις τι είναι αυτό που συμβαίνει πιο συχνά στην ανθρώπινη επικοινωνία
θα λέγαμε: Διαφωνία και επιρροή.
Ο στόχος κάθε επικοινωνιακής διαφωνίας, κάθε σύγκρουσης με τους άλλους
είναι πάντοτε η προσπάθεια να καταφέρουμε να τους αλλάξουμε την γνώμη,
τη νοοτροπία ή τη συμπεριφορά. Στις καθημερινές δραστηριότητες,
σημαντικές ή ασήμαντες, στο ζευγάρι, την οικογένεια, την εργασία αλλά
και στα ευρύτερα κοινωνικά συστήματα μέχρι το επίπεδο διαφορετικών
χωρών, η σύγκρουση- ειρηνική ή απειλητική- είναι πολύ πιο συχνή από τις
κανονιστικές συμφωνίες. Γύρω από αυτή την κατάσταση διαφωνίας και
σύγκρουσης εμπλέκονται ένα σωρό κοινωνικά φαινόμενα και μηχανισμοί
ελέγχου της .
Η αιτία της σύγκρουσης βρίσκεται στην ανθρώπινη προδιάθεση για υπεροχή
και σταθερότητα και την ανάγκη του ανθρώπου να επηρεάζει αντί να
επηρεάζεται, δηλαδή να νιώθει νικητής. Κάθε λοιπόν πρόταση αλλαγής,
όπως είναι μια άποψη, μια ιδεολογία, ένα κείμενο ή ένας απλός διάλογος
καλεί σε διαπραγματεύσεις και νέες τοποθετήσεις, απειλητικές για τη
σταθερότητα, τα δικαιώματα και τη θέση κάποιου μέσα στο σύστημα, που
βρίσκεται.
Οι στρατηγικές της κοινωνικής επιρροής- ποιός επηρεάζει ποιόν, ποιοί
είναι οι λόγοι και τα κίνητρα που οδηγούν κάποια άτομα να θέλουν να
αλλάξουν τη γνώμη των άλλων ανθρώπων και πώς διαπραγματεύονται τη
σύγκρουση είναι ένα μεγάλο ζήτημα, με πολυάριθμες μελέτες και χρήσιμα
συμπεράσματα. Συχνά, οι στρατηγικές αυτές, είναι καταπιεστικές, δεν
αφήνουν περιθώρια ελεύθερης έκφρασης και επιλογής. Τέτοιες στρατηγικές,
ουσιαστικά συμμόρφωσης και υποταγής, συναντούμε σε ακραίες πολιτικές ή
θρησκευτικές οργανώσεις, που χρησιμοποιούν τη δύναμη της εξουσίας και
τον εκφοβισμό των μελών τους για να τους επιβάλλουν νέες ιδέες,
χρησιμοποιώντας δόλιους τρόπους, όπως είναι τα στερεότυπα, οι
προκαταλήψεις, οι αρνητικές ψυχολογικές ερμηνείες και ο στιγματισμός
ανθρώπων και ομάδων.
Η πειθώ, ως διαπραγμάτευση της σύγκρουσης
Η πειθώ ή πειστικότητα, είναι ένα ακόμη παιχνίδι επιρροής ανάμεσα σε
δυο ή περισσότερους ανθρώπους ή ανάμεσα σε ομάδες. Ομως, χρησιμοποιεί
πιο φιλελεύθερους, ώριμους και θετικούς τρόπους για να μεταστρέψει τη
γνώμη, τις αντιλήψεις και τις συμπεριφορές των άλλων με επιχειρήματα,
αποδείξεις, συλλογισμούς και αναλύσεις, με στόχο να αποδείξει ότι οι
νέες προτάσεις είναι σωστές, έγκυρες και αξιόπιστες, άρα και καλύτερες.
Στόχοι και εργαλεία της πειθούς.
Οι στόχοι της πειθούς, μέσα από πολιτικούς λόγους, αγορεύσεις, κείμενα
και δοκίμια, δημοσιεύματα του Τύπου, τη διαφήμιση, τις θρησκευτικές και
άλλες ιδεολογίες , ακόμα και τα απλά κηρύγματα είναι η αλλαγή του
συναισθήματος , των πεποιθήσεων ή των στάσεων της κοινής γνώμης
απέναντι σε ένα ζήτημα αλλά και ο γενικότερος προβληματισμός και η
δημιουργία εντυπώσεων.
Στο έργο του « Ρητορική» ο Αριστοτέλης, πρώτος συστηματικός ερευνητής
της κοινωνικής επιρροής, περιγράφει αναλυτικά την επιτυχημένη πειθώ, με
το γνωστό Αριστοτελικό τρίπτυχο, Ήθος - Πάθος - Λόγος, κλασσικό
μέτρο, που ισχύει μέχρι σήμερα.
Ο λόγος: Μια σειρά ισχυρών λογικών σκέψεων και επιχειρημάτων, που
ανταποκρίνονται στην κοινή λογική και την αντικειμενικότητα του ρήτορα,
με πλούσιο αποδεικτικό υλικό. Ο λόγος, απαιτεί αιτιολογημένες θέσεις,
έγκυρες και αξιόπιστες, όσο το δυνατόν αντικειμενικές και πρέπει να
παρουσιάζει συνοχή, να είναι απλός και κατανοητός, σύντομος και
περιεκτικός χωρίς αντιφάσεις. Ειδικά, αν πρόκειται για ομάδες που
επιδιώκουν τη μόνιμη παρουσία τους στην κοινωνική σκηνή, απαιτείται
σταθερότητα του λόγου χωρίς αντιφάσεις μέσα στον χρόνο. Το ήπιο ύφος,
χωρίς πολώσεις και εντάσεις, οδηγεί συνήθως το ακροατήριο σε μια θετική
ψυχολογική διάθεση, κατάλληλη για να δεχθεί νέες γνώμες και απόψεις.
Το ήθος του ρήτορα: Η προσωπικότητα , η ανιδοτέλεια οι αξίες και οι
πεποιθήσεις του ρήτορα επηρεάζουν θετικά την αλλαγή γνώμης. Η αμφίβολη
ηθικότητα καταστρέφει τις γέφυρες επικοινωνίας και οδηγεί σε αρνητισμό.
Το πάθος: Η θυμική κατάσταση του ακροατήριου, φαίνεται να είναι το πιο
σημαντικό στοιχείο της πειθούς. Δεν αρκεί κάποιος να έχει καταστρώσει
ένα πολύ επιτυχημένο σχέδιο λογικής προσέγγισης της κοινής γνώμης,
οφείλει να γνωρίζει το επίπεδο, την ποιότητα, τις δυνατότητες του
ακροατηρίου του, τη συναισθηματική του κατάσταση ακόμα και τις παράλογες
θέσεις του. Διαφορετικά, δεν θα μπορέσει να μετακινήσει τον αποδέκτη
του μηνύματός του στη θέση που προτείνει.΄Τα άτομα, τόσο στις
διαπροσωπικές όσο και στις κοινωνικές τους σχέσεις, δεν είναι παθητικοί
αποδέκτες ,εμπλέκονται δυναμικά και ενεργητικά στο παιχνίδι ,
αμφισβητούν,κρίνουν και αξιολογούν, πολλές φορές παράλογα, μια
οποιαδήποτε πρόταση αλλαγής, μόνο και μόνο επειδή η προσωπικότητα του
πομπού δεν τους κέντρισε το ενδιαφέρον ή τη συναισθηματική τους
κατάσταση.
Η πειθώ δείχνει να είναι μια μορφή πνευματικής δύναμης, που δεν πρέπει
να τρομάζει. Αντίθετα, προκαλεί την εγρήγορση της σκέψης, την πνευματική
καλλιέργεια και την αντιπαράθεση επιχειρημάτων όλων των εμπλεκόμενων.
Facebook αστεία, εικόνες, βίντεο και άλλα! Μια σελίδα για την αστεία πλευρά του FaceBook. Αστείες φωτογραφίες ,καταστάσεις, βίντεο και άλλα απο το Facebook είναι εδώ.
