Ορισμένα ιατρικά προβλήματα είναι συνήθη κατά το φθινόπωρο και παρουσιάζονται μετά την ολοκλήρωση των θερινών διακοπών. Ορισμένες φορές τα προβλήματα αυτά αποτελούν αμιγώς ψυχοσωματικές εκδηλώσεις που οφείλονται στη ρουτίνα της καθημερινότητας και στο συναισθηματικό stress που την συνοδεύει.

Αρκετές φορές όμως τα προβλήματα αυτά οφείλονται σε παθογόνους παράγοντες που έδρασαν κατά τη διάρκεια των διακοπών και εκδηλώνονται ημέρες ή εβδομάδες μετά την επάνοδο. Σύμφωνα με ιατρικές μελέτες, ιατρικά προβλήματα που εκδηλώνονται έως και έξι μήνες από την επάνοδο ενδέχεται να έχουν σχέση με το ταξίδι.

Οι παράγοντες αυτοί σχετίζονται κυρίως με κακές συνθήκες υγιεινής ή διατροφής κατά τις διακοπές, άστατη σεξουαλική δραστηριότητα, επαφή με ζώα ή έντομα, ανεπαρκές ιστορικό εμβολιασμών και σχετική έκθεση. Ιδιαίτερη σημασία έχει ο τόπος του ταξιδιού, το είδος του ταξιδιού (οργανωμένο, camping κλπ.) και η διάρκειά του.

Ιατρικά προβλήματα που απασχολούν το κοινό μετά την επάνοδο είναι:

Η ατονία

Κακές συνήθειες διατροφής κατά τις διακοπές, όπως τυποποιημένη διατροφή πτωχή σε βιταμίνες και χρήσιμα ιχνοστοιχεία, είναι ιδιαίτερα συνήθεις. Κατά την επάνοδο οι αυξημένες απαιτήσεις της καθημερινότητας κατά την ένταξη σε καθημερινούς έντονους οικογενειακούς ή εργασιακούς ρυθμούς σε συνδυασμό με ένα κακό διατροφικό status έχει ως συνέπεια την εμφάνιση παρατεινόμενης κόπωσης και ατονίας.

Στη φάση αυτή τα επίπεδα των βιταμινών και των ιχνοστοιχείων που παραγγέλλονται βάσει ενδείξεων κατά τη σωστή ιατρική εξέταση μπορεί να είναι χαμηλά και να απαιτηθεί ενίσχυση του οργανισμού με εξατομικευμένα διατροφικά προγράμματα ή ενισχυτικά φαρμακευτικά σκευάσματα.

Οι διαταραχές του βάρους

Η κακή ποιότητα του φαγητού, η αυξημένη πρόσληψη αλκοόλ, τα νυχτερινά γεύματα είναι σύμφωνα με μελέτες τα κύρια αίτια της αύξησης του βάρους που παρατηρείται συχνά κατά τις θερινές διακοπές. Η άμεση απώλεια των κιλών που πλεονάζουν είναι σημαντική, διότι το πλεονάζον βάρος που παγιώνεται σε βάθος χρόνου είναι πιο δύσκολο να χαθεί, ενώ σε πολλές περιπτώσεις αυτό συνοδεύεται με βλαπτικές μεταβολικές διαταραχές όπως είναι η αύξηση του σακχάρου του αίματος, του ουρικού οξέως, της χοληστερόλης, της αρτηριακής πιέσεως.

Εξατομικευμένα ιατρικά διατροφικά προγράμματα σε συνδυασμό με ορισμένα φαρμακευτικά σκευάσματα που είναι αναγκαία σε ορισμένες περιπτώσεις, συντελούν στην αποκατάσταση των οργανικών παρεκτροπών και βοηθούν τον οργανισμό να ανακτήσει την μεταβολική του ισορροπία.

Η διάρροια

Η διάρροια μετά το ταξίδι, συνήθως οφείλεται σε λοιμώδη αίτια που έδρασαν κατά το ταξίδι, σε δυσανεξία στη λακτόζη, ή στο σύνδρομο υπερευαισθησίας του εντέρου. Όταν τα συμπτώματα δεν αποκαθίστανται ταχέως, δεν ανταποκρίνονται σε απλούς διατροφικούς χειρισμούς ή συνοδεύονται από σοβαρές εκδηλώσεις (πυρετό, πτώση πίεσης, ακατάσχετη διάρροια, έμετοι), η σωστή ιατρική αξιολόγηση είναι αναγκαία.

Η αϋπνία

H μεταβολή στην ώρα, η αλλαγή του περιβάλλοντος, η επιστροφή στη ρουτίνα της καθημερινότητας, η αιφνίδια αλλαγή συνηθειών, η αύξηση της κατανάλωσης καφέ, είναι παράγοντες που επιδρούν δυσμενώς στον κύκλο ύπνου αφύπνισης κατά την επάνοδο. Ιδιαιτέρως στην περίπτωση αεροπορικών ταξιδιών μεταξύ διαφορετικών ζωνών η κακή ποιότητα ύπνου επιδεινώνεται, κατάσταση που μπορεί να εμμείνει επί πολλές εβδομάδες.

Η αποφυγή στέρησης ύπνου κατά τις ημέρες που προηγούνται του ταξιδιού, ο ύπνος μικρής διάρκειας το απόγευμα πριν το πολύωρο ταξίδι, η σταθερότητα στις ώρες κατάκλισης αφύπνισης, η αποφυγή κατάχρησης αλκοόλ καφέ τοξικών ουσιών, ειδική διατροφή και φάρμακα βοηθούν τον ενδογενή κιρκαδιανό βηματοδότη να προσαρμοστεί στο νέο κύκλο ημέρας- νύχτας που υφίσταται κατά την αλλαγή των συνηθειών και των μεσημβρινών.

Τα εξανθήματα του δέρματος

Τα εξανθήματα είναι ιδιαίτερα συχνά μετά την επάνοδο και μπορεί να αφορούν απλές αντιδράσεις υπερευαισθησίας, τσιμπήματα εντόμων ή σοβαρότερες μεταναστευτικές παθήσεις και λοιμώξεις (π.χ. μυκοβακτηριδιακές λοιμώξεις, δερματικό κάλα αζάρ).

Ο πυρετός

Αίτια πυρετού που συνδέονται με τα ταξίδια είναι η γρίπη των χοίρων, η ηπατίτιδα, η βακτηριδιακή εντερίτιδα, οι ρικετσιώσεις, οι λοιμώξεις από αρβοιούς, το aids. O κατάλογος είναι μακρύς και έχει απόλυτη σχέση με τον τόπο του ταξιδιού και το ιστορικό των εμβολιασμών.

Το κοινό πρέπει να γνωρίζει ότι κανένα σύγχρονο ανθελονοσιακό φάρμακο δεν προσφέρει απόλυτη προστασία από την ελονοσία κατά τα ταξίδια σε ενδημικές περιοχές, μερικοί εμβολιασμοί (π.χ. χολέρα, τυφοειδής) προστατεύουν ατελώς, ενώ ορισμένα λοιμώδη νοσήματα μπορεί να εκδηλώσουν πυρετό εβδομάδες μετά την αρχική μολυσματική επαφή και την επάνοδο στην πατρίδα (π.χ. ελονοσία, δάγκειος, φυματίωση).