Η εφαρμογή του προφυλακτικού εμβολίου (για την ώρα κυκλοφορούν δύο) για τη λοίμωξη από τους ιούς των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) παίζει ουσιαστικό ρόλο στην πρωτογενή πρόληψη κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Παρ’ όλα αυτά, γυναίκες που εμβολιάστηκαν με το τετραδύναμο εμβόλιο και για τους 4 τύπους του ιού HPV (16 και 18), οι οποίοι ευθύνονται για το 70% των περιπτώσεων του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, συνεχίζουν να διατρέχουν τον κίνδυνο επιμόλυνσης από άλλους υψηλού κινδύνου τύπους. Έτσι, ο έλεγχος με τεστ Παπανικολάου δεν πρέπει να σταματά μετά τον εμβολιασμό, αλλά να θεωρείται επιτακτικός.

Επιπρόσθετα, η προώθηση συγκεκριμένων σεξουαλικών συμπεριφορών (όπως αποχή, αμοιβαία μονογαμική σχέση και χρήση προφυλακτικού) ίσως αποδειχθεί αποτελεσματική για τον περιορισμό της περαιτέρω μετάδοσης του ιού HPV και της σχετιζόμενης με αυτόν θνητότητας. Η αποχή και η αμοιβαία τηρούμενη μονογαμία στα ζευγάρια αποδεδειγμένα μειώνουν τον κίνδυνο της HPV λοίμωξης.

Η χρήση προφυλακτικού έχει αποδειχθεί ότι σε μεγάλο βαθμό μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού HIV (AIDS), όμως η έκταση της προστασίας που παρέχει ενάντια σε άλλα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα παραμένει ασαφής. Υπάρχει, όμως, ισχυρή ένδειξη ότι το προφυλακτικό προστατεύει κάποιες γυναίκες από την ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

Προστασία

Πρόσφατη έρευνα στην Ολλανδία έδειξε ότι η χρήση προφυλακτικού σχετίζεται με αυξημένα ποσοστά βελτίωσης βλαβών που σχετίζονται με HPV, δηλαδή ενδοεπιθηλιακής αλλοίωσης (CIN) στις γυναίκες και επιπέδων βλαβών στο γεννητικό όργανο των ανδρών. Οι συγγραφείς της έρευνας υπέθεσαν ότι η χρήση του προφυλακτικού μείωνε την πιθανότητα αναμόλυνσης των συντρόφων και περιόριζε έτσι τη διάρκεια της μόλυνσης.

Άλλες έρευνες στις Ηνωμένες Πολιτείες, στις οποίες έλαβαν μέρος φοιτήτριες πανεπιστημίου, λίγο πριν ή κατά την έναρξη της σεξουαλικής τους δραστηριότητας, που παρακολουθούνταν με HPV τεστ ανά τετράμηνο, έδειξαν ότι εκείνες των οποίων οι σεξουαλικοί σύντροφοι χρησιμοποιούσαν προφυλακτικό σε όλες τις σεξουαλικές επαφές και για 8 μήνες πριν από τον έλεγχο με HPV τεστ είχαν 70% λιγότερες πιθανότητες να αποκτήσουν HPV λοίμωξη από αυτές που οι σύντροφοί τους χρησιμοποιούσαν προφυλακτικό σε λιγότερο από το 5% του αντίστοιχου χρόνου.

Οι μελέτες δείχνουν ότι η χρήση του προφυλακτικού μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στη μείωση της συχνότητας της μετάδοσης των HPV λοιμώξεων.

Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και με συνεχή χρήση προφυλακτικού, η μετάδοση των λοιμώξεων που οφείλονται σε HPV ιούς είναι δυνατόν να συμβεί με μόνη την άμεση επαφή ακάλυπτων επιφανειών του δέρματος των γεννητικών οργάνων, χωρίς απαραίτητα να προηγείται ή να απαιτείται διείσδυση.

Συνεπώς, η εξασφάλιση ασφαλών σεξουαλικών επαφών, ο εμβολιασμός και ο τακτικός έλεγχος με τεστ Παπανικολάου συνθέτουν τη στρατηγική προσέγγισης για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. *