Οδοντιατρική και ψυχολογία, δύο φαινομενικά παράλληλοι κόσμοι με κοινό σκοπό: ίαση, αισθητική ευταξία, πρόληψη. Μήπως όμως οι παράλληλοι δρόμοι είναι ο έμμετρος στοχασμός ενός κοινού οραματισμού;

Από το 1914, που αποφοίτησαν επίσημα οι πρώτοι πτυχιούχοι ιατροί στον τομέα της ακαδημαϊκής οδοντιατρικής στην Ελλάδα, η σχέση θεραπευόμενου-οδοντίατρου δείχνει να παραμένει σε εμβρυακό στάδιο αλληλεπίδρασης.

Πιο συγκεκριμένα,οι περισσότεροι οδοντίατροι της εποχής μας,σε επαγγελματικό επίπεδο,μεταλαμπαδεύουν την πατερναλιστική θεραπευτική προοπτική, που συνήθως προβάλλεται ως ιδεώδες πρότυπο από τους πανεπιστημιακούς τους διδάκτορες. Υποτάσσοντας, λοιπόν, τον θεραπευόμενο στην κατηγορία ενός άβουλου όντος που περιμένει την ανακούφιση από τον ‘ιατρό-πατέρα’, αμαυρώνεται η αρμονική μεταβίβαση μιας τόσο εύθραυστης θεραπευτικής σχέσης.

Το προαναφερθέν αγεφύρωτο χάσμα ευνοϊκής αντιμεταβίβασης μεταξύ του οδοντιάτρου και των θεραπευόμενών του, προκαλεί έως τις μέρες μας εκφράσεις δυσφορίας και ασυνείδητες αναμνήσεις πόνου σε συζητήσεις ή τακτικές οδοντιατρικές συνεδρίες του κοινού. (Π.χ.’σκέφτομαι τον οδοντίατρο και ανατριχιάζω από τον πόνο,’ οδοντίατρος είναι το χειρότερο επάγγελμα γιατί πληρώνεσαι για να προκαλείς πόνο’).

Βέβαια, σύμφωνα με τη θεωρία της μορφικής συνήχησης του Βρετανού Rupert Sheldrake (όταν ένας καθορισμένος αριθμός ατόμων αντιλαμβάνεται μία νέα σκεπτομορφή συλλογικού ενδιαφέροντος, τότε γίνεται πιο εύκολο στον πληθυσμό ως σύνολο να την αφομοιώσει μορφοδονητικά), οι σύγχρονοι οδοντίατροι δικαιολογούνται στο ότι εστιάζουν στο οργανικά οδοντικό σύμπτωμα παρά στο ψυχολογικό αίτιο που κβαντοδυναμικά πυροδοτεί την εμφάνισή του, μιας και αυτές είναι οι φαρμακευτικές και ακαδημαϊκές-‘επιχειρηματικές’ προσταγές της εποχής μας, που συντηρούνται από την ασυνείδητη άγνοια της ολιστικής μας ολότητας.

Εξελίσσοντας πρισματικά την προοπτική θέασης του ανωτέρω ζητήματος, ας δούμε πώς αισθάνεται ο πολίτης σχετικά με την επίσκεψή του στον οδοντίατρο για θεραπευτικούς, αισθητικούς ή προληπτικούς λόγους. Στατιστικές μελέτες του κέντρου κοινωνικής ψυχιατρικής στην Ελλάδα και ανάλογων φορέων στο εξωτερικό αποδεικνύουν περίτρανα πως η αύξουσα πλειοψηφία επισκέπτεται τον οδοντίατρο κυρίως για θεραπευτικούς λόγους εκτάκτου ανάγκης, όπως καταστάσεις οξύ πόνου, σπάσιμο δοντιού από ατύχημα, οδοντικές δυσπλασίες, περιοδοντίτιδα κ.α. Συμπεραίνουμε, λοιπόν, πως η φθίνουσα συμμετοχή του κοινού στην αισθητική (λεύκανση, ορθοδοντική κα.) και προληπτική (καθαρισμός πέτρας, τερηδόνα, σφραγίσματα, εξαγωγές, απονευρώσεις κα.) οδοντιατρική, κρούει τον κώδωνα της προσοχής και στις δυο πλευρές, ιατρούς και θεραπευόμενους.

Καταρχάς, οι σύγχρονοι ερευνητές-μελετητές του οδοντιατρικού γίγνεσθαι αξίζει να αναβαθμίσουν τη θεώρησή τους σχετικά με την άγνοια των ασθενών τους για την προσωπική τους οδοντοστοιχία,ώστε να τους προτρέπουν να συνεργαστούν ενεργά σε ετούτο το αμφίδρομα αυτοαποκαλυπτικό ταξίδι της ίασης. Συνεπώς, γίνεται εύκολα αντιληπτό πως πριν ακόμη ξεκινήσει η οποιαδήποτε οδοντική διαδικασία, εάν ο ασθενής έχει έναν ενθαρρυντικά ικανό λόγο μετατροπής του σε ατομικό ‘σύμμαχο’ του επαγγελματία οδοντιάτρου, το τελικό θεραπευτικό αποτέλεσμα πραγματοποιείται εύκολα, ωφέλιμα και (δια)δραστικά για τους συμμετέχοντες στη θεραπευτική αγωγή.

Πέραν τούτου, το γεγονός πως μέσω της οδοντιατρικής εργασίας ο ιατρός σπάει το ‘φράγμα υπαρξιακής ασφάλειας’ των 50εκ. του ασθενούς, αποτελεί επιτακτική ανάγκη να γνωρίζει ορισμένες πρόσθετες ψυχολογικές τεχνικές αρμονικής επικοινωνιακής προοπτικής, όπως τον ΝΓΠ (νευρογλωσσικό προγραμματισμό) κ.α. Συνεπώς, πέρα από ψυχολογικές γνώσεις αντιμετώπισης ιδεοψυχαναγκαστικών νευρώσεων σε μερική, πλήρη ή λανθάνουσα μορφή εκδήλωσης, ο σύγχρονος οδοντίατρος χρειάζεται να έχει μια πιο συνειδητά γνωσιακή επαφή (αναγνώσματα, διαλέξεις, πραγματείες, προσωπική έρευνα κα.) με την κβαντική φύση της έμβιας ύλης που χαρακτηρίζει κάθε βιολογική άποψη της ζωής μας.

Κατά αυτόν τον τρόπο, ο οδοντίατρος που σέβεται τη βιοαναδραστική ισχύ του ‘ευ ζην’, χρησιμοποιεί την πολύπλευρη δύναμη της θέλησής του για ανώδυνη ίαση, αναβαθμίζοντας τη σχέση του με τον θεραπευόμενό του σε ένα αυθόρμητο ταξίδι αμφίδρομης αυτοβελτίωσης .Για παράδειγμα, η χρησιμοποίηση ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος (ΕΕG) στο θεραπευόμενο κατά την οδοντιατρική διαδικασία είναι δυνατό να βοηθήσει ασθενή και οδοντίατρο στην παράλληλη παρατήρηση της εγκεφαλικής σχέσης μεταξύ εξωτερικού ερεθίσματος και ασυνείδητων αναμνήσεων-ενορμήσεων καθ’όλη τη διάρκεια εκδήλωσής τους στη διαπροσωπικά θεραπευτική τους σχέση.

Άλλος ένας τρόπος μετατροπής του θεραπευόμενου από αμέτοχο παρατηρητή του ιατρού σε συμμετέχον μέλος μιας ιαματικής εμπειρίας είναι η προτροπή του, είτε διαμέσου της πληροφόρησής του από τον προσωπικό-οικογενειακό ιατρό, είτε μέσα από ατομική έρευνα, πως η οδοντοστοιχία του αποτελεί μία ενεργό συνθήκη βιοενεργειακών-ηλεκτρομαγνητικών κυκλωμάτων, που αλληλεπιδρά με τον συναισθηματικό απόηχο του ασθενούς. Συνεπώς, η ενθάρρυνση της υπαρξιακής συνθήκης αυτοπαρατήρησης του θεραπευόμενου, σχετικά με τις διαδοχικά ανεπαίσθητες αλλαγές στην αισθητηριακή αντίληψη της οδοντοστοιχίας του, αποτελούν κύριο μέλημα ενός συνειδητοποιημένου οδοντιάτρου.

Αξίζει άλλωστε να αναφερθεί πως αρκετοί ιατρικοί ερευνητές (βιογεροντολόγοι, μοριακοί βιολόγοι, βιοχημικοί, αστροφυσικοί κα.) ανά την υφήλιο έχουν φθάσει σε εξαιρετικά παράδοξα συμπεράσματα-για τη συμβατικά πατερναλιστική ιατρική και φαρμακολογία- ως προς τη σχέση της βιοενεργειακής εκδήλωσης ενός σωματικού συμπτώματος, και της ιδεοψυχαναγκαστικά ασυνείδητης ενεργοποίησής του από τα απωθημένα συναισθήματα του ατόμου. Για παράδειγμα, τα γήινα θηλαστικά έχουν ως πρωταρχικές γενετικές (DNA) δυνατότητες εκδήλωσης των συναισθημάτων οργής, θυμού ή αίσθησης απειλής τα δόντια και τα άκρα τους (νύχια, κεντρί κα.).

Γι΄αυτό άλλωστε όταν ένα θηλαστικό ζώο απειλείται, αμύνεται ή είναι σε κατάσταση θυμού, τα πρώτα σημάδια αντιδρασής του είναι το δάγκωμα ή το γράπωμα με τα νύχια του. Οι επιστήμονες, λοιπόν, διαμέσου ερευνητικών και εμπειρικών δεδομένων συμπεραίνουν πως και ο άνθρωπος ως θηλαστικό ανάλογων δυνατοτήτων, ενεργοποιεί βιοαναδραστικά οδοντικές δυσλειτουργίες ή δυσμορφίες σε συνάρτηση με τα συσσωρευμένα συναισθήματα θυμού, οργής και λύπης που τον χαρακτηρίζουν σε οντολογικό επίπεδο.

Επιλογικά, κατανοούμε πως για πολλοστή φορά στην ιστορία της ιαματικής τέχνης του Ιπποκράτη, τα ψυχοσωματικά αίτια εμφάνισης οδοντιατρικών ή παθολογικών συμπτωμάτων, αποτελούν μείζων θέμα ερευνητικού ενδιαφέροντος για ιατρούς και θεραπευόμενους. Συνεπώς, είναι αναγκαίος ο ενεργός σεβασμός της θεραπευτικής επιστήμης κάθε τομέα για το άγνωστο μέχρι σήμερα έργο τέχνης που ονομάζουμε εαυτό, ώστε να συναρμόζει με μία ευθυτενή δυνατότητα έκφρασης του ατομικού μας δυναμικού, είτε θεωρούμαστε θεραπεύοντες είτε θεραπευόμενοι.

Οι ‘ορκωτοί’ ακόλουθοι του Ιπποκράτη, λοιπόν, αξίζει να διδαχθούν εκ νέου την έννοια της θεραπευτικής ατομικότητας σε επίπεδα αυτοπροσαρμοζόμενης δοτικότητας, επαναπατρίζοντας το ένστικτο ενός ιατρικού αναζητητή ταγμένου στην ανθρώπινη ολότητα με τρόπο μοναδικά αμφιδιάστατο για τον κάθε θεραπευόμενο.

Παράλληλα, οι θεραπευόμενοι αξίζει να συγκεντρώνουν την προσοχή τους στην οριοθέτηση των αιτιών εμφάνισης και εξαφάνισης ενός ψυχοσωματικού συμπτώματος, διαμέσω της προσωπικής τους δικλείδας κατανόησης των δονητικά εγκάρδιων συνιστωσών διαπροσωπικής επίδρασης, που συνήθως επιτυγχάνεται με την εξάσκηση της ιδιότητας της σιωπηλής παρατήρησης.

Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, πως το σώμα αποτελεί ένα όχημα ανεκτίμητης αρμονίας που δίχως τον ενσυνείδητο οδηγό του οδηγείται στο αδηφάγο παλάτι της απατηλής αυτοπροβολής, ωσάν τον παραπλανημένο homo connecticus του 21ου αιώνα που στο ξέφρενο ταξίδι κατανάλωσης του ‘τώρα’ θεωρεί κατοικία του το ασανσέρ που τον οδηγεί στην έπαυλη της συνειδησιακής αφθονίας, χάνοντας μέσω προγονικά μεταδιδόμενων επιλογών ‘κονσέρβα’ την ευκαιρία αποκάλυψης του ρευστά χαμαιλεόντιου δυναμικού του.

Κατ’ επέκταση, η οδοντοστοιχία μας, μιας και ανήκει στο βιολογικά επιλεγόμενο κέντρο των συναισθηματικών μας εκφάνσεων (πρόσωπο), αποτελεί και αισθητικό παράγοντα ομορφιάς ή δυσαρμονίας, σε ευθεία συναρμογή με τις συναισθηματικές μας διαθέσεις. Άρα, συνοψίζοντας, η φυσιογνωμική μας ευταξία εξαρτάται και από την ποιότητα ενσυνείδητης προσοχής που αφιερώνουμε στην οδοντοστοιχία μας.

Όταν, λοιπόν, ο Αριστοτέλης δήλωνε για τη σχέση ψυχής-αύρας και σώματος πως τα πιο ενδόμυχα ολογράματα του συναισθηματικού μας απόηχου εκφράζονται στο πρόσωπο, ενώ το πρόσωπο αποτελεί το φανοστάτη κάθε εσωτερικού χυμού του ψυχισμού μας, γνώριζε πολλά περισσότερα για την υπαρξιακή σφραγίδα της οδοντοστοιχίας στο ‘είναι’ μας, από όλο μαζί τον σύγχρονο ακαδημαϊκό και επαγγελματικό οδοντιατρικό τομέα.

Μεταγενέστερα, ο Ελβετός φρενολόγος Γιόχαν Κασπάρ Λαβατέρ με τα ‘Δοκίμια στη φυσιογνωμία’ (1775-8), τόνισε ξανά σε ακαδημαϊκό και πραγματιστικό πλαίσιο πως τα έντονα διανοητικά συναισθήματα επηρεάζουν τη Φυσιογνωμία (εξωτερική εμφάνιση εσωτερικών δομών χαρακτήρα) και την Παθογνωμία (εξωτερική εμφάνιση έντονων συναισθημάτων). Επίσης, η μέθοδος physiognotrace (σκιαγράφηση προσωπικότητας διαμέσου δυο λεπτών πορτρέτων) του Hawkins, επιβεβαιώνει ευθέως και αντιστρόφως ανάλογα την αξία και αλληλεπίδραση της οδοντοστοιχίας στην ανθρώπινη ψυχοσύνθεση.

Μήπως λοιπόν η διαδραστική ανέλιξη της οδοντιατρικής επιστήμης, ως εξέχον μέλος ενός θεραπευτικά αποδοτικότερου Παιάνα ζωής εξαρτάται από το επίπεδο ευρυγώνιας αντίληψης του καθενός μας; Μην ξεχνάμε πως όντας ‘βιογενετικά’ προϊόντα αγάπης, αποτελούμε την κυριαρχικά βασική αιτία δημιουργίας των προσωπικών μας φοβιών.