Η λιστερίωση είναι μία ζωοανθρωπονόσος η οποία οφείλεται στο βακτήριο Listeria Monocytogenes.

Το βακτήριο είναι θετικό κατά τη χρώση Gram, ασπορογόνο, και αναπτύσσεται σε θερμοκρασίες από 4^ο C έως 42^ο C Κελσίου. Επιβιώνει στο χαρτί και το πλαστικό για 24 ώρες, στην πορσελάνη για μία εβδομάδα, στο ξύλο για έξι μήνες, ενώ στις γάζες και τα ξερά χόρτα για ένα χρόνο. Το βακτήριο δεν επιβιώνει σε όξινο PH, ενώ αν βρεθεί σε χλωριωμένο νερό καταστρέφεται σε πέντε ώρες περίπου.

Η Listeria Monocytogenes προσβάλλει τα βοοειδή, τα αιγοπρόβατα, τους χοίρους, τα άλογα, τα κουνέλια, τα ψάρια, και τα πουλερικά, ενώ οχήματα του βακτηρίου είναι τα τρωκτικά, και τα εξωπαράσιτα (κρότωνες).

Η νόσος προκαλεί στον άνθρωπο σηψαιμία, μηνιγγοεγκεφαλίτιδα, και αποβολή του κυήματος στις εγκυμονούσες.

Ομάδες υψηλού κινδύνου είναι οι ανοσοκατασταλμένοι, τα παιδιά, οι εγκυμονούσες, και τα άτομα που ασχολούνται με την κτηνοτροφία (κτηνοτρόφοι, κτηνίατροι, εργαζόμενοι σε σφαγεία).

Οι υγιείς και οι ασθενείς μικροβιοφόροι μεταδίδουν τη νόσο από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω της εντεροστοματικής οδού, αφού το βακτήριο ανιχνεύεται στα κόπρανα, καθώς επίσης πραγματοποιείται και η μετάδοση από το μολυσμένο ζώο στον άνθρωπο (κτηνοτρόφο, κτηνίατρο κλπ-επαγγελματική νόσος).

Εμμέσως ο άνθρωπος μολύνεται από την κατανάλωση μολυσμένων κρεάτων, αυγών, γάλακτος, τυριού, και χορταρικών.

Πρόληψη

• Αποφεύγουμε την κατανάλωση ατελώς μαγειρεμένων πουλερικών, αυγών και κρεάτων.
• Πλένουμε καλά τα προϊόντα φυτικής προέλευσης (φρούτα και λαχανικά) πριν τα καταναλώσουμε.
• Τρόφιμα τα οποία καταναλώνονται χωρίς προηγούμενη θερμική επεξεργασία (όπως λ.χ το τυρί ) φυλάσσονται στο ψυγείο σε κατάλληλη θερμοκρασία, και όχι για μεγάλο χρονικό διάστημα.
• Όταν χρειαστεί να ζεστάνουμε ξανά φαγητό το οποίο έχουμε φυλάξει, τότε το ζεσταίνουμε σε υψηλή θερμοκρασία, την οποία καταλαβαίνουμε όταν το φαγητό αρχίζει να αχνίζει.
• Εάν χρησιμοποιούμε φούρνο μικροκυμάτων τηρούμε πάντοτε την αναλογία θερμοκρασία – χρόνος, και ποτέ δεν καταναλώνουμε φαγητό με την υποψία ότι είναι
  ‘έτοιμο’.
• Οι εγκυμονούσες θα πρέπει να αποφεύγουν τους χώρους υψηλής επικινδυνότητας όπως Εγκαταστάσεις σταυλισμών κλπ.
• Τα άτομα τα οποία έχουν ιαθεί από λιστερίωση, θα πρέπει να ελέγχονται περιοδικά για το αν αποβάλλουν ακόμα μέσω των κοπράνων τους το βακτήριο.