Βασιλική Κουτσοκώστα

Πατάτα, ο στρύχνος ο κονδυλόρριζος, γνωστή και ώς 'γεώμηλο', είναι φυτό που ανήκει στην οικογένεια Σολανίδες (Solanaceae). Περιέχει άμυλο, είναι πλούσια σε υδατάνθρακες και μεγάλης θρεπτικής αξίας.

Είναι φυτό ιθαγενές των υψιπέδων του Mεξικού, του Περού, της Xιλής και της Kολομβίας, περιοχές όπου ζούσαν Iνδιάνοι, Ίνκας, Aζτέκοι. Μεταφέρθηκε απο την Νότιο Αμερική στην Ισπανία και από εκεί γρήγορα επεκτάθηκε σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Στον ελλαδικό χώρο η πατάτα ήταν γνωστή στα Iόνια νησιά πριν από την επανάσταση του ’21. Στην Κέρκυρα φαίνεται ότι η πρώτη καλλιέργεια έγινε το 1800. Στο νέο ελληνικό κράτος η πατάτα εισήχθη ως καλλιέργεια και τροφή χάρι στο τεράστιο ενδιαφέρον του κυβερνήτη Καποδίστρια για τον εκσυγχρονισμό της γεωργίας. Στην αρχή καλλιεργήθηκε σε περιορισμένη κλίμακα, πειραματικά, στην περιοχή της Tίρυνθας. Λέγεται μάλιστα ότι ο Ιωάννης Καποδίστριας λόγω της επιφυλακτικότητας των Ελλήνων προς το νέο τρόφιμο τις κλείδωνε σε αποθήκες τις οποίες εσκεμμένα άφηνε αφύλακτες τη νύχτα, ώστε να μπορεί ο λαός να τις κλέψει νομίζοντας ότι είναι πολύτιμες.

Είναι ευρύτατα διαδεδομένη στην Ελλάδα και τρώγεται ως βασικό τρόφιμο. Η παραγωγή πατάτας ήταν πολύ σημαντική, ιδιαίτερα στα δύσκολα χρόνια των Παγκοσμίων πολέμων, αφού έθρεψε και κράτησε ζωντανούς πολλούς ανθρώπους. Ευδοκιμεί καλύτερα σε δροσερό, υγρό κλίμα.

Η σύσταση της πατάτας

Η πατάτα περιέχει σημαντικές ποσότητες σύνθετων υδατανθράκων. Οι υδατάνθρακες της πατάτας διασπώνται πάρα πολύ αργά σε απλές ζαχαρούχες ουσίες, που εισέρχονται στο αίμα. Μια πατάτα μετρίου μεγέθους περιέχει περίπου το 50% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης Βιταμίνης C. Μια ψητή πατάτα μαζί με τη φλούδα της περιέχει περίπου 1137 μg καλίου, κάπου το 1/3 της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης που χρειάζεται ο οργανισμός για να λειτουργήσει φυσιολογικά. Περιέχει σχεδόν διπλάσια ποσότητα απ’ ότι μια μέσου μεγέθους μπανάνα. Η θερμιδική της αξία βραστή ή ψητή είναι 90kcal περίπου τα 100γρ. Αν όμως τηγανιστεί, ρουφάει αρκετό λάδι, με αποτέλεσμα η θερμιδική της αξία να διπλασιάζεται ή να τριπλασιάζεται.

Η φλούδα της πατάτας

Καταναλώνετε την πατάτα με την φλούδα, όσο γίνεται, αφού προηγουμένως την έχετε πλύνει, σχολαστικά τρίβοντάς την με μια μαλακή βούρτσα. Μπορείτε να συνοδεύσετε τα ψητά κρέατα όπως μπιφτέκια, μπριζόλες, κοτόπουλο. Η φλούδα της πατάτας με τα μοναδικά συστατικά της, βοηθά στο να απορροφηθούν πολλά ζημιογόνα για τον οργανισμό χημικά. Η φλούδα της πατάτας επίσης περιέχει το συστατικό χλωρογενικό οξύ που σύμφωνα με έρευνες επιστημόνων του Πανεπιστημίου ΜΑΙΝΕ στο ONORO, έχει αποδειχθεί ότι διαθέτει αντικαρκινικές ιδιότητες.

Το καθάρισμα της πατάτας

Αν έχετε στη συνήθεια να 'καθαρίζετε' πατάτες ώρες πριν τις μαγειρέψετε, και να τις κρατάτε σε νερό, για να μη μαυρίσουν, θα έχουν βέβαια την όψη της φρέσκιας, αλλά το νερό, τους έχει ήδη αφαιρέσει ήδη ένα μέρος των πολύτιμων συστατικών τους.

Το βράσιμο της πατάτας

Το χειρότερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε, είναι να βράσετε την πατάτα και να απορρίψετε το νερό που έβρασε. Η βιταμίνη C και μερικές ακόμα βιταμίνες Β 'ξεπλένονται' στο νερό. Υπολογίζεται ότι μια βρασμένη πατάτα, χάνει τη μισή ποσότητα της βιταμίνης C και Β, και χάνει επίσης και το 40% του καλίου που περιείχε.