Πόσο ακριβής είναι η αντίληψή μας για την ψυχασθένεια;
Τι ισχύει στην πραγματικότητα και πώς αντιλαμβάνονται οι ψυχικά ασθενείς την πραγματικότητα που βιώνουν;
1.Μ: Κανείς δεν γιατρεύεται από την σχιζοφρένειαA: Με την κατάλληλη φροντίδα και τακτική παρακολούθηση έχουμε θετικά αποτελέσματα στην πορεία της νόσου.
2.M:Η σχιζοφρένεια είναι μεταδοτική.A:Αναμφισβήτητα δεν είναι μεταδοτική. Ο φόβος της μετάδοσης έχει σαν αποτέλεσμα να αποφεύγουμε τις κοινωνικές συναναστροφές και σχέσεις με όσους πάσχουν από σχιζοφρένεια, αποκλείοντας τους από το να ζουν και να εργάζονται κοντά μας
3. M:Η σχιζοφρένεια και η νοητική υστέρηση είναι το ίδιοA: Η σχιζοφρένεια και η νοητική υστέρηση είναι δύο διαφορετικές καταστάσεις. Η νοητική υστέρηση εμφανίζεται στην αρχή της παιδικής ηλικίας ενώ η σχιζοφρένεια στην εφηβεία και στην αρχή της ενήλικης.
4.M: Τα άτομα με σχιζοφρένεια πρέπει να είναι κλεισμένα σε ψυχιατρεία.A: Τα άτομα αυτά πρέπει να νοσηλεύονται κυρίως όταν κυριαρχούν τα οξέα συμπτώματα της νόσου που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν εκτός νοσοκομείου
5.M: Τα άτομα με σχιζοφρένεια είναι συνήθως βίαια, επικίνδυνα, επιθετικά.A:Αποτελέσματα ερευνών έχουν δείξει πως τα άτομα με ψυχική ασθένεια σε συντριπτική πλειοψηφία δεν χρησιμοποιούν βία και δεν είναι περισσότερο επικίνδυνα από τον γενικό πληθυσμό.
6.M:Τα άτομα με σχιζοφρένεια δεν μπορούν να εργαστούν.A: Μπορούν να εργαστούν και είναι ιδιαίτερα παραγωγικά και δημιουργικά. Βελτιώνονται πολύ όταν εργάζονται και γενικά η εργασία αποτελεί συμβολή στη θεραπεία και βοηθάει στην οικονομική τους κατάσταση.
7.M: Για τη σχιζοφρένεια είναι υπεύθυνοι οι γονείς.A: Δεν υπάρχουν δεδομένα που να αποδεικνύουν ότι το οικογενειακό περιβάλλον-οι γονείς προκαλούν την σχιζοφρένεια. Αντίθετα υπάρχουν πολλά ερευνητικά στοιχεία που πιστοποιούν επαρκώς τα βιολογικά αίτια της νόσου.
Μεγάλο ενδιαφέρον παράλληλα παρουσιάζει και το πώς βιώνουν οι ίδιοι οι ασθενείς το στιγματισμό. ΄΄Ας αναρωτηθούμε λοιπόν….΄΄ - άραγε πώς αισθάνονται οι ψυχικά ασθενείς όταν ακούνε τραγούδια για την σχιζοφρένεια? - Όταν βλέπουν ηθοποιούς να υποδύονται τους ψυχοπαθείς στην τηλεόραση, τον κινηματογράφο, το θέατρο? - Πώς αισθάνονται όταν ακούνε εκφράσεις όπως ο τρελός, ο ψυχάκιας, ο ψυχοπαθής για δέσιμο, ο παρανοϊκός? Συχνά έχουμε την ψευδή αίσθηση ότι δεν είναι σε θέση να αντιληφθούν περιπαιχτικά ή ειρωνικά σχόλια, εκδηλώσεις οίκτου και διακρίσεων. Βλέπουμε ένα αμήχανο γέλιο τους η ένα αφηρημένο νεύμα . Κι όμως, η πραγματικότητα κοντά τους, για όλους εμάς που ασχολούμαστε με επαγγέλματα ψυχικής υγείας αλλά και τα ερευνητικά στοιχεία αποδεικνύουν το αντίθετο.
Συγκεκριμένα:- το 33% των ασθενών με σχιζοφρένεια αντιδρούν με θυμό.
- το 28% νιώθουν πληγωμένοι.
- Και μόνο το 21% κινητοποιείται μέσα σε ομάδες η συλλόγους προσπαθώντας να αντιστρέψει αυτή την αρνητική εικόνα.
Πόσες φορές άραγε σκεφτήκαμε, σε ατομικό αλλά και συλλογικό επίπεδο, τις συνέπειες των προκατειλημμένων μας συμπεριφορών στις ψυχές αυτών των ανθρώπων? Με την εγωκεντρική και ψευδώς ασφαλή αίσθηση πως αυτή η πραγματικότητα δεν μας αφορά, κλεινόμαστε στον δικό μας « ευτυχισμένο» κόσμο. Κι όμως, η ψυχική ασθένεια, μας αφορά όλους. Ακόμη κι αν δεν πλήττει εμάς προσωπικά και το άμεσο περιβάλλον μας. Ο στιγματισμός των ασθενών με ψυχικές διαταραχές επηρεάζει πολλαπλούς τομείς της ζωής τους αλλά και της δικής μας κοινωνικής ζωής. Έχει ως αποτέλεσμα:
- την έλλειψη πόρων για τη δημιουργία υπηρεσιών ψυχικής υγείας ( που ολοένα και περισσότερο έχει ανάγκη ο σύγχρονος άνθρωπος)
- προβλήματα στέγασης για τα κέντρα ψυχοκοινωνικής περίθαλψης ( τα οποία συχνά δεν αποδέχονται οι πολίτες στο άμεσο περιβάλλον τους, στην γειτονιά τους )
- τον περιορισμό των ευκαιριών που δικαιούται κάθε πολίτης
- και τέλος την κοινωνική απομόνωση αυτών των ανθρώπων, που έρχεται σαν αποτέλεσμα της δικής μας στάσης.
Οι άνθρωποι αυτοί δυσκολεύονται να κάνουν νέες φιλίες, να παντρευτούν, να βρουν μια αξιοπρεπή δουλειά, να νοικιάσουν ένα διαμέρισμα ή να ζητήσουν υποστήριξη-βοήθεια από την κοινότητα. -Ο στιγματισμός γίνεται εμπόδιο για την ανάρρωση και αποκατάσταση τους, και η αυτοεκτίμηση τους μειώνεται συνεχώς.
Αρνητικές επιπτώσεις εμφανίζονται και στην οικογένεια.