Ο κοινός πυρήνας πάνω στον οποίο αναπτύσσονται οι σωματόμορφες διαταραχές αναφέρεται στην πολλαπλή και εξακολουθητική εκδήλωση σωματικών συμπτωμάτων. Τα συμπτώματα αυτά αφορούν πόνους σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος (π.χ. στην κοιλιακή περιοχή, θώρακα, αρθρώσεις) ή σε απώλεια κάποιας σωματικής λειτουργίας (π.χ. παράλυση, τύφλωση, κώφωση), συμπτώματα που προέρχονται από εξολοκλήρου ψυχολογικές και όχι οργανικές αιτίες.

Σωματοποιητική διαταραχή

Τα χαρακτηριστικά της διαταραχής αυτής (διαφορετικά και σύνδρομο Briquet) αναφέρονται σε συμπτώματα πολλαπλής φύσεως, που υποτροπιάζουν και μεταβάλλονται και που η διάρκεια εμφάνισής τους είναι εξαιρετικά μεγάλη. Η συμπτωματολογία της διαταραχής περιλαμβάνει: συμπτώματα πόνου, γαστρεντερικά συμπτώματα (ναυτία, έμετοι, διάρροια), ανωμαλίες δερματικής αισθητικότητας (κνησμός, μούδιασμα, κάψιμο) καθώς και ενοχλήσεις στην έμμηνο ρύση ή τη σεξουαλική λειτουργία (υπερβολική αιμορραγία, ακανόνιστες περίοδοι, ή δυσλειτουργία στύσης ή εκσπερμάτωσης, σεξουαλική αδιαφορία κλπ).
Η διαταραχή αυτή εμφανίζεται στην πρώτη ενήλικη ζωή (πριν τα 30), με μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης στο γυναικείο πληθυσμό και συνοδεύεται από χρόνια απορύθμιση της προσωπικής, επαγγελματικής και κοινωνικής συμπεριφοράς.

Διαταραχή μετατροπής

Ονομάζεται και υστερική νεύρωση μετατρεπτικού τύπου. Χαρακτηρίζεται από ακούσια απώλεια ή μεταβολή κ ... Διαβάστε περισσότερα »

Α. Εισαγωγή
Οι νευρώσεις συνίστανται σε ήπιας μορφής διαταραχές και αποτελούν μία από τις τρεις γενικές κατηγορίες των διαταραχών αυτών. Οι άλλες δύο όπως αυτές προσδιορίζονται από τη γενικότερη ψυχιατρική προσέγγιση είναι οι διαταραχές προσωπικότητας και οι αγχώσεις.

Θεωρητικά με τον όρο νεύρωση μπορεί να νοηθεί μια ελαφριάς μορφής διαταραχή που διαφοροποιείται από τη δυσλειτουργικότητα της ψύχωσης τόσο από την παθολογία της έκφρασης της όσο και από την ευκολία πρόγνωσής της. Ένα άλλο στοιχείο της νεύρωσης είναι η επαφή του ατόμου με την πραγματικότητα. Το νευρωτικό άτομο ανεξάρτητα από τη σοβαρότητα της διαταραχής και τις επιπτώσεις αυτής στην ψυχική του υγεία δεν χάνει ποτέ την επαφή του με την πραγματικότητα, εμφανίζει σαφή επίγνωση της θέσης στην οποία βρίσκεται, καθώς και σχετικά επαρκή ικανότητα προσαρμογής στο περιβάλλον σε τέτοιο βαθμό, που πολλές φορές η νεύρωση δεν γίνεται καν αντιληπτή από το περιβάλλον μέσα στο οποία ζει και αλληλεπιδρά το άτομο.

Από την άλλη πλευρά δε λείπουν και οι περιπτώσεις, όπου μια νεύρωση δύναται να ξεφύγει από τον έλεγχο του ατόμου και να του δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα προσαρμογής αν και τέτοιες περιπτώσεις χαρακτηρίζονται εξαιρετικά σπάνιες.
Eπιδημιολογικές έρευνες αναφέρουν ότι οι νευρωτικές διαταραχές και ιδιαίτερα οι αγχώδεις διαταραχές απαντώνται σε ένα υψηλό ποσοστό του πληθυσμού με μεγαλύτερη συχνότητα αυτού των δυτικών κοινωνιών. Επίσης αναφορικά ... Διαβάστε περισσότερα »

Ψυχογενής αμνησία
Οι αποσυνδετικές (διασχιστικές) διαταραχές αναφέρονται σε κάποια μεταβολή της ταυτότητας, της μνήμης ή της συνείδησης και του ελέγχου συμπεριφοράς. Συγκεκριμένα σε καταστάσεις ψυχογενούς αμνησίας (ή αλλιώς αμνησία αποσυνδετικού τύπου) κυρίαρχο στοιχείο είναι η απώλεια μνήμης συνήθως πρόσφατων γεγονότων, η οποία δεν οφείλεται σε οργανικές δυσλειτουργίες (π.χ. εγκεφαλική κάκωση) ή σε φυσιολογικές δράσεις ουσιών (π.χ. φάρμακα, ναρκωτικά) και η οποία κρίνεται ως εξαιρετικά εκτεταμένη, ώστε να εξηγηθεί σαν συνηθισμένη λησμοσύνη. Η αμνησία επικεντρώνεται κυρίως σε ψυχοτραυματικά γεγονότα. Προσβάλει κυρίως νεαρά άτομα και συνεπάγεται έκπτωση της κοινωνικής, επαγγελματικής ή προσωπικής λειτουργικότητας του ατόμου.
Η έναρξη και ο τερματισμός της αμνησίας αναφέρονται ως αιφνίδιες και τείνουν να υποχωρούν μέσα σε μερικές εβδομάδες ή μήνες. Η ψυχογενής αμνησία και συνήθως μερική και επιλεκτική καταστάσεις πλήρους και γενικευμένης αμνησίας είναι εξαιρετικά σπάνιες.

Ψυχογενής φυγή
Η ψυχογενής φυγή (ή αλλιώς φυγή αποσυνδετικού τύπου) χαρακτηρίζεται από ένα αιφνίδιο, απροσδόκητο ταξίδι μακριά από τους συνήθεις χώρους ζωής και δράσης και έχει όλα τα χαρακτηριστικά της ψυχογενής αμνησίας του ατόμου. Το οργανωμένο ταξίδι γίνεται συνήθως σε μέρη που είναι ήδη γνωστά ή έχουν κάποια συναισθηματική αξία για το άτομο. Ο ασθενής εμφανίζει πλήρη αδυναμία ανάκλησης της παρελ ... Διαβάστε περισσότερα »

Διαταραχή πανικού

Βασικό κλινικό χαρακτηριστικό της διαταραχής αυτής είναι οι επαναλβανόμενες κρίσεις έντονου άγχους και πανικού, οι οποίες όμως δεν σχετίζονται με κάποια συγκεκριμένη κατάσταση και για το λόγο αυτό είναι απρόβλεπτες.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα διαφέρουν από άτομο σε άτομο, συνήθως όμως η διαταραχή πανικού εκδηλώνεται ως εξής: ταχυπαλμία, ναυτία, ζαλάδα, εφίδρωση, αίσθηση πνιγμού, πόνος στο στήθος, αίσθηση μη πραγματικού (αποπραγματοποίηση). Εμφανίζει ακόμη φόβο απώλειας του ελέγχου, τρέλας ή και θανάτου (δευτερογενές σύμπτωμα). Κατά τη διάρκεια των κρίσεων αυτών το άτομο βιώνει κλιμάκωση του άγχους και όλων των συμπτωμάτων που το συνοδεύουν, αποφυγή κλειστών χώρων με έντονη επιθυμία να βρεθεί σε ανοιχτούς χώρους, φόβο για τυχόν επαναβίωση των κρίσεων, και ακολούθως βαθμιαία απομόνωση.

Διαταραχή γενικευμένου άγχους

Βασικό στοιχείο και εδώ αποτελεί το άγχος το οποίο είναι επίμονο και γενικευμένο, ακαθόριστης διάρκειας αλλά δεν συνδέεται αναγκαστικά με συγκεκριμένες συνθήκες άγχους. Ο ασθενής εκφράζει παράπονα για νευρικότητα και ανησυχία, ταχυπαλμία, υπερένταση, ενώ παρατηρούνται και στομαχικές διαταραχές. Εκφράζονται συχνά ανυπόστατοι φόβοι για μελλοντική εμφάνιση ασθένειας, θανάτου ή δυστυχήματος για το άτομο ή για το άμεσο περιβάλλον του συνοδευόμενοι από γενικότερα αρνητικά συναισθήματα. Η ... Διαβάστε περισσότερα »

Ο όρος «φοβία» πολύ συχνά χρησιμοποιείται λάθος στις ημέρες μας. Οπότε, το πρώτο πράγμα που θα κάνουμε είναι να διαφοροποιήσουμε τη λέξη «φοβία» από τη λέξη «φόβος».
Η «φοβία» δεν έχει ένα άμεσο και υπαρκτό αντικείμενο.
Ο «φόβος» έχει ένα άμεσο και υπαρκτό αντικείμενο.
Όταν λοιπόν βλέπουμε π.χ. ένα σκύλο στο δρόμο και τρέχουμε μακριά, αυτό είναι «φόβος» (φόβος για πιθανές σωματικές βλάβες).
Όταν όμως κλείνει η πόρτα του ασανσέρ και αισθανόμαστε ότι δεν μπορούμε να αναπνεύσουμε ή έχουμε άλλης μορφής σωματική δυσλειτουργία τότε μιλάμε για «φοβία».Ο κίνδυνος σε αυτήν την περίπτωση είναι ιδεατός και είναι μέσα μας. Αυτή είναι η «φοβία».
Είναι ένας επίμονος φόβος που ο πάσχων μοιάζει χωρίς εξήγηση, να τον γονατίζει κοινωνικώς, εννοώντας με αυτό ότι πολλές φορές ο πάσχων αδυνατεί να εκτελεί και τις πιο απλές κοινωνικές του υποχρεώσεις.
Ο φόβος αυτός είναι δυσανάλογος με το αντικείμενο ή την κατάσταση που τον προκαλεί.
Στις φοβίες αναγνωρίζουμε πολλές μορφές εκδηλώσεως από τις οποίες οι πιο συχνές είναι οι εξής:

• Αγοραφοβία (πρόκειται για φοβία των ανοικτών χώρων και είναι πιο συχνή στον ενήλικα και στις γυναίκες). Μπορεί να εκδηλωθεί μαζί με κλειστοφοβία.
• Κοινωνική φοβία (συνήθως έφηβοι και των δύο φύλων) 
• Φοβία για ζώα 
• Φοβία των μέσων μαζικής μεταφοράς
• Κλειστοφοβία (κλειστών χώρων). Την συναντούμε πολύ συχνά ανεξαρτήτως της αγοραφοβίας.

Αιτιολ ... Διαβάστε περισσότερα »

Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (ΙΨΔ) ανήκει στην ευρύτερη κατηγορία των αγχωδών διαταραχών. Πρόκειται για αρκετά συχνή νόσο, καθώς προσβάλλει το 2% του πληθυσμού. Είναι σημαντικά συχνότερη στις γυναίκες και η εμφάνισή της γίνεται συνήθως στις ηλικίες 25 – 35 ετών. Τα αίτια της ΙΨΔ είναι σύνθετα. Έχει τεκμηριωθεί η συμμετοχή παραγόντων γενετικών, βιολογικών, ψυχολογικών και περιβαλλοντικών.

Τα χαρακτηριστικά συμπτώματά της είναι οι ιδεοληψίες και οι ψυχαναγκασμοί. Συνήθως συνυπάρχουν άγχος, ανησυχία και ενδεχομένως διαταραχές ύπνου, όρεξης και συναισθήματος. Με τον όρο ιδεοληψίες αναφερόμαστε σε επίμονες σκέψεις, εικόνες ή παρορμήσεις οι οποίες (όπως χαρακτηριστικά περιγράφεται από τους ασθενείς) 'κολλάνε' στο μυαλό και γίνονται εμμονές.

Το περιεχόμενο των σκέψεων, των παρορμήσεων ή των εικόνων αυτών είναι συνήθως ενοχλητικό για το άτομο, με αποτέλεσμα να του δημιουργείται έντονο άγχος. Το άτομο αναγνωρίζει αυτές τις σκέψεις και παρορμήσεις ως ξένες προς τον εαυτό του και την προσωπικότητά του και ως απαράδεκτες και μη λογικές και προσπαθεί να τις διώξει από το μυαλό του, συχνά χωρίς αποτέλεσμα με επακόλουθη επιδείνωση του άγχους του.

Στην προσπάθεια απαλλαγής του από τις βασανιστικές ιδεοληψίες, ανακαλύπτει κάποιους τρόπους (φράσεις, σκέψεις, αποφυγές, τελετουργίες) με τους οποίους ανακουφίζει προσωρινά το άγχος που αυτές του δημιουργούν. Οι τρόποι αυτοί, που συχνά έχουν έντονο το τελετουργικό στοιχείο, λέγονται ψυχαναγκασμοί κ ... Διαβάστε περισσότερα »

Είναι ήδη γνωστό ότι οι ψυχολογικοί παράγοντες/συναισθηματικοί σχετίζονται άμεσα με την σωματική ασθένεια. Είναι επίσης γνωστό ότι μερικές συναισθηματικές αντιδράσεις, μας δημιουργούν προβλήματα και ότι μερικές ψυχολογικές καταστάσεις ή τεχνικές μας κάνουν να αισθανόμαστε καλύτερα.

Μια πρόσφατη έρευνα αναφέρει ότι το 50% - 70% των γυναικών που είχαν δεχτεί οικογενειακή βία πάσχει περισσότερο από νευρολογικά, γυναικολογικά προβλήματα και στρες σε σχέση με γυναίκες που δεν είχαν κακοποιηθεί. Ισχύει βέβαια και το αντίθετο. Όταν κάποιος πάσχει από μια σωματική ασθένεια νιώθει αγωνία ανησυχία και θλίψη.

Τον Ιούλιο του 2002 το περιοδικό ‘Συμβουλευτική και Κλινική Ψυχολογία’ ήταν αφιερωμένο στο ρόλο που παίζει η ψυχολογία όσον αφορά στις σωματικές ασθένειες.

Αρνητικά συναισθήματα επηρεάζουν τις ορμόνες μας και μπλοκάρουν την άμυνά μας σε πολλές ασθένειες. Κατάθλιψη, θυμός και κοινωνική απομόνωση συμβάλλουν στην εμφάνιση καρδιακών παθήσεων. Σε αυτές τις περιπτώσεις η ψυχολογία πρέπει να είναι μέρος της θεραπείας.

Το στρες επηρεάζει το άσθμα, τ ... Διαβάστε περισσότερα »

Η Ψυχοθεραπεία ζεύγους είναι συνήθως βραχείας διάρκειας: Η θεραπεία ζευγαριού διαρκεί συνήθως από 6 έως 12 συνεδρίες. Εστιάζει συνήθως σε ένα ή περισσότερα θέματα που το ζευγάρι θέλει να επιλύσει. Στη θεραπεία ζεύγους δίνεται έμφαση στην αναγνώριση και την αξιοποίηση των δυνάμεων και δυνατοτήτων που ο κάθε σύντροφος έχει και φέρνει μέσα στη σχέση... με στόχο την βελτίωση της επικοινωνίας (διευκόλυνση στην έκφραση των συναισθημάτων, εκπαίδευση σε τεχνικές επικοινωνίας (π.χ. ενεργητική ακρόαση), και στην πιο αποτελεσματική έκφραση των καταπιεσμένων σκέψεων και συναισθημάτων των συζύγων, ώστε να αναβαθμιστεί η ποιότητα της επικοινωνίας και να αντλούν και οι δύο πλευρές ικανοποίηση κι ευχαρίστηση μέσα από την σχέση.

Όλοι μας είμαστε σε θέση πρώτα να βελτιώσουμε τη συντροφική μας σχέση, και κατόπιν, έχοντας εφοδιαστεί με τις τεχνικές της δικής μας 'επιτυχίας', να βοηθήσουμε και τους άλλους ανθρώπους του στενού μας περιβάλλοντος να βελτιώσουν τις σχέσεις τους με τους συζύγους, τα παιδιά, τους γονείς, ή τα αδέρφια τους.

Το πρώτο πράγμα που χρειάζ ... Διαβάστε περισσότερα »

Αυτό το άρθρο έχει ως σκοπό να δώσει βασικές και χρήσιμες πληροφορίες σε όσους ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα για το μετατραυματικό στρες καθώς και σε όσους έχουν επηρεαστεί από αυτή την ψυχολογική κατάσταση οι ίδιοι ή κάποιοι που γνωρίζουν.

Τι είναι;

Μετά από ένα τραυματικό γεγονός απειλητικό για τη ζωή, τη σωματική ή/και συναισθηματική σου ασφάλεια όπως είναι π.χ. ένα ατύχημα, το να βιώσεις ή/και να είσαι μάρτυρας ενός βίαιου περιστατικού, μπορεί να οδηγήσει σε μια ποικιλία αντιδράσεων που ονομάζεται μετατραυματικό στρες (δηλαδή το στρες που ακολουθεί μετά από ένα τραυματικό γεγονός).

Αυτές τις αντιδράσεις μπορεί να τις εκδηλώσουν όσοι έχουν εμπλακεί οι ίδιοι στο τραυματικό περιστατικό αλλά ακόμα και όσοι υπήρξαν μάρτυρες του περιστατικού ή ακόμα και όσοι άκουσαν γι’ αυτό από άλλους ή το παρακολούθησαν στην τηλεόραση. Κανένας άνθρωπος δεν είναι ίδιος με τον άλλο, ωστόσο μπορεί να υπάρχουν κάποιες ομοιότητες στις αντιδράσεις των ανθρώπων μετά από ένα τραυματικό περιστατικό. Το πώς αντιδρά ο καθένας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και μερικές αντιδράσεις μπορεί να φαίνεται ότι δεν έχουν καμία σχέση με το τραύμα. Όμως, όλες αυτές οι εκδηλώσεις είναι φυσιολογικές αντιδράσεις σε ένα μη φυσιολογικό γεγονός.

Στους περισσότερους ανθρώπους αυτές οι εκδηλώσεις αρχίζουν σιγά - σιγά να ξεθωριάζουν μέσα σε ένα διάστημα περίπου 4 εβδομάδων. Οι άνθρωποι χρειάζονται χρόνο για να αντεπεξέλθουν ... Διαβάστε περισσότερα »

Τι είναι ο Ιδεοψυχαναγκασμός;

Ο Ιδεοψυχαναγκασμός, ανήκει στις αγχώδεις διαταραχές και είναι μια κατάσταση που μερικές φορές μπορεί να είναι αρκετά σοβαρή και να επιμένει για χρόνια. Το άτομο που πάσχει από ιδεοψυχαναγκασμό παγιδεύεται από μια σειρά επαναληπτικών σκέψεων (ιδεοληψίες ή επιστημονικά ‘ψυχαναγκασμοί’), που αν και δίχως νόημα ακόμη και για τον ίδιο τον πάσχοντα, προκαλούν μεγάλη δυσφορία και είναι πολύ δύσκολο να ξεπεραστούν.

Πόσες φορές δεν ακούσαμε κάποιο δυσάρεστο γεγονός και κάναμε τη συνηθισμένη κίνηση να ‘χτυπήσουμε ξύλο’. Το ότι έχουμε συνηθίσει την κίνηση αυτή, δεν είναι όμως ο βασικός λόγος που την κάνουμε, ως αντίδραση σε κάτι στενόχωρο. Αν σκεφθούμε λίγο βαθύτερα, θα προσέξουμε ότι την κίνηση αυτή την κάνουμε όταν φοβηθούμε για κάτι (για παράδειγμα κάτι δυσάρεστο που συνέβη σε κάποιον), όταν δηλαδή μία σκέψη, μας δημιουργήσει το συναίσθημα του φόβου. Αφού ‘χτυπήσουμε ξύλο’, νιώθουμε ένα συναίσθημα σαν ‘να διώξαμε το κακό μακριά μας’.

Μία συγκεκριμένη σκέψη δηλαδή μπορεί να μας δημιουργήσει φόβο, άγχος ή και δυσφορία, και μία πράξη δική μας, το ότι ‘χτυπήσαμε ξύλο’ μπορεί να μας διώξει το άγχος, παρότι με τη λογική μας καταλαβαίνουμε ότι η κακή τύχη δεν ξορκίζεται χτυπώντας οποιοδήποτε υλικό, ξύλο ή μέταλλο, πιο συγκεκριμένα δεν την ελέγχουμε ούτε την ε ... Διαβάστε περισσότερα »

Αυτό το άρθρο απευθύνεται σε όσους θα ήθελαν να μάθουν περισσότερα για τις ‘κρίσεις πανικού’. Οι πληροφορίες αυτές έχουν ως σκοπό να σε διευκολύνουν να αναγνωρίζεις αυτή την κατάσταση κι έτσι να μπορείς να έχεις καλύτερες επιλογές στο πώς να τη διαχειριστείς.

Η ‘κρίση πανικού’ μπορεί να είναι μια έντονη και δυσάρεστη εμπειρία που φαίνεται να βιώνουν αρκετοί άνθρωποι μέσα στην καθημερινότητά τους. Και πώς να μην είναι δυσάρεστη μια τέτοια ‘επίθεση άγχους’, αφού είναι σαν να μπαίνει σε κατάσταση συναγερμού ή σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης το σώμα και το μυαλό με το συναίσθημα του φόβου να κυριαρχεί και να μοιάζει με μια ταμπέλα που αναβοσβήνει με μεγάλα κόκκινα γράμματα.

Η κρίση πανικού είναι ένα συχνό φαινόμενο, που σύμφωνα με έρευνες το βιώνει σχεδόν το πέντε τοις εκατό του γενικού πληθυσμού (δηλαδή ένας στους 75 ανθρώπους σε όλο τον κόσμο θα αντιμετωπίσουν κρίση πανικού κάποια στιγμή στη ζωή τους.)

Ας δούμε, λοιπόν, αυτό το φαινόμενο αναλυτικότερα.

Τι είναι η κρίση πανικού; ... Διαβάστε περισσότερα »

Σημαντικό ποσοστό ανθρώπων φοβάται τα αεροπορικά ταξίδια, γεγονός που δημιουργεί συχνά εμπόδια στον προγραμματισμό των διακοπών τους αλλά και στη δυνατότητά τους να ταξιδέψουν γενικότερα. Παράλληλα, για πολλούς εργαζόμενους οι μετακινήσεις και τα ταξίδια αποτελούν μέρος αλλά και απαίτηση των επαγγελματικών τους υποχρεώσεων και έτσι αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες όταν πρέπει να ταξιδέψουν με αεροπλάνο και δεν μπορούν να το πραγματοποιήσουν. Ο φόβος της έκθεσης και των συνεπειών στον επαγγελματικό χώρο είναι μεγάλος αλλά και ο φόβος της πτήσης ακόμη μεγαλύτερος για να μπορέσουν να τον διαχειριστούν και να τον αποκρύψουν.

Ο φόβος για το αεροπλάνο και τα αεροπορικά ταξίδια μπορεί να αποτελεί μια φοβία ή ένα συγκερασμό άλλων φοβιών, όπως της κλειστοφοβίας (ο φόβος για τους κλειστούς χώρους), της ακροφοβίας (ο φόβος του ύψους) ή της αγοραφοβίας. Η φοβία για το αεροπλάνο εκδηλώνεται με πολύ έντονο φόβο ή πανικό ακόμη και πριν την επιβίβαση στο αεροπλάνο (πολλοί άνθρωποι και μόνο στη θέα του αεροπλάνου καταβάλλονται από έντονο άγχος), κατά ... Διαβάστε περισσότερα »

Όταν χαίρεται η ψυχή μας, χαίρεται και το σώμα μας. ‘Οταν πονάει η ψυχή μας, πονάει και το σώμα μας.

Το ακούμε όμως; Το βλέπουμε; Το αγαπάμε; ή είμαστε τόσο επικεντρωμένοι σε όλα τα άλλα εκτός από αυτό; Στην αρχή, το σώμα μας κάνει υπομονή. Περιμένει καρτερικά να του δώσουμε σημασία. Στη συνέχεια, αρχίζει να επικοινωνεί τη δυσαρέσκειά του, πονώντας κάποιο μέρος του. Τότε αρχίσουμε να το βλέπουμε, γιατί πολύ απλά νιώθουμε λίγο πόνο. Μόλις παρέλθει ο μικρός αυτός πόνος, το ξεχνάμε πάλι και αφοσιωνόμαστε σε άλλα θέματα μεγαλύτερης σημασίας για εμάς. Μετά όμως αρχίζει και πονάει το ίδιο σημείο πιο δυνατά, και αυτός ο πόνος αυξάνεται ολοένα και περισσότερο. Ετσι αρχίζουμε να δίνουμε σημασία σε αυτό, αλλά βλέπουμε το πρόβλημα ... Διαβάστε περισσότερα »

Εισαγωγή
Η κατάθλιψη βασανίζει ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού· υπολογίζεται πως ο κίνδυνος να νοσήσει οποιοσδήποτε από Μείζονα Καταθλιπτική Διαταραχή είναι 10%- 25% για τις γυναίκες και 5%- 12% για τους άντρες, ενώ κάθε στιγμή το 5%- 9% των γυναικών και το 2%- 3% των ανδρών υποφέρουν από αυτή. Τα ποσοστά αυξάνονται αν υπολογίσουμε και την Δυσθυμία, Άτυπες μορφές και Δευτεροπαθείς Καταθλίψεις (πχ σε Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο). Παρόλα αυτά συχνά η κατάθλιψη δεν αναγνωρίζεται, είτε δεν θεραπεύεται σωστά, ενώ ποσοστό μόνο των περιπτώσεων φτάνει στον ειδικό.

Περίληψη
Κατάθλιψη ονομάζουμε μία ψυχική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από διαταραχή της συναισθηματικής διάθεσης, με συναισθήματα μοναξιάς, απόγνωσης, απελπισίας, χαμηλής αυτοεκτίμησης. Εναλλακτικά ο όρος χρησιμοποιείται για να δηλώσει την προαναφερθείσα διαταραχή στην συναισθηματική διάθεση, οπότε μιλούμε για ένα κλινικό σύνδρομο που μπορεί να εμφανισθεί πρωτογενώς ή δευτερογενώς σαν επιπλοκή πλήθους ψυχικών και σωματικών διαταραχών, άλλοτε για να δηλώσει το σύμπτωμα της κατάθλιψης (δηλαδή το αρνητικό συναίσθημα) και άλλοτε την συναισθηματική διαταραχή η οποία μπορεί να είναι ένα καταθλιπτικό επεισόδιο στα πλαίσια Μείζονος Καταθλιπτικής Διαταραχής, Διπολικής Διαταραχής, Δυσθυμίας, Κυκλοθυμίας, είτε οφειλόμενο σε μία Γενική Ιατρική Κατάσταση, ή Διαταραχή σχετιζόμενη με ουσίες.
Η ανάλυση όλων αυτών ξεφεύγει από τους σκοπούς του άρθρου όπου θα εστιάσουμε κυρίως στην κατάσταση ... Διαβάστε περισσότερα »

Ο τρόπος σκέψης και αντιμετώπισης των καταστάσεων που αντιμετωπίζουμε καθημερινά, είναι καθοριστικό στοιχείο για τη γένεση της κατάθλιψης.

Οι αρνητικές σκέψεις που μπορεί να έχει ένας άνθρωπος για τον εαυτό του, η ασταμάτητη αυστηρή αυτοκριτική και οι απαισιόδοξες προβλέψεις του για το μέλλον, επηρεάζουν την αντίληψη του για το πως πραγματικά είναι η δική του ζωή.

Συχνά οι άνθρωποι με κατάθλιψη, λόγω ενός συγκεκριμένου τρόπου σκέψης, ενώ έχουν πετύχει κάτι πολύ σημαντικό, στην ουσία το βιώνουν ως μια αποτυχία ή ένα πισωγύρισμα. Θεωρούν ένα εμπόδιο ή μια δυσκολία σαν μια προσωπική αποτυχία.

Η απαισιόδοξη αυτή προσέγγιση, τους κάνει να τα βλέπουν όλα μαύρα και ανέλπιδα. Έστω και εάν είναι επιτυχημένοι και έχουν αξιοζήλευτα αποτελέσματα στη ζωή, εντούτοις εγκλωβίζονται σε μια παγίδα αρνητικών σκέψεων που τους βασανίζει οδηγώντας τους στα αδιέξοδα της κατάθλιψης.

Οι σκέψεις μας έχουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της διάθεσης μας. Η τάση στο να βλέπουμε περισσότερο την αρνητική μεριά των πραγμάτων παρά τα υπόλοιπα, μπορεί να φτάσει ... Διαβάστε περισσότερα »

Η κατάθλιψη προσβάλλει ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Συχνότερη στις γυναίκες από ό,τι στους άντρες, με αναλογία 2 προς 1. Αυτά τα ποσοστά είναι ανεξάρτητα από την εθνικότητα, τη μόρφωση, το εισόδημα και την οικογενειακή κατάσταση. Η μείζονα κατάθλιψη έχει υψηλό δείκτη θνησιμότητας: μέχρι και 15 % των ασθενών αυτοκτονούν. Mπορεί να ξεκινήσει σε οποιαδήποτε ηλικία με ποικίλλουσα πορεία.

Κάποιοι ασθενείς έχουν μεμονωμένα επεισόδια μεταξύ των οποίων μεσολαβούν πολλά χρόνια, άλλοι βιώνουν ομάδες επεισοδίων και άλλοι έχουν ένα προοδευτικά αυξανόμενο αριθμό επεισοδίων, μεγαλώνοντας. Περίπου οι μισοί από τους ασθενείς με ένα μείζων καταθλιπτικό επεισόδιο έχουν και ένα δεύτερο. Τα άτομα που έχουν δύο επεισόδια, έχουν 70% πιθανότητα να έχουν και τρίτο. Ένα επεισόδιο που δεν έχει αντιμετωπιστεί, συνήθως διαρκεί τουλάχιστον έξι μήνες ανεξάρτητα με την ηλικία έναρξης. Οι περισσότεροι ασθενείς παρουσιάζουν πλήρη ύφεση. Στο 20 έως 30% των περιπτώσεων η ύφεση είναι μόνο μερική και στο 5% έως 10% το μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο μπορεί να διαρκέσει για 2 ή περισσότερα χρόνια.

Όπως αναφέρθηκε ήδη, το 70-80% των μειζόνων καταθλιπτικών επεισοδίων μπορούν να θεραπευτούν. Η φαρμακευτική θεραπεία θα πρέπει να συνδυάζεται με ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις. Η γνωσιακή ψυχοθεραπεία, η διαπροσωπική και η ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία έχουν χρησιμοποιηθεί με πολύ καλά αποτελέσματα.

Οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης της σεροτονίνης (SSRIs-φλουοξετίνη, σι ... Διαβάστε περισσότερα »

Η παιδική κατάθλιψη άργησε να αναγνωριστεί ως κλινική οντότητα. Η άποψη ότι οι καταθλιπτικές διαταραχές είναι σπάνιες στα μικρά παιδιά, καθώς και η έννοια της ‘συγκαλυμμένης κατάθλιψης’ και των ‘καταθλιπτικών ισοδυνάμων’ κυριάρχησαν επί σειρά ετών στην παιδοψυχιατρική.

Υπήρξε έντονη διαμάχη σχετικά με το κατά πόσο ήταν αναπτυξιακά συμβατό για τα παιδιά να παρουσιάζουν κατάθλιψη, επειδή είναι κοινή παραδοχή ότι η παιδική ηλικία είναι η πιο χαρούμενη και ευχάριστη περίοδος της ανθρώπινης ζωής και είναι εμφανής η αδυναμία του παιδιού να εκφράσει με λόγια τα συναισθήματα θλίψης, απελπισίας και απόγνωσης.

Τέλος, οι περιγραφές που κάνουν οι δάσκαλοι και οι γονείς, για την ψυχολογική κατάσταση των μαθητών είναι πολλές φορές παραπλανητική.

Η καταθλιπτική συμπτωματολογία εκφράζεται κυρίως με σωματικά συμπτώματα (κοιλιακά άλγη, κεφαλαλγίες, ανορεξία, αϋπνία) και διαταραχές της συμπεριφοράς (ευερεθιστότητα, επιθετικότητα, απώλεια ενδιαφέροντος, απόσυρση).

Θεωρείται μια μακρόχρονη διαταραχή, με σαφή γενετική επιβάρυνση, που προκαλεί σοβαρά προβλήματα στη λειτουργικότητα των παιδιών.

Επιδημιολογία

Η συχνότητα της κατάθλιψης στα παιδιά κυμαίνεται ανάλογα με τις μελέτες από 0,4-2,5% για παιδιά κάτω τον 12 ετών.

Το ποσοστό ανέρχεται σε 10-13% κατά την εφηβεία, ενώ 5% των ... Διαβάστε περισσότερα »

Αυτό το άρθρο απευθύνεται σε όποιον θέλει να μάθει περισσότερα για τα συμπτώματα της κατάθλιψης και να έχει τη δυνατότητα να κάνει καλύτερες επιλογές για τον εαυτό του ή για κάποιον δικό του.

Πώς μπορώ να ξέρω;

Όσον αφορά την κατάθλιψη, ένας στους τρεις ανθρώπους βιώνει έστω ένα καταθλιπτικό επεισόδιο μια φορά στη ζωή του. Αυτό σημαίνει ότι είναι σχεδόν αδύνατον κάποιος κοντινός σου άνθρωπος να μην βιώσει κατάθλιψη.

Οι περισσότεροι από εμάς ξέρουν πώς είναι κατά καιρούς να αισθάνεσαι τη διάθεσή σου πεσμένη. Όταν, όμως, αυτή η πεσμένη διάθεση συνεχίζεται για μεγάλο χρονικό διάστημα, όταν αντί να βελτιώνεται χειροτερεύει και όταν αρχίζει να επηρεάζει αρνητικά την ζωή σου και να εισχωρεί συστηματικά με ζημιογόνο τρόπο στην καθημερινότητά σου, τότε ίσως είναι κατάθλιψη.

Η κατάθλιψη είναι μια ψυχολογική κατάσταση, που συχνά μπορεί να κρύβεται πίσω και από ένα πρόβλημα υγείας. Αυτό καμιά φορά μπορεί να προκαλεί σύγχυση, αφού π.χ. ένας χρόνιος πόνος μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη ή η κατάθλιψη μπορεί να προκαλέσει έναν χρόνιο πόνο. Άλλες φορές η κατάθλιψη μπορεί να κρύβεται πίσω από ψυχολογικές δυσκολίες όπως π.χ. άγχος, έμμονες ιδέες ή φοβίες.

Μερικά από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της κατάθλιψης είναι τα παρακάτω:

• Καταθλιπτική διάθεση.
• Έλλειψη ενδιαφέροντος για τη ζωή ή για πράγματα που σου αρέσουν και που ευχαριστιέσαι συνήθως όταν τα κάνεις, όπω ... Διαβάστε περισσότερα »

Μετά τη γέννηση ενός παιδιού, ορισμένες γυναίκες εμφανίζουν επιλόχειο κατάθλιψη. Ωστόσο, φαίνεται πως και άντρες μπορούν να εμφανίσουν ένα είδος επιλόχειας κατάθλιψης. Αυτό εκπλήσσει τους άντρες που περιμένουν την υπέροχη στιγμή της ευτυχίας και του δεσίματος με το μωρό, δηλώνει ο ψυχοθεραπευτής Will Courtenay, από το Σαν Φρανσίσκο, ειδικός στην επιλόχειο κατάθλιψη των πατέρων.

Στις ΗΠΑ, κάθε μέρα 1.000 νέοι πατέρες εμφανίζουν κατάθλιψη, και σύμφωνα με ορισμένες έρευνες ο αριθμός αυτός φτάνει στις 3.000, ισοδυναμώντας με έναν στους τέσσερις νέους μπαμπάδες.

Ορισμένοι πατέρες δηλώνουν ότι δεν αντέχουν να βρίσκονται δίπλα στο παιδί, δεν αντέχουν τη μυρωδιά ή το κλάμα του.

Σύμφωνα με τον ειδικό, ένας αριθμός παραγόντων μπορεί να προκαλέσει τα αισθήματα κατάθλιψης. Πιθανόν, σημαντικό ρόλο παίζει η έλλειψη ύπνου. Οι ορμόνες, επίσης μπορεί να παίζουν ρόλο. Σύμφωνα με τον Courtenay, υπάρχει διπλή επιβάρυνση. Τα επίπεδα τεστοστερόνης μειώνονται, ενώ τα επίπεδα οιστρογόνων αυξάνονται, προκαλώντας ‘χάος’. Αν και οι ειδικοί δεν είναι σίγουροι, υποθέτουν ότι οι διακυμάνσεις των ορμονών είναι ενδεχομένως παρόμοιες με τον ‘πόνο συμπάθειας’ που νιώθει κάποιος όταν κάποιος κοντινός του πονάει.

Η επιλόχειος κατάθλιψη που εμφανίζεται στον άντρα είναι διαφορετική από την ‘πεσμένη διάθεση’ του πατέρα, σύμφωνα με τον Courtenay. Τα συμπτώματα της κατάθλιψης αυτής είναι συνήθως πιο σοβαρά και διαρκούν περισσότερο.

Μερικά από τα συμπτώματα ... Διαβάστε περισσότερα »

Είχε πολύ άγχος, γι’ αυτό έπαθε καρδιακή προσβολή’. Είναι μια φράση που ακούμε συχνά από πολλούς ανθρώπους. Τα τελευταία χρόνια, στους διαχρονικά σταθερούς παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου (κάπνισμα, υπέρταση, επίπεδα χοληστερόλης, διαβήτης) προστίθενται και οι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες κινδύνου (άγχος, κατάθλιψη, κοινωνική τάξη).

Είναι γεγονός ότι η κατάθλιψη και το άγχος εμφανίζονται πολύ πιο συχνά στους ασθενείς με καρδιαγγειακή νόσο από ότι στο γενικότερο πληθυσμό. Τα τελευταία είκοσι χρόνια, η κατάθλιψη θεωρείται πια παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση οξέος ισχαιμικού επεισοδίου σε ασθενείς με χρόνια καρδιαγγειακή πάθηση (Carney & Freedland, 2007).

Σε πρόσφατη μελέτη στο ‘Circulation’ (Ariyo et al, 2000) η κατάθλιψη, ειδικά στους ηλικιωμένους, έδειξε να σχετίζεται με τη χειροτέρευση των συμπτωμάτων της στεφανιαίας νόσου και ανέβασε το δείκτη θνησιμότητας σε αυτή την ομάδα ασθενών. Φαίνεται λοιπόν ότι η καρδιαγγειακή νόσος και η κατάθλιψη είναι αχώριστες. Και αυτό γιατί, αν και η κατάθλιψη θεωρείται παραδοσιακά ψυχιατρική νόσος, εντούτοις διέπεται από παθοφυσιολογικούς μηχανισμούς που αφορούν και την καρδιαγγειακή λειτουργία.

Έτσι, ασθενείς με κατάθλιψη εμφανίζουν π.χ. αυξημένο δείκτη φλεγμονής και ενεργοποίησης των αιμοπεταλίων ή ελάττωση της μεταβλητότητας της καρδιακής συχνότητας. Δυστυχώς η κατάθλιψη –μπροστά στο καρδιαγγειακό πρόβλημα -υποδιαγιγνώσκεται και υποθεραπεύεται. Η εικόνα του ανθρώπου π ... Διαβάστε περισσότερα »

Τα συνήθη συμπτώματα της κατάθλιψης μπορούν να κάνουν την εργασία και την καθημερινότητα σχεδόν ανυπόφορες. Η κατάθλιψη μπορεί να αλλάξει τη θεώρηση που έχει κάποιος για τον κόσμο, κάνοντας τα πάντα να μοιάζουν μάταια.

Μπορεί κάποιος να νιώθει μόνος. Τα καλά νέα είναι ότι πολλές αγωγές μειώνουν τα συμπτώματα κατάθλιψης, ενώ ορισμένοι ειδικοί ισχυρίζονται ότι η κατάθλιψη μπορεί επίσης να θεραπευτεί. Ο οδηγός αυτός θα σας βοηθήσει να αναγνωρίσετε τα συμπτώματα της κατάθλιψης. Μπορεί να γνωρίζετε ορισμένα ψυχικά συμπτώματα της κατάθλιψης. Περιλαμβάνουν τα παρακάτω:

• Αίσθημα λύπης, κενού, σύγχυσης ή απελπισίας. Αυτά τα αισθήματα συνοδεύουν κάποιον το μεγαλύτερο διάστημα της μέρας, καθημερινά.
• Απώλεια ενδιαφέροντος για πράγματα που κάποτε ευχαριστούσαν κάποιον. Μπορεί να μην ενδιαφέρεται για τα χόμπι που αγαπούσε, να μην ευχαριστιέται να βρίσκεται συντροφιά με φίλους και να χάσει το ενδιαφέρον του για το σεξ.
• Ευερεθιστότητα ή άγχος. Μπορεί ενδεχομένως κάποιος να μην έχει μεγάλη υπομονή και να βρίσκει δύσκολο το να χαλαρώσει.
• Δυσκολία στη λήψη αποφάσεων. Η κατάθλιψη μπορεί να δυσκολεύει κάποιον να σκέφτεται καθαρά ή να συγκεντρώνεται. Η λήψη απλής απόφασης μπορεί να μοιάζει πολύ δύσκολη.
• Αισθήματα ενοχής και αναξιότητας. Τα αισθήματα αυτά πολλές φορές είναι υπερβολικά ή δεν ταιριάζουν με την περίσταση. Μπορεί κάποιος να αισθάνεται ενοχές για θέματα για τα οποία δεν είναι υπεύθυνος ή δεν τα ελέγχει ή να αισθάνετ ... Διαβάστε περισσότερα »

Το να προσπαθεί κάποιος να προσφέρει βοήθεια σε αγαπημένο πρόσωπο που πάσχει από κατάθλιψη είναι δύσκολο. Μπορεί να μην γνωρίζει πώς να δράσει. Μπορεί να ανησυχεί πως θα πει λάθος κουβέντες. Ακολουθούν προτάσεις σχετικά με το πώς να προσφέρει κάποιος θετική στήριξη:

Μη ζητάτε από τον δικό σας άνθρωπο να συνέλθει

Η κατάθλιψη είναι πραγματική νόσος. Οι άνθρωποι που εμφανίζουν κατάθλιψη δεν μπορούν απλώς να ‘σπρώξουν’ τον εαυτό τους και να αισθανθούν καλύτερα. Η ανάρρωση από την κατάθλιψη, χρειάζεται χρόνο και αγωγή. Σκεφτείτε το. Δεν θα ζητούσατε από κάποιον ασθενή με καρκίνο να συνέλθει από αυτό. Η κατάθλιψη είναι το ίδιο πραγματική νόσος όπως και σοβαρή.

Ακούστε

Αυτή τη στιγμή, αυτό που ενδεχομένως χρειάζεται περισσότερο ο δικός σας άνθρωπος που πάσχει από κατάθλιψη είναι κάποιον να τον ακούσει. Μην απορρίπτετε τιςανησυχίες του. Μην υποθέτετε ότι γνωρίζετε τι περνά. Απλώς ακούστε.

Ενθαρρύνετε τον αγαπημένο σας να είναι περισσότερο δραστήριος

Οι περισσότεροι άνθρωποι με κατάθλιψη απομονώνονται. Η απομόνωση μπορεί να χειροτερέψει την κατάσταση. Έτσι ενθαρρύνετε ευγενικά το φίλο σας να βγαίνει έξω περισσότερο. Προτείνετε να κάνετε πράγματα μαζί. Προσκαλέστε τον άνθρωπό σας έξω για φαγητό ή προτείνετέ του μια ... Διαβάστε περισσότερα »

Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ), Διευθυντής: Κ.Ν. Στεφανής, Καθηγητής Ψυχιατρικής, Ακαδημαϊκός
Πρόγραμμα κατά του Στίγματος των Ψυχικών Διαταραχών ‘αντι-στίγμα’, Επιστημονικά υπεύθυνη : Μ. Οικονόμου, Επικ. Καθηγήτρια Ψυχιατρικής

Ένα χρόνο λειτουργίας (Μάιος 2008 – Μάιος 2009) συμπλήρωσε η Γραμμή Επικοινωνίας για την Κατάθλιψη (210-6515600) που λειτουργεί από το Πρόγραμμα ‘αντι-στίγμα’ του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (Ε.Π.Ι.Ψ.Υ.). Η εμπειρία που αποκομίστηκε είναι ένας πολύτιμος οδηγός για την περαιτέρω ανάπτυξη των υπηρεσιών της. Παράλληλα, είναι και μια αδιαμφισβήτητη απόδειξη του κοινωνικού έργου που προσφέρει, αλλά και των επιτακτικών αναγκών που υπάρχουν στο πεδίο της ψυχικής υγείας.

Παροχές

Η Γραμμή Επικοινωνίας για την Κατάθλιψη είναι μια εμπιστευτική, πανελλαδικής εμβέλειας, δωρεάν υπηρεσία, που λειτουργεί από Δευτέρα έως Παρασκευή, 9.00 – 18.00. Στελεχώνεται από ειδικά εκπαιδευμένους ψυχολόγους του Προγράμματος ‘αντι-στίγμα’ με την επιστημονική εποπτεία ψυχιάτρου.

Η Γραμμή Επικοινωνίας παρέχει επιστημονικά τεκμηριωμένη και έγκυρη πληροφόρηση σχετικά με την κατάθλιψη, συναισθηματική στήριξη και ενημέρωση για τις διαθέσιμες δημόσιες υπηρεσίες ψυχικής υγείας που βρίσκονται στην περιοχή διαμονής του ενδιαφερομένου και είναι εγκεκριμένες από το Υπουργεί ... Διαβάστε περισσότερα »

Ο όρος ‘κατάθλιψη’ στην εποχή μας ίσως είναι από τις λέξεις που συχνά χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν συνήθως μια δυσάρεστη συναισθηματική διάθεση.

Σκοπός μου σε αυτό το άρθρο είναι να προσπαθήσω να ξεκαθαρίσω κάποιους από αυτούς τους μύθους βασισμένη σε πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα.

Μέρος αυτού του άρθρου βασίζεται στην πρόσφατη παρουσίαση που έγινε τον περασμένο Ιούνιο μέσα στα πλαίσια της ‘Εβδομάδας Κατάθλιψης’ στη Σκωτία. Εκεί, μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε ότι ‘η ιδέα ότι κατάθλιψη σημαίνει απλά νιώθω δυστυχία είναι ένας από τους κύριους μύθους που περιβάλει αυτή την ασθένεια.’

Ποιοι, λοιπόν, φαίνεται να είναι οι βασικοί μύθοι για την κατάθλιψη;

Η άσχημη διάθεση σημαίνει ότι έχεις κατάθλιψη. Όλες οι μέρες δεν είναι ίδιες. Το να έχεις κάποιες φορές πεσμένη διάθεση, το να μην έχεις τα ‘κέφια σου’ ή το να αισθάνεσαι δυστυχισμένος δεν σημαίνει ότι έχεις κατάθλιψη. Τα συναισθήματα και η διάθεση δεν είναι στατικά αλλά ρευστά και εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες. Όλα τα συναισθήματα, τόσο τα θετικά όσο και τα δυσάρεστα μπορούν να είναι εξίσου αξιόλογα, σημαντικά ή ασήμαντα. Όπως συμβαίνει με τα χρώματα έτσι και τα συναισθήματα συνθέτουν μια πλούσια ποικιλία συνδυασμών και αποχρώσεων, ώστε να μπορείς να βιώσεις με πληρότητα τις εμπειρίες της ζωής, εφ’όσον το θέλεις. Στην εποχή μας φαίνεται να υπάρχει η τάση τα δυσάρεστα συναισθήματα να μην είναι τόσο εύκολα αποδεκτά, ενώ τα θετικά να ... Διαβάστε περισσότερα »

Όλοι μας γνωρίζουμε τι θα πει καταθλιπτική ή ευφορική (χαρούμενη) διάθεση, όπως επίσης όλοι μας έχουμε περάσει περιόδους απογοήτευσης που επηρέασαν τη διάθεσή μας προς τη μελαγχολική πλευρά.

Έχουν γραφεί τόσα γύρω από την κατάθλιψη, που ακόμα κι όταν ένας ειδικός τα διαβάζει, αναρωτιέται αν ο κόσμος ο οποίος έχει άγνοια γύρω από το θέμα αυτό, τα καταλαβαίνει.

Είναι απαραίτητο επομένως, πρώτα, να διασαφηνιστούν τα εξής:

• Θα μπορούσαμε να κάνουμε μία κάπως ‘απλή’ διάκριση της κατάθλιψης σε Εξωγενή ή Ενδογενή, με κριτήριο αν αυτή επέρχεται ως αποτέλεσμα-αντίδραση του ατόμου σε καταστάσεις προκαλούμενες από το περιβάλλον στο οποίο ζει (εξωγενής), κι η οποία θα λέγαμε ότι αποτελεί τη συχνότερη εκδοχή την οποία συναντά ένας ειδικός, ή αν οφείλεται σε μία τάση του ανθρώπου προς αυτήν την ψυχική διάθεση, ανεξάρτητα από το πώς τον επηρεάζει το περιβάλλον, θετικά ή αρνητικά (ενδογενής). Και οι δύο αυτές καταστάσεις αντιμετωπίζονται πλήρως, η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους όμως βασίζεται στη σωστή διάγνωση της ‘πηγής’ της αιτιολογίας τους.
• Η κατάθλιψη, πολύ συχνά, μπορεί να αποτελεί αυτό που ονομάζουν οι ειδικοί συνυπάρχουσα κατάσταση (αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε τον ‘τρομαχτικό’ όρο διαταραχή στο κείμενο, για τους λόγους που αναφέρονται στη σημείωση παρακάτω). Με αυτό τον όρο εννοούμε ότι ένας άνθρωπος μπορεί να βρίσκεται για παράδειγμα σε παρατεταμένο άγχος, ακόμα και για χρόνια, στην προσπάθειά του να αντιμετωπίσει διάφορ ... Διαβάστε περισσότερα »

Κάθε χρόνο πεθαίνουν περίπου 15.000 παιδιά ή νέοι κάτω των 20 ετών. Όταν το παιδί εισάγεται στο νοσοκομείο εξαιτίας σοβαρής ασθένειας ή τραυματισμού που απειλεί τη ζωή του, αναστατώνεται επειδή θα αποχωριστεί τους γονείς του και ανησυχεί για το τι θα συναντήσει στη συνέχεια, δηλαδή πού είναι ο παράδεισος, πώς θα φτάσει εκεί και αν θα είναι μόνο του.

Το παιδί συνειδητοποίει σταδιακά τον επερχόμενο θάνατο. Η αντίληψη της ασθένειας που οδηγεί στη συνειδητοποίηση του επερχόμενου θανάτου ακολουθεί τα εξής σημεία:

Στο πρώτο στάδιο, το παιδί αντιλαμβάνεται ότι είναι πάρα πολύ άρρωστο. Στη διάρκεια του δεύτερου σταδίου, συνειδητοποιεί ότι πάσχει από μια ασθένεια που μπορεί να σκοτώσει τους ανθρώπους ενώ, στο τρίτο στάδιο, η συνειδητοποίηση γίνεται πιο συγκεκριμένη και αφορά τη διαπίστωση ότι η αρρώστιά του μπορεί να σκοτώσει τα παιδιά.

Στο τέταρτο στάδιο, το παιδί αντιλαμβάνεται ότι μπορεί να μη γίνει καλά και στο πέμπτο στάδιο, κατανοεί ότι θα πεθάνει.

Μιλώντας με ένα ετοιμοθάνατο παιδί

Αρχικά οι ειδικοί ενθαρρύνουν τους γονείς να μιλήσουν στο παιδί για την εξέλιξη της υγείας του. Το παιδί αντιμετωπίζει πιο εύκολα την κατάσταση αν λάβει τις σχετικές πληροφορίες από τους γονείς του. Όταν όμως εκείνοι δυσκολεύονται, οι ειδικοί αναλαμβάνουν το ρόλο αφού λάβουν τη σχετική συγκατάθεση. Ωστόσο, αν οι γονείς δείξουν κουράγιο και συμπεριφερθούν με εξωτερική ηρεμία, το παιδί αποδέχεται καλύτερα τις ... Διαβάστε περισσότερα »

Stress είναι η προετοιμασία του οργανισμού μας να αντιμετωπίσει ή να αποφύγει έναν επικείμενο κίνδυνο ή άλλη δυσκολία (ή όπως προτείνει ο Χρούσος είναι η διαταραχή της ομοιόστασης του οργανισμού).

Ο Walter Cannon, φυσιολόγος του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, ήταν πρωτοπόρος ερευνητής της βιοχημείας του stress στις αρχές του 20ου αιώνα. Aπομόνωσε από τα επινεφρίδια φοβισμένων γατών την ορμόνη επινεφρίνη. Όταν έκανε ένεση της ορμόνης σε ήρεμες γάτες παρατήρησε πως αυτό πυροδότησε μία φυσική αντίδραση φόβου, ο καρδιακός ρυθμός της γάτας και η αρτηριακή πίεση αυξήθηκαν, ενώ η ροή αίματος στους μυς αυξήθηκε. Αυτή την αντίδραση ο Cannon την ονόμασε αντίδραση ‘φόβου, πάλης ή φυγής’ (‘fright, fight, or flight response’). Αυτές οι μεταβολές προετοιμάζουν τον άνθρωπο να παλέψει (fight) ή να φύγει (flight) προκειμένου να αποφύγει κάποιο κίνδυνο. Αυτή η αντίδραση πλέον στις μέρες μας ονομάζεται ‘fight, or flight response’ ή αντίδραση στο stress. Αργότερα ανακαλύφθηκαν και άλλες ορμόνες που συνδέονται με την αντίδραση στο stress, όπως η νορεπινεφρίνη και κορτιζόλη.

Ο υποθάλαμος, η υπόφυση και τα επινεφρίδια συγκροτούν τον άξονα που παίζει καθοριστικό ρόλο στην έκλυση της απάντησης στο stress. Με την απελευθέρωση κάποιων ορμονών, όπως ACTH και κορτιζόλη, ο προαναφερθείς άξονας προετοιμάζει το σώμα να αντεπεξέλθει στις ανάγκες που μπορεί να προκύψουν.

Συγχρόνως απελευθερώνονται επινεφρίνη και νορεπινεφρίνη από τα επινεφρίδια μετά από παρέμβαση ... Διαβάστε περισσότερα »

Η λοχεία θεωρείται πολύ σημαντική περίοδος τόσο για την μητέρα όσο και για τη θεμελίωση της σωματικής και ψυχικής υγείας του βρέφους. Η μητέρα παρέχει συναισθηματική, πρακτική ασφάλεια και φροντίδα. Προϋπόθεση για την ομαλή διέλευση είναι το περιβάλλον, πρακτικό και συναισθηματικό της μητέρας αλλά και η συναισθηματική της διάθεση. Η λοχεία είναι μια φορτισμένη περίοδος με προσδοκίες αναφορικά με το νεογέννητο, ανησυχία, αγωνία και σωματική εξάντληση. Η προσδοκια της αναμενομενης χαράς με τη γέννηση του παιδιού διαψεύδεται συχνά, καθώς το δέσιμο δεν είναι πάντα τόσο άμεσο. Επίσης συχνά μια μητέρα ενδέχεται να έχει και κάποιες αρνητικές σκέψεις για το νεογεννητο.

Μια στις 10 γυναίκες μπορεί να εμφανίσει επιλόχεια κατάθλιψη που συνοδεύεται από ατονία και δυσαρέσκεια, συμπτώματα που μπορεί να είναι πιο έντονα ή να επιδεινώνονται σε συγκεκριμένες ώρες όπως το πρωί ή αργά το απόγευμα.

Δεν υπάρχει συγκεκριμένος λόγος εμφάνισης της διαταραχής αλλά οι γυναίκες με υπάρχον ιστορικό, έλλειψη υποστήριξης από την οικογένεια ή τον σύντροφο, πρόωρο τοκετό ή κάποιας διαταραχής στο μωρό, απώλεια της μητέρας σε μικρή ηλικία, οικονομικά προβλήματα και πένθος επιβαρύνουν την κατάσταση.

Παρόλα αυτά η επιλόχεια κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστεί χωρίς συγκεκριμένο λόγο και χωρίς την παρουσία στρεσσογόνων παραγόντων, όπως επίσης και η παρουσία των παραπάνω μπορεί να επιβαρύνει αλλά δεν οδηγεί απαραίτητα σε επιλόχεια κατάθλιψη.

Μετά από την εγκυμοσ ... Διαβάστε περισσότερα »

Οι περισσότεροι από εμάς πιστεύουμε ότι οι άνθρωποι, που ως παιδιά έκαναν περήφανους τους γονείς τους (είχαν διάφορες δυνατότητες και ταλέντα για τα οποία τους επαινούσαν και τους θαύμαζαν, ήταν άριστοι μαθητές, φρόντιζαν από πολύ μικρά τα μικρότερα αδέρφια τους κλπ) θα πρέπει να έχουν μια ισχυρή και σταθερή αυτοπεποίθηση. Συμβαίνει όμως ακριβώς το αντίθετο. Τα πάνε καλά, συχνά πολύ καλά, σε οτιδήποτε κάνουν, οι άλλοι τους θαυμάζουν και τους ζηλεύουν και είναι επιτυχημένοι. Όμως, συχνά πίσω από όλα αυτά παραμονεύει η κατάθλιψη, ένα αίσθημα κενού και αποξένωσης από τον ίδιο τους τον εαυτό και μια αίσθηση ότι η ζωή τους δεν έχει κανένα νόημα. Τέτοιου είδους συναισθήματα έρχονται στο προσκήνιο κάθε φορά που δεν βρίσκονται στην «κορυφή», που δεν είναι οι αναμφισβήτητοι «πρωταγωνιστές» ή που νοιώθουν ξαφνικά ότι δεν κατόρθωσαν να ανταποκριθούν ικανοποιητικά σε κάποια ιδεατή εικόνα ή σε κάποια πρότυπα. Τότε βασανίζονται από άγχος ή από βαθιά συναισθήματα ενοχής και ντροπής. Γιατί αναστατώνονται τόσο πολύ αυτοί οι ικανοί και «προικισμένοι» άνθρωποι;

Το «χάρισμα» με το οποίο ήταν «προικισμένοι» αυτοί οι άνθρωποι ως ήταν να «προστατεύουν τους γονείς τους για να προφυλαχτούν τα ίδια». Έπρεπε να ανταποκρίνονται με επιτυχία στις προσδοκίες των γονέων του και να γίνονται τα ιδεώδη παιδιά, με τίμημα την κατάπνιξη του πιο γνήσιου τμήματος του εαυτούς τους.

Αυτοί οι άνθρωποι αναγκάστηκαν, όταν ήταν παιδιά, να μάθουν να κρύβουν πολύ επιδέξι ... Διαβάστε περισσότερα »

Είναι ευρύτερα γνωστό ότι η ψυχολογία μας γίνεται ενίοτε έρμαιο της ευαίσθητης ορμονικής ισορροπίας του σώματός μας. Επιστημονικά αποδεικνύεται ότι η συμπεριφορά και οι αντιδράσεις μας υπόκεινται σε παρόμοιο ορμονικό έλεγχο. Οι γυναίκες μάλιστα φαίνεται πως επηρεάζονται περισσότερο από τις διακυμάνσεις των ορμονών φύλου και των συνοδών αυτών.

Φαίνεται λοιπόν πως η ωκυτοκίνη, η ορμόνη που παράγεται από τις θηλάζουσες μητέρες αλλά και από τα δυο φύλα κατά τη σεξουαλική πράξη, επιδρά θετικά στην ανακούφιση αρνητικών συναισθημάτων και άγχους. Γεγονός που δίνει και μια άλλη διάσταση στο θηλασμό: από τη στιγμή που προκαλεί παραγωγή ωκυτοκίνης βοηθά στην αυτοπροστασία από την επιλόχειο κατάθλιψη!

Η ωκυτοκίνη έχει συνδεθεί με την κοινωνική δικτύωση και επαφή, ενώ δρα ως μέσο ανακούφισης του άγχους. Θεωρείται ότι επηρεάζει ακόμα και τη σεξουαλική συμπεριφορά. Θα μπορούσε τελικά να χρησιμοποιηθεί ως αντικαταθλιπτική αγωγή, υποστηρίζουν πρόσφατες έρευνες.

Πρόσφατα, προέκυψε πως διαταραχές στις συγκεντρώσεις της ωκυτοκίνης στο κεντρικό νευρικό σύστημα, αλλά και περιφερικά, ανιχνεύθηκαν σε ασθενείς με εξαρτώμενες της ντοπαμίνης διαταραχές. Πράγμα που αποδίδει πολύ σημαντικό ρόλο στην ορμόνη, όσον αφορά το μεσολόβιο μονοπάτι της ντοπαμίνης. Το τελευταίο, συνδέεται άμεσα με την εξάρτησή μας από ουσίες (φάρμακα, αλκοόλ, ζάχαρη, αλάτι κ.α.).

Όταν ένα άτομο με κατάθλιψη εισπνεύσει τη συγκεκριμένη ορμόνη, η εγκεφαλική του λειτουργία αρχίζε ... Διαβάστε περισσότερα »

Βρίσκεται πέραν από κάθε αμφισβήτηση η άποψη ότι το stress και ειδικότερα το έντονο επηρεάζει σοβαρά την καρδιακή λειτουργία, ενώ σε ακραίες περιπτώσεις προκαλεί μέχρι και καρδιακή ανακοπή.

Όμως τι συμβαίνει με το πένθος; Το Πανεπιστήμιο του Σίδνεϋ με ανακοίνωσή του στο συνέδριο της American Heart Association απαντά. Μελέτησε τη συμπεριφορά της καρδιακής λειτουργίας των συγγενών (συζύγων ή γονιών) ασθενών που χάθηκαν. Αυτό που διαπιστώθηκε είναι ότι οι πενθούντες συγγενείς ζούσαν με υψηλότερους καρδιακούς παλμούς (σφύξεις). Παράλληλα, οι ερευνητές παρατήρησαν και ριπές ταχυκαρδιών κατά τη διάρκεια του 24ώρου, που ενδεχομένως σε μία υγιή καρδιά να μην προκαλούν ιδιαίτερα προβλήματα, όχι όμως σε μία πάσχουσα καρδιά. Φαίνεται ότι ο καρδιοπαθής ανάλογα με το είδος της καρδιοπάθειάς του είναι επιρρεπής σε σοβαρές επιπλοκές που πυροδοτούνται από διάφορες αρρυθμίες ή από μία συνεχή ταχυκαρδία.

Οι ερευνητές σαν ενοχοποιητικό μηχανισμό των διαταραχών του ρυθμού ενοχοποιούν το άγχος και το εγκεφαλικό stress που προκαλεί η θλίψη του πένθους. Η διάρκεια ... Διαβάστε περισσότερα »

Σχετίζεται τελικά η σοκολάτα με την κατάθλιψη; Βοηθά όντως στο να ανακουφίσουμε την έντονα αρνητική διάθεση; Σχετική έρευνα προχωρά τα ερωτήματα παρακάτω, υποστηρίζοντας ότι η αναζήτηση σοκολάτας, υπό συνθήκες κατάθλιψης, είναι ενδεικτική του χαρακτήρα μας!

Οι καταθλιπτικοί ασθενείς αναφέρουν συχνά υπερφαγία, η οποία άλλωστε αποτελεί διαγνωστικό κριτήριο της ‘άτυπης κατάθλιψης’, όπως αυτή περιγράφεται στο DSM-IV. Πρώιμες μελέτες συνεκτίμησαν τη σπουδαιότητα των στοιχείων της προσωπικότητας με διάφορα συμπτώματα (συμπεριλαμβανομένης της σφοδρής επιθυμίας για φαγητό), που αντικατοπτρίζουν στρατηγικές προς αυτοανακούφιση και ομοιόσταση.

Παρόμοια, έχει γίνει σημαντική έρευνα στις συναισθηματικές επιδράσεις τροφίμων όπως η σοκολάτα, καθώς πολλοί ασθενείς αναφέρουν θετική επίδραση αυτής κατά τη διάρκεια ενός καταθλιπτικού επεισοδίου. Η σοκολάτα, συγκεκριμένα, είναι ευρύτερα γνωστή για τις επιδράσεις της στη διάθεση, ελέω των συστατικών της: διάφορες βιογενείς διεγερτικές αμίνες, δυο ανάλογα ανανδαμίνης με επίδραση παρόμοια της ευφορί ... Διαβάστε περισσότερα »

Αργά ή γρήγορα στις ζωές των περισσότερων από μας θα έλθουν εκείνες οι στιγμές που οι βεβαιότητες γίνονται εφιάλτες: μια δουλειά που δεν μας αρέσει πια, ένας γάμος, σταθερός μεν αλλά που τώρα δεν εκφράζει τις βαθύτερες επιθυμίες μας, μια αγανάκτηση για την υπακοή μας στις προσδοκίες των άλλων και μια ανάγκη επανάστασης στην τυραννία τους, μια ξαφνική απώλεια προσώπων ή μια αποσταθεροποίηση των συνθηκών ζωής. Είναι εκείνες οι στιγμές που νιώθεις πως είσαι ο ‘κανένας’, γιατί δεν ξέρεις πια ποιος είσαι στ΄αλήθεια, ούτε ξέρεις και πού πας. Παραμένεις αμήχανος στο σταυροδρόμι για να κοιτάξεις στη συνέχεια με αγωνία-ψιθυριστή ή κραυγαλέα- τα άγνωστα παρακλάδια του. Ένα μόνο ξέρεις: ότι αρνείσαι να συνεχίσεις τη γνωστή διαδρομή.

Εκτροχιάσθηκα;

Κάποτε πίστευες ότι ο θυμός είναι αχαρακτήριστη συμπεριφορά, η διεκδίκηση περιττή για ευγενικές ψυχές, ενώ η κοινωνική απόσυρση ή η σιωπή είναι η καλύτερη απάντηση του ‘πολιτισμένου’ ανθρώπου στις αδικίες ... Διαβάστε περισσότερα »

Το 2009 υπήρξε κατά μέσο όρο 1 αυτοκτονία την ημέρα στην Ελλάδα. Το 2010 υπήρξαν 2. Οι διπλασιασμός αυτός αποδίδεται κυρίως στην οικονομική κρίση καθόσον πολύ συχνά υπάρχουν αναφορές στα ΜΜΕ για επιχειρηματίες και ανέργους που αυτοκτονούν. Ειδικά 9 επιχειρηματίες αυτοκτονούν το 2010 στην Κρήτη λόγω οικονομικής καταστροφής. Άνεργος στην Καλλιθέα αυτοκτονεί μαζί με τα παιδιά του πέφτοντας από ύψος κ.λπ. Επίσης, έρευνα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης μας λέει πως η αύξηση της ανεργίας κατά 4%, αυξάνει τις αυτοκτονίες κατά 6%.

Παρά την αύξηση του 2010 η Ελλάδα παραμένει χαμηλά στη συχνότητα των αυτοκτονιών. Το 2008 ήταν στην 84^η θέση παγκοσμίως με συχνότητα 2,8 / 100.00 κατοίκους.

Μετά την αύξηση του 2010 ανεβαίνει στο 5,7 περίπου, ποσοστό πολύ χαμηλότερο από το 10/100.000 της Ιταλίας, Ισπανίας, Ολλανδίας, το 13/100.000 των ΗΠΑ και το 25/100.000 της Σκανδιναβίας, Γερμανίας, Ανατολικών χωρών, Ιαπωνίας.

Παρόλα αυτά, το πρόβλημα είναι σοβαρό διότι ο διπλασιασμός σε ένα έτος είναι αρνητικό ρεκόρ. Τα ίδια συμπεράσματα βγαίνο ... Διαβάστε περισσότερα »

Πολλές φορές ο σχηματισμός εικόνων στη φαντασία μας, μπορεί να κάνει πολύ πιο κατανοητό το νόημα των λέξεων. Είναι επομένως σημαντικό να αναφέρουμε ένα ιστορικό πείραμα της ψυχολογίας, το οποίο μπορεί να ‘γενικευτεί’ σχετικά με το πώς αντιδρούν οι άνθρωποι απέναντι σε εξωτερικά γεγονότα - ερεθίσματα. Ένα πείραμα ‘σκληρό’, για όλους τους φιλόζωους, καθώς έγινε πάνω σε ζώα, συγκεκριμένα σε σκύλους, ενδεικτικό όμως αυτών που δυστυχώς βιώνουν πολλοί άνθρωποι.

Το πείραμα αυτό αναφέρεται στην κατάθλιψη, η οποία μπορεί να προκληθεί στον άνθρωπο, από ερεθίσματα - πληροφορίες που αυτός λαμβάνει από το περιβάλλον. Τα ερεθίσματα αυτά ισοδυναμούν στο ανθρώπινο μυαλό, όσον αφορά την αντίδραση που προκαλούν, με την επίδραση των ηλεκτροσόκ που δέχθηκαν τα ζώα στο συγκεκριμένο πείραμα. Την κατάθλιψη αυτή την ονομάζουμε ‘εξωγενή’, καθώς δεν ‘προέρχεται’ από κάποια γενετική προδιάθεση του ανθρώπου. Προκύπτει συχνά από την παραμονή σε κατάσταση διαρκούς άγχους, όπως αυτό της επιβίωσης. Το πείραμα αυτό δείχνει ότι αν ‘ελέγχουμε’ το περιβάλλον και επ ... Διαβάστε περισσότερα »

Πριν τον θάνατό του ο Νίκος Καζαντζάκης είχε ζητήσει να τοποθετηθεί στο μνήμα του η επιγραφή ‘Δεν ελπίζω τίποτα, Δεν φοβάμαι τίποτα, είμαι λέφτερος’.

Τι εννοούσε όμως με τη φράση αυτή; Είναι κακό να ελπίζουμε;

Η ελπίδα ότι θα βελτιωθούν, ότι θα αλλάξουν ‘άσχημα’ πράγματα στη ζωή μας από μόνα τους, μπορεί να μας ‘βλάπτει’, αναβάλλοντας την αντιμετώπιση του άγχους, της απάθειας, της μελαγχολίας; Μπορεί δηλαδή να μας ‘εμποδίζει’ από το να ‘βγούμε’ από τέτοιες συναισθηματικές καταστάσεις ;

Πώς όμως συμβαίνει αυτό;

Όπως αναφερθήκαμε στο άρθρο ‘το τέλος μιας εθνικής κατάθλιψης’, όταν και αν το μυαλό μας ‘θεωρήσει’ (τονίζουμε το ‘θεωρήσει’) ότι γύρω μας υπάρχουν ‘νοητά τείχη’ που μας εμποδίζουν να αντιμετωπίσουμε μια κατάσταση, το παρατεταμένο άγχος ‘διαφυγής’, δίνει τη θέση του στην κατάθλιψη και την απάθεια. Τα ‘τείχη’ που μπορεί να βλέπουμε στη ζωή μας, τα λέμε ‘νοητά’, γιατί λόγω υποκειμενικότητας, μπορεί να τα βλέπει μόνο το δικό μας μυαλό και όχι κάποιου άλλου ανθρώπου.

Ένα πρόσφατο παράδειγμα είδαμε στην ... Διαβάστε περισσότερα »

Η παραμέληση έχει μελετηθεί αρκετά στην περίπτωση όταν προέρχεται από τον ενήλικα προς το παιδί. Λίγα πράγματα όμως έχουν γραφεί σχετικά με την παραμέληση του ενήλικα ως προς τον εαυτό του. Θεωρείται δεδομένο ότι η φροντίδα του εαυτού είναι κάτι που όλοι γνωρίζουν, πιθανότατα από την οικογένειά τους, και μπορούν να εφαρμόσουν αποτελεσματικά. Θεωρείται αυτονόητο, όμως παρατηρεί κανείς όλο και πιο συχνά, ανθρώπους που παραμελούν να φροντίσουν τον εαυτό τους με πολλούς τρόπους, ακόμη και τους πιο βασικούς.

Τα αίτια είναι πολλά. Ένα από τα πιο βασικά είναι η κατάθλιψη, αλλά δεν είναι το μόνο. Σε μια εποχή, όπου η έννοια της οικογένειας, του ‘σπιτικού’ καταρρέει, όπου πολλοί γονείς δεν έχουν επαρκή ψυχικά αποθέματα να φροντίσουν ουσιαστικά τα παιδιά τους και να τους διδάξουν την αυτοφροντίδα, σε μια εποχή όπου η παιδεία βασίζεται στο πώς να γεμίσουμε το μυαλό με άχρηστες γνώσεις, παρά πώς να μάθουμε να στηρίζουμε τον εαυτό μας, σε μια εποχή, όπου τα μέσα μαζικής ενημέρωσης σφυροκοπούν ακατάπαυστα τους καταναλωτές σχετικά με πλασματικές ανάγκες, αγνοώντας τις πραγματικές ανάγκες, σε μια εποχή, όπου οι άνθρωποι σκέφτονται με ψυχαναγκαστική εμμονή μόνο τον εαυτό τους, χωρίς, παραδόξως, να βλέπουν καθόλου τι πραγματικά χρειάζεται αυτός ο εαυτός, σε μια τέτοια εποχή, δεν είναι καθόλου τυχαίο, να βλέπει κανείς ... Διαβάστε περισσότερα »

Σ’ ένα σώμα που αλλάζει, η ανατροπή των δεδομένων που επιφέρει η διάγνωση μίας χρόνιας νόσου - ας υποθέσουμε μη απειλητικής για τη ζωή του ασθενή - είναι καταλυτικής σημασίας. Το 'πάσχον σώμα' είναι αναμφισβήτητα ένα θεμελιώδες κεφάλαιο για οποιαδήποτε ηλικία, για οποιαδήποτε στιγμή στη ζωή του ανθρώπου.

Στα παιδιά είναι θέμα κεντρικής σημασίας στη ζωή τους, μιάς και μπορεί να μην επιτρέψει τη δημιουργία μίας  ολοκληρωμένης εικόνας του σωματικού 'εγώ'. Στους εφήβους όμως, στο ηλικιακό φάσμα που καλύπτει η εφηβεία, μπορούμε με σχετική ασφάλεια να υποθέσουμε ότι κάποια βασικά θέματα για την ψυχική και σωματική ανάπτυξη του ατόμου έχουν ήδη κατακτηθεί.

Μολαταύτα ο έφηβος καλείται να 'πενθήσει', να αποχωριστεί το παιδικό του σώμα - αλλά και τις παιδικές του ψυχοσεξουαλικές ανάγκες - και να προχωρήσει στη   δημιουργία μίας νέας, συμπαγούς ταυτότητας που όχι μόνο περιλαμβάνει αλλά βασίζεται στη νέα του σωματική εικόνα. Οι ορμονικές αλλαγές του, η  έμμηνος ρήση στα κορίτσια, η  τριχοφυΐα, η αλλαγή της φωνής στ’ αγόρια, το γενικότερο 'μεγάλωμα', εκβιάζουν την ενσωμάτωσή τους στις ψυχικές λειτουργίες του εφήβου.

Όταν σχεδόν ταυτόχρονα μ’ αυτές τις αλλαγές αποκαλύπτεται (διαγιγνώσκεται) μία σοβαρή ευαλωτότητα αυτού του σώματος, το οποίο δεν πάσχει μόνο από τις αλλαγές του αλλά και επί του πραγματικού νοσεί, τότε οι ψυχικοί αμυντικοί μηχανισμοί που λαμβάνουν χώρα για να κατανοηθεί η νέα κατάσταση είναι πολλοί και π ... Διαβάστε περισσότερα »

Η εφηβεία είναι η περίοδος της μετάβασης από την παιδική στην ώριμη ηλικία κι έχει για κέντρο της την ήβη. Σαν όρος δηλαδή, αφορά στο σύνολο των ψυχικών λειτουργιών που συντελούνται επί τη ήβης (= εφηβεία) για να μπορέσει το άτομο να ενσωματώσει ψυχικά τις μεγάλες αλλαγές που προκύπτουν απ’ αυτήν. Τα όρια της χρονικά είναι αρκετά ασαφή. 

Μπορούμε να προσεγγίσουμε την εφηβεία βλέποντάς την σαν μία δεύτερη γέννηση, που γίνεται όμως προοδευτικά. Στην εφηβεία καλούμαστε ν’ αφήσουμε σιγά – σιγά την οικογενειακή προστασία, όπως αφήσαμε κάποτε τον προστατευτικό πλακούντα.

Η φύση, για μία ακόμη φορά δουλεύει με το δικό της ρυθμό: το σώμα αλλάζει, δημιουργώντας ορμές και επιθυμίες. Συχνά αυτές τις επιθυμίες ο έφηβος δεν καταφέρνει να τις συνειδητοποιήσει αλλά και να τις ελέγξει, με αποτέλεσμα να του προκαλούν εκρήξεις είτε βίας είτε αδυναμίας μπροστά σ’ αυτό που θα ήθελε με τη φαντασία του να πραγματοποιήσει  αλλά δεν είναι ικανός ακόμα.

Στην πραγματικότητα η εφηβεία είναι μία ανακατάταξη: οι μεταβολές σε σχέση με το σώμα συμπαρασύρουν και μεταβολές σε σχέση με τους άλλους και τον κόσμο στο σύνολό του, πρωτίστως όμως οδηγούν τον έφηβο στη δημιουργία ταυτότητας για να σταθεί,  σύντομα,  στον κόσμο των ενηλίκων. 

Αναμφισβήτητα, η διεργασία του 'ποιείν εαυτόν' έχει μεγάλη ένταση. Προϋποθέτει την 'αποψευδαισθητοποίηση' από την αρχική υπόσχεση των ενηλίκων: δεν είναι όλα εφικτά, δεν είναι κανείς παντοδ ... Διαβάστε περισσότερα »

Η διαμόρφωση της προσωπικής ταυτότητας, κατά κύριο λόγο και η ανεξαρτητοποίηση από τους γονείς είναι οι κύριοι στόχοι που πρέπει να επιτευχθούν κατά την εφηβική ηλικία (Τσιάντης, 1991). Αν και φαίνεται αντιφατικό, η πορεία του εφήβου προς την ανεξαρτησία επιτυγχάνεται μέσω της διεργασίας της παλινδρόμησης.

Ο Blow (1967) θεωρεί αναγκαίο για τον έφηβο να επαναδιαπραγματευτεί τα πρώιμα άγχη και τις σχέσεις των πρώτων χρόνων της ζωής του για να αποσύρει τις αρχικές επενδύσεις στους γονείς. Τα αμφιθυμικά συναισθήματα είναι ένα άλλο χαρακτηριστικό που παρουσιάζουν οι έφηβοι στην προσπάθεια να απεμπλακούν συναισθηματικά από την οικογένεια και χαρακτηρίζουν τις σχέσεις των προηγούμενων σταδίων ανάπτυξης, οι οποίες μέσα από την παλινδρόμηση, που είναι μία βασική ψυχική λειτουργία της εφηβείας, έρχονται πάλι στην επιφάνεια του ψυχισμού.

Από τα παραπάνω γνωρίσματα γίνεται σαφής η ανωριμότητα και η σύγχυση που επικρατεί στον εσωτερικό κόσμο του εφήβου. Ο Winnicott (1965) θεωρεί πως αυτή η ανωριμότητα είναι πολύτιμη για τους εφήβους γιατί μέσα σ' αυτήν βρίσκονται οι σπόροι της δημιουργικότητας και των πρωτοποριακών ιδεών για τη ζωή.

Πιο συγκεκριμένα τα κυριότερα αναπτυξιακά επιτεύγματα που επιτελούνται συνήθως κατά την περίοδο της εφηβείας είναι τα ακόλουθα:

Οι σχέσεις του εφήβου με τους γονείς αναδιαμορφώνονται, με σκοπό την ανεξαρτητοποίηση και την αυτονομία του. Διεκδικεί πλέον μία νέα αναβαθμισμένη θέση μέσα στην οικογένεια, πιο ... Διαβάστε περισσότερα »

Οι επιδημιολογικές διαστάσεις και η αιτιοπαθογένεια της γενικής ψυχοπαθολογίας αλλά και συγκεκριμένων διαταραχών και συνδρομών, όπως η κατάθλιψη, οι νευρώσεις, η αυτοκαταστροφική συμπεριφορά και η χρήση ουσιών κατά την εφηβεία, έχουν απολέσει το αντικείμενο πολλών ερευνών (Kienhorst et al., 1992, Johnston et al., 1989, Rutter, 1990, και άλλοι).
Είναι τέτοια η πληθώρα των ερευνών, ώστε σε πολλές περιπτώσεις τα πορίσματα να είναι αντικρουόμενα και αντιφατικά, ιδιαίτερα σε ότι αφορά την κατάθλιψη και τις διαταραχές της συναισθηματικής διάθεσης, σχετικά το χαρακτήρα, την ένταση και το βάθος των συμπτωμάτων (Μαδιανός, 1998).

Σχετικά με τη μελέτη, αιτιολόγηση, αντιμετώπιση και πρόληψη των διαταραχών της εφηβείας, ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε η συμβολή της εξελικτικής ψυχοπαθολογίας, η οποία προσέφερε καταρχάς ένα πλαίσιο για την κατανόηση της παρέκκλισης και της δυσπροσαρμοστικότητας σε σχέση με τη φυσιολογική και παθολογική εξέλιξη. Η Masten (1985) θεωρεί πως, από τη στιγμή που η ψυχοπαθολογία είναι ένα φαινόμενο που εμφανίζεται σε έναν εξελισσόμενο οργανισμό, ή έννοια της ανάπτυξης είναι βασική για την περιγραφή, την κατανόηση, την αιτιολόγηση και την αντιμετώπιση οποιασδήποτε διαταραχής. Σημειώνει επιπλέον πως οι μεταβατικές περίοδοι της εξέλιξης όπου αναδιαρθρώνονται πολλές από τις παραμέτρους της προσωπικότητας αλλά και της σχέσης με το περιβάλλον, μία από τις οποίες - η κυριότερη ίσως - είναι η εφηβεία, ελκύουν ιδιαίτερα το ενδιαφέρον της εξε ... Διαβάστε περισσότερα »

Η προσπάθεια του εφήβου για αυτονομία και ανεξαρτητοποίηση διαταράσσει την ηρεμία και τη σταθερότητα που υπήρχε στις οικογενειακές σχέσεις και τη λανθάνουσα περίοδο της εξέλιξης του παιδιού.

Οι γονείς δεν είναι πλέον σε θέση να κάνουν σχέδια για το παιδί τους και να ασκούν την ίδια επιρροή επάνω του. Αισθάνονται ότι 'χάνουν' το παιδί τους καθώς αυτό αποκηρύσσει την κυριαρχία τους και αναζητά καταφύγιο στις παρέες των συνομηλίκων, χωρίς να τους επιτρέπει πλέον να παραμβαίνουν στην προσωπική του ζωή.

Καθώς από-ιδανικοποιούνται από τους εφήβους, πενθούν για την απώλεια του γονεϊκού ρόλου και των ικανοποιήσεων που τους πρόσφερε η εξάρτηση των παιδιών από το πρόσωπό τους. Όσο μεγαλύτερη είναι η δυσκολία των γονέων να δεχτούν το γεγονός ότι από-ιδανικοποιούνται από τους εφήβους, τόσο πιο επώδυνη και χρονοβόρα θα είναι για τους τελευταίους η διεργασία της ατομικοποίησης και της αυτονομίας. Στις έφηβες κοπέλες, η αντιδραστικότητα προς τους γονείς είναι συνήθως λιγότερο έντονη (Αναστασόπουλος, 1998).

Ο Winnicott (1965) θεωρεί ότι με την αντιδραστικότητα αυτή οι έφηβοι δηλώνουν με ένα ιδιότυπο τρόπο ότι έχουν απόλυτη ανάγκη από τη συμπαράσταση και τη βοήθεια των γονέων. Τους είναι απαραίτητο να μεγαλώνουν σε ένα σταθερό πλαίσιο που να μην καταλύεται από την επιθετικότητά τους.

Οι γονείς μπορεί να αντιδράσουν με επιβολή αυστηρού ελέγχου και απαγορεύσεων για να διατηρήσουν την εξάρτηση του παιδιού προς αυτούς. Αυτή η αντίδραση είν ... Διαβάστε περισσότερα »

Τα τελευταία χρόνια γίνεται πολλή συζήτηση για το ρόλο της γενετικής στην αιτιοπαθογένεια των διαφόρων νοσημάτων. Οι πρόσφατες ανακοινώσεις πάνω στα αποτελέσματα από την χαρτογράφηση του μεγαλύτερου μέρους του ανθρώπινου γονιδιώματος ( το σύνολο του γενετικού υλικού ενός οργανισμού) συντηρούν το ενδιαφέρον και επιτείνουν την προσπάθεια των ερευνητών.

Παίζουν ρόλο γενετικοί παράγοντες στην αιτιοπαθογένεια των ψυχικών διαταραχών; Το ερώτημα αυτό απασχόλησε από παλιά την ιατρική σκέψη. Ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα που ο γερμανός ψυχίατρος Kraepelin διαχώρισε τις μείζονες ψυχικές διαταραχές σε σχιζοφρενική και μανιοκαταθλιπτική ψύχωση (συναισθηματική διαταραχή), εμπειρικές παρατηρήσεις ανέφεραν ότι οι διαταραχές αυτές εκδηλώνονταν συχνότερα στις οικογένειες των πασχόντων, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί εύλογα το ερώτημα της γενετικής συμμετοχής.

Η συστηματική διερεύνηση του ρόλου των γενετικών παραγόντων στην εκδήλωση των ψυχικών διαταραχών γίνεται κυρίως τις τελευταίες δεκαετίες. Τούτο οφείλεται στην πρόοδο που έχει συντελεσθεί στην μεθοδολογία των μελετών και στην θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων για τη διάγνωση, στη σύγκριση των αποτελεσμάτων με ομάδες υγιών μαρτύρων, στην εγκυρότερη στατιστική επεξεργασία των δεδομένων και πάνω από όλα στην αλματώδη πρόοδο της μοριακής βιολογίας και στην εφαρμογή ειδικών τεχνικών που άνοιξε νέους ορίζοντες στη σύγχρονη ψυχιατρική γενετική.

Οι κλινικές - επιδημιολογικές μελέτες σε οικογένειες, σε ... Διαβάστε περισσότερα »

Η ψυχική ασθένεια και ιδίως αυτή που χαρακτηρίζεται ως σοβαρή και χρόνια, έχει δυσμενείς και πολλές φορές αποδιοργανωτικές συνέπειες στον ίδιο τον άρρωστο αλλά παράλληλα έχει και διαλυτικές επιπτώσεις στην οικογένεια, μιας και επηρεάζει όλες τις πτυχές της ψυχοσυναισθηματικής και κοινωνικής ζωής της οικογένειας και αποδιαρθρώνει τις οικογενειακές σχέσεις και την οικογενειακή ατμόσφαιρα.

Πολλά και ποικίλα είναι τα συναισθήματα που νοιώθουν τα μέλη μιας οικογένειας, όταν μαθαίνουν ότι ένα αγαπημένο πρόσωπο πάσχει από μια σοβαρή ψυχική ασθένεια. Είναι δύσκολο να αποδεχθούν την αλήθεια και να συμφιλιωθούν με τη νέα πραγματικότητα. Πενθούν για το συγγενή τους που η ζωή του, συνήθως σε νεαρή ηλικία, αλλάζει τόσο δραματικά.

Νοιώθουν ότι γκρεμίζονται οι προσδοκίες και τα όνειρα που είχαν κτίσει για το μέλλον του αγαπημένου τους προσώπου. Σ' αυτό το κλίμα αναπτύσσονται συναισθήματα ματαίωσης και απογοήτευσης, ενοχής και ντροπής, άγχους και φόβου, δυσαρέσκειας και οργής, πικρίας, θλίψης και απελπισίας. Το συναισθηματικό βάρος για τις οικογένειες είναι συχνά δυσβάστακτο.

Τις περισσότερες φορές οι συγγενείς δεν έχουν πού να εκφράσουν αυτά τα συναισθήματα. Δεν μπορούν να τα εκφράσουν στον άρρωστο, γιατί και αυτός σηκώνει το βαρύ φορτίο της αρρώστιάς του με το δικό του τρόπο. Δεν μπορούν όμως πολλές φορές να τα εκφράσουν ούτε σε άλλους συγγενείς και φίλους, γιατί συνήθως όλοι αυτοί έχουν αρνητική εικόνα για την ψυχική αρρώστια και είναι επηρ ... Διαβάστε περισσότερα »

Είναι γεγονός ότι οι περισσότεροι γονείς θέλουν και προσπαθούν να κάνουν ό,τι νομίζουν πως είναι καλύτερο για τα παιδιά τους. Τουλάχιστον κάπως έτσι το εκφράζουν, το πιστεύουν και συχνά το επιτυγχάνουν. Όμως εδώ οι λέξεις-κλειδιά είναι ‘νομίζουν’ και ‘καλύτερο’. Πώς ορίζεται το ‘καλύτερο’ και από ποιόν; Ποιος είναι ο ρόλος του γονέα και πώς ο ρόλος αυτός διαμορφώνεται όταν το παιδί του φτάσει στην εφηβεία;

Ίσως σε αυτό το σημείο θα ήταν χρήσιμο να εξετάσουμε κατ’ αρχάς τι θεωρείται φυσιολογική εξέλιξη για έναν έφηβο και ποιες είναι οι διεργασίες μέσα από τις οποίες περνάει εκείνος μέχρι να ενηλικιωθεί.

Οι μελέτες και έρευνες της Εξελικτικής Ψυχολογίας, του κλάδου της ψυχολογίας που έχει ως αντικείμενο τη μελέτη της εξέλιξης του ανθρώπου από τις πρώτες μέρες της ζωής του μέχρι τα γεράματα, αναφέρονται στα εξελικτικά στάδια της εφηβείας στα οποία ξεχωρίζουν τρεις διαδοχικές χρονολογικές περίοδοι, η καθεμία από τις οποίες δείχνει κάποιες χαρακτηριστικές τάσεις.

Τα τρία στάδια

Στην αρχή της εφηβείας, περίπου στα 12 - 14 χρόνια, η κυρίαρχη ψυχολογική διεργασία είναι η κίνηση για ανεξαρτητοποίηση και αυτονομία, απαραίτητη για να μπορέσει να περάσει στο επόμενο εξελικτικό στάδιο. Αυτή η τάση χαρακτηρίζεται από την ανάγκη και τον αγώνα του έφηβου να βρει ταυτότητα, από την εύκολη αλλαγή διάθεσης, την ένδειξη λιγότερης τρυφερότητας προς τους γονείς και την περιοδική αγένεια.

Ο έφηβος αντι ... Διαβάστε περισσότερα »

Αν και η εφηβεία έχει το μερίδιό της σε προβλήματα, όπως κάθε άλλο στάδιο της ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης του ανθρώπου, ο φόβος μας για εκδήλωση σοβαρών συναισθηματικών διαταραχών στο στάδιο αυτό –περισσότερο απ’ό,τι σε άλλα στάδια- δεν είναι ρεαλιστικός...

Βεβαίως, υπάρχουν ορισμένα σοβαρά προβλήματα, τα οποία πράγματι είναι πιθανό να εμφανισθούν σε κάποιους εφήβους.

Εάν είστε γονιός που έχετε παιδιά στην εφηβική ηλικία, παρατηρήστε τον γιο, ή την κόρη σας, και προσέξτε εάν εμφανίζει κάποιες, ή όλες τις παρακάτω συμπεριφορές:

• Έλλειψη χαράς και συναισθηματική δυστυχία
  (περισσότερη επίμονη κι έντονη από τις 'μαύρες' που όλοι έχουμε κατά καιρούς)
• Αλλαγή στις συνήθειες του φαγητού και του ύπνου
• Αίσθημα αδυναμίας, απελπισίας και απέχθειας για το εαυτό του
• Ανικανότητα συγκέντρωσης και επιτυχούς δημιουργίας
• Τα πάντα φαίνεται να κουράζουν τον έφηβο
• Επιθετική ή εκνευριστική συμπεριφορά
• Ξαφνική αλλαγή επίδοσης στο σχολείο
• Συνεχής αναζήτηση για νέες δραστηριότητες και διασκεδάσεις
• Επίδοση σε επικίνδυνες συμπεριφορές (π.χ. ναρκωτικά, αλκοόλ, επικίνδυνη οδήγηση, παραπτωματικές πράξεις)
• Απορρίπτει, ή αγνοεί τους ήδη υπάρχοντες φίλους του

Κατόπιν, απαντήστε με 'ΝΑΙ', ή 'ΟΧΙ', στις παρακάτω ερωτήσεις:

• Εμφανίζει το παιδί σας τα περισσότερα από τα συμπτώματα της παραπάνω λίστας;
• Τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται συχνά;
• Παραμένου ... Διαβάστε περισσότερα »

Η εφηβεία είναι μια περίοδος-'κλειδί' στη ζωή κάθε ατόμου, κατά την οποία συχνά προκαλούνται εντάσεις ανάμεσα στους εφήβους και στους ενηλίκους. Οι γονείς καθώς και οι καθηγητές καλούνται να αποδείξουν τις προθέσεις τους ούτως ώστε να αναγνωριστούν ως φιλικοί παρά να απορριφθούν ως αντίδικοι.

Οι γονείς θα πρέπει να είναι οπλισμένοι με υπομονή και επιμονή και κυρίως να έχουν επιθυμία για επικοινωνία! Μόνο συζητώντας με τον έφηβο θα τον βοηθήσουν να ξεπεράσει όλες του τις ανησυχίες.

Τα θέματα που απασχολούν τους εφήβους και κατά συνέπεια και τους γονείς τους ποικίλλουν ανάλογα με τη δομή και τα χαρακτηριστικά της κάθε οικογένειας και είναι πραγματικά ανεξάντλητα: επιθετικότητα, αποκλίνουσα ή/και παραβατική συμπεριφορά, αθέτηση οικογενειακών κανόνων, διαταραχές στην πρόσληψη τροφής και παραίτηση από τις μαθησιακές υποχρεώσεις...Σε κάθε περίπτωση, το κλειδί της επιτυχίας των γονέων είναι να διαφυλάξουν την ποιότητα της ψυχικής επαφής και της επικοινωνίας.

Ο σωστός τρόπος

Τα χαρακτηριστικά της επιτυχημένης επικοινωνίας με τους εφήβους είναι:

• Ακούστε με προσοχή αυτά που έχουν να σας πουν.
• Μειώστε τις μη λεκτικές σας αντιδράσεις (αυστηρά βλέμματα, χειροδικίες) γιατί ο έφηβος μπορεί να σταματήσει να σας μιλά αν παρατηρήσει στο πρόσωπό σας έκπληξη, δυσαρέσκεια, αποδοκ ... Διαβάστε περισσότερα »
  Category: ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΖΩΗ | Views: 73 | Added by: Nicoletaki | Date: 2012-02-12 | Comments (0)

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή το άγχος των εξετάσεων χαρακτηρίζει σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό την πλειοψηφία των μαθητών. Από τη μία η κούραση της σχολικής χρονιάς και η έντονη επιθυμία για διακοπές αντικρούεται με το διάβασμα, ενώ από την άλλη το άγχος για μια καλή επίδοση στις εξετάσεις μπορεί να καταβάλλει τους μαθητές και να μειώσει τη διάθεση για διάβασμα. Το αίσθημα αυτό συνήθως εμφανίζεται πριν (κατά τη διάρκεια της μελέτης), στην εξέταση (την ώρα αξιολόγησης) αλλά και μετά (μέχρι την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων) και είναι συχνό ακόμα και στα άτομα που έχουν προετοιμαστεί κατάλληλα. Τα συμπτώματα του άγχους είναι πολλά.

Κατά κύριο λόγο έχουν να κάνουν με υπερβολική ανησυχία, φόβο και ανησυχία ενδεχόμενης αποτυχίας ή μειωμένης επίδοσης. Μπορούν να εκδηλωθούν ως ψυχοσωματικά συμπτώματα με κύρια τον πονοκέφαλο, ζαλάδα, ταχυκαρδία, τρέμουλο, δύσπνοια και εφίδρωση, αλλά και ως συναισθηματικά όπως απελπισία, οξυθυμία, κατάθλιψη, αδυναμία και απογοήτευση. Σε κάποια άτομα παρατηρείται μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης, σύγχυση και απώλει ... Διαβάστε περισσότερα »

Αυτό το άρθρο έχει ως σκοπό να σας δώσει πληροφορίες για την εργασιακή κακομεταχείριση. Πώς το εργασιακό περιβάλλον μπορεί να επηρεάσει θετικά ή όχι την απόδοσή σας στην εργασία αλλά και την ποιότητα της καθημερινότητάς σας στην προσωπική σας ζωή;

Η εργασία και το εργασιακό περιβάλλον φανερά αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της καθημερινότητας του ανθρώπου αφού μέσα σε αυτό ως εργαζόμενος/η περνάει κανείς τουλάχιστον το ένα τέταρτο της μέρας του/της έως και – κάποιες φορές ή σε κάποιες περιπτώσεις - περισσότερο από τη μισή του/της μέρα.

Η εργασία μπορεί να αποτελέσει σημαντική πηγή ικανοποίησης, ενέργειας και πληρότητας ακόμα κι αν αυτό συνοδεύεται από σωματική ή/και διανοητική κούραση. Σε αυτές τις περιπτώσεις πολλοί άνθρωποι την περιγράφουν σαν ‘γλυκιά κούραση’. Μια κούραση δηλαδή που είναι ευχάριστη, πλήρης και που ακολουθείται συνήθως από αίσθηση ευεξίας και ουσιαστικής ξεκούρασης- ένας ολοκληρωμένος κύκλος. Τι γίνεται όμως όταν η κούραση αυτή είναι ‘πικρή’, στείρα και συναισθηματικά αποστραγγίζει;

Καμιά φορά αυτό μπορεί να συμβεί λόγω του αρνητικ ... Διαβάστε περισσότερα »

Πρόσφατη μελέτη της Eurostat στις 27 χώρες- μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έδειξε ότι ένας στους δέκα εργαζομένους στην Ευρώπη, δηλαδή περίπου 164 εκατομμύρια, αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα υγείας που σχετίζεται με την εργασία του.

Στην Ελλάδα, όπως έδειξε η ίδια μελέτη, το 41,4% των εργαζομένων εκτίθεται σε παράγοντες που επηρεάζουν την ψυχική του υγεία και αυτό το ποσοστό είναι υψηλότερο από τον μέσο ευρωπαϊκό τόσο των 15 (41%) όσο και των 27 χωρών-μελών (40,7%). Επίσης, πολύ υψηλό εμφανίζεται το ποσοστό των τροχαίων ατυχημάτων που σχετίζονται με την εργασία (17,1%), καθώς μόνο η Πολωνία έχει υψηλότερο (28,5%), ενώ το 6,6% των Ελλήνων εργαζομένων δηλώνει ότι έχει τουλάχιστον ένα πρόβλημα υγείας το οποίο σχετίζεται με τη δουλειά.

Το πρόβλημα

Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία χρόνια οι Έλληνες εργαζόμενοι παραπονούνται για μεγάλο φόρτο εργασίας, για ώρες δουλειάς επιπλέον του ωραρίου τους σε καθημερινή βάση, για πίεση, έλλειψη οργάνωσης, έλλειψη αξιοκρατίας, ενώ για τους περισσότερους υφίστανται κραυγαλέα μικρές ... Διαβάστε περισσότερα »