Το διαστημικό τηλεσκόπιο «Χέρσελ» του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), που είχε εκτοξευτεί το 2009, σταμάτησε να λειτουργεί, ολοκληρώνοντας την αποστολή του και πλέον περιφέρεται «νεκρό» γύρω από τον Ήλιο, σε απόσταση περίπου 2,14 εκατ. χιλιομέτρων από τη Γη.

Οι ελεγκτές εδάφους της ESA, στο Ντάρμσταντ της Γερμανίας, σύμφωνα με το BBC, έδωσαν εντολή στο δορυφορικό τηλεσκόπιο να αδειάσει όσα καύσιμα (υδραζίνης) του απέμεναν για να αποφευχθεί τυχόν κίνδυνος ανάφλεξης στο μέλλον και, στη συνέχεια, διέκοψαν τις επικοινωνίες της συσκευής, θέτοντάς την έτσι πλέον σε παθητική κατάσταση.

Η διακοπή λειτουργίας του τηλεσκοπίου κατέστη αναπόφευκτη, όταν εξαντλήθηκαν πλέον και τα τελευταία αποθέματα του ψυκτικού υλικού του (ηλίου), το οποίο επέτρεπε τη σωστή λειτουργία των οργάνων του σε θερμοκρασίες λίγο πάνω από το απόλυτο μηδέν. Όταν το ήλιο τελείωσε, το «Χέρσελ» ουσιαστικά «τυφλώθηκε».

Το τηλεσκόπιο, όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, με κάτοπτρο διαμέτρου 3,5 μέτρων και όργανα υψηλής τεχνολογίας, ήταν το πιο εξελιγμένο του είδους του που είχε ποτέ τεθεί σε τροχιά στο διάστημα. Κατά την τετραετία που λειτούργησε, συνέλεξε πληθώρα εικόνων και άλλων διαστημικών δεδομένων στο υπέρυθρο μήκος κύματος, προσφέροντας πολύτιμα νέα στοιχεία για τη δημιουργία των άστρων και την εξέλιξη των γαλαξιών.

«Ήταν πραγματικά μια θαυμάσια διαστημομηχανή. Ποτέ δεν μας δημιούργησε πολλά προβλήματα, ενώ μας επέτρεψε να κάνουμε πολλές νέες επιστημονικές ανακαλύψεις» δήλωσε ο έως τώρα της λειτουργίας του «Χέρσελ» Μίσα Σμιτ της ESA.

Το μήκους επτά μέτρων τηλεσκόπιο είχε τοποθετηθεί στο λεγόμενο «δεύτερο σημείο Λαγκράνζ» (L2) μεταξύ Γής-Ήλιου, αλλά οι ελεγκτές της ESA πλέον το απομάκρυναν από εκεί, ώστε το ίδιο σημείο, που θεωρείται ιδανικό για αστρονομικές παρατηρήσεις, να αξιοποιηθεί από μελλοντικές αποστολές.

Το «Χέρσελ» είχε εκτοξευτεί μαζί με ένα άλλο σημαντικό δορυφορικό τηλεσκόπιο, το «Πλανκ», τοποθετημένο επίσης στο σημείο L2, που μελετά το πρωταρχικό «φως» του σύμπαντος. Η αποστολή του «Πλανκ» αναμένεται να ολοκληρωθεί φέτος τον Οκτώβριο, οπότε και αυτή η διαστημοσυσκευή θα ακολουθήσει την τύχη του «Χέρσελ».

Η επόμενη αποστολή της ESA στο σημείο Λαγκράνζ θα είναι το διαστημικό τηλεσκόπιο «Γαία», που προγραμματίζεται να εκτοξευτεί το Σεπτέμβριο, με στόχο να συνθέσει τον πιο ακριβή έως τώρα «χάρτη» των άστρων του γαλαξία μας.