του Γιώργου Κόκουβα

'Συστατικές επιστολές: Διαθέσιμες εφόσον ζητηθούν'. Η παραπάνω φράση δεσπόζει σε κάθε βιογραφικό που στέλνετε σε υποψήφιους εργοδότες. Και αν τελικά ζητηθούν; Από ποια πρώην αφεντικά θα ζητήσετε 'βοήθεια'; Πώς θα οργανώσετε το 'κυνήγι' των συστάσεων και τι πρέπει να προσέξετε πριν οι επιστολές φτάσουν στα χέρια του εν δυνάμει προϊσταμένου σας; Ακολουθήστε τις παρακάτω συμβουλές και ενισχύστε το επαγγελματικό σας προφίλ για να φτάσετε ένα βήμα πιο κοντά στην πολυπόθητη θέση εργασίας.

Βρίσκοντας τα κατάλληλα πρόσωπα

Σκεφθείτε τις προηγούμενες δουλειές σας και τους προϊσταμένους σας. Κάντε μια λίστα με τα ονόματα και συγκεντρώστε τα στοιχεία επικοινωνίας τους (email, τηλέφωνα). Από τη λίστα, επιλέξτε εκείνους που θεωρείτε ότι έχουν θετική εικόνα για εσάς, που σας εκτιμούν και που έχουν τα εξής χαρακτηριστικά:

• Έχουν επωφεληθεί από τη συνεργασία μαζί σας. Αν δηλαδή, όντας υφιστάμενοί τους, τους είχατε βοηθήσει σε σημαντικά projects, οργανώνατε τις κινήσεις τους, δίνατε καλές ιδέες και κάνατε την εργασιακή τους ζωή και εξέλιξη πιο εύκολη, το πιο πιθανό είναι να σας το ανταποδώσουν κάνοντας το ελάχιστο για εσάς. Δίνοντας δηλαδή καλές συστάσεις.
• Η εργασία τους περιλάμβανε παρουσιάσεις και συναντήσεις με πελάτες ή μεγάλα στελέχη. Αυτό σημαίνει πως είναι 'εκπαιδευμένοι' στο να περνούν τις θέσεις τους και να επηρεάζουν τη γνώμη του κοινού τους, και επομένως και του μέλλοντος αφεντικού σας.
• Έχουν περάσει από πολλές εταιρίες και δουλειές κατά τη διάρκεια της πορείας τους. Αυτό σημαίνει πως θα κατανοήσουν την ανάγκη καλών συστάσεων για κάποιον που ερευνά το επόμενο επαγγελματικό του βήμα και θα συνδεθούν και συναισθηματικά με την ανάγκη σας.
• Τέλος, επιλέξτε πρόσωπα με διαφορετικές μεταξύ τους προσωπικότητες. Έτσι, θα αποδείξετε στον υποψήφιο εργοδότη σας πως έχετε την δυνατότητα να συνεργάζεστε με πολλούς 'τύπους' ανθρώπων και να προσαρμόζεστε αναλόγως.

Επικοινωνώντας με τις 'συστάσεις' σας

Ένα τηλεφώνημα είναι ο καλύτερος και πιο άμεσος τρόπος να επικοινωνήσετε με τα πρόσωπα στα οποία καταλήξατε μετά το πρώτο βήμα. Τηλεφωνήστε τους και μάθετε κατά πόσο είναι διαθέσιμοι να αναλάβουν να συντάξουν μια συστατική επιστολή για εσάς. Το τηλέφωνο είναι προτιμότερο από το email, καθώς μπορεί να προκύψουν απορίες από την πλευρά τους σε σχέση με το τι ακριβώς θέλετε ή ποια είναι η νέα υποψήφια θέση σας, επομένως θα σας πάρει αρκετές ημέρες να συνεννοηθείτε επαρκώς αν επιλέξετε τον ηλεκτρονικό δρόμο. Αντίθετα, στην πρώτη τηλεφωνική ομιλία μπορείτε να ξεδιαλύνετε όλες τις πιθανές απορίες και να έχετε άμεσα τις συστάσεις.

Άλλωστε ο χρόνος είναι σημαντικός παράγοντας στην εύρεση εργασίας: Ο υποψήφιος εργοδότης σας ίσως χρειαστεί να πάρει άμεσες αποφάσεις μεταξύ πολλών υποψηφίων για τη θέση και να χάσετε μια σημαντική ευκαιρία αν καθυστερήσετε με το θέμα των συστάσεων.

Θυμηθείτε να ενημερώσετε τους ανθρώπους που θα αποτελέσουν τις συστάσεις σας για τις αρμοδιότητες της υποψήφιας θέσης, καθώς και για την πορεία σας από την στιγμή που σταμάτησε η συνεργασία σας. Ωστόσο, φροντίστε να είστε σύντομοι: Ο χρόνος των πρώην προϊσταμένων σας είναι πολύτιμος, και αφιερώνουν εθελοντικό λίγο από αυτόν για χάρη σας.

Τα… έξτρα

Κάποιες φορές, σημαντικό ρόλο παίζουν συστάσεις προσώπων που δεν ήταν υποχρεωτικά προϊστάμενοι ή αφεντικά σας. Δεν είναι λίγοι οι εργοδότες που ζητούν συστάσεις από πρώην συναδέλφους ή συνεργάτες, ώστε να διαπιστώσουν πώς λειτουργείτε στη δουλειά σας και πώς αποδίδετε στην καθημερινή σας εργασία. Φροντίστε σε αυτή την περίπτωση να βρείτε τους κατάλληλους ανθρώπους.
Το ίδιο ισχύει και για μια συνέντευξη, λόγου χάρη για ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα ή μια υποτροφία. Οι συστατικές επιστολές είναι αναπόσπαστο κομμάτι αυτών των περιπτώσεων, γι’ αυτό φροντίστε να έρθετε σε επαφή π.χ. με τους καθηγητές που συνεργαστήκατε περισσότερο, που ανέλαβαν να επιβλέπουν τις πτυχιακές σας εργασίες ή που αναπτύξατε μία περισσότερο από αδιάφορη σχέση κατά τη διάρκεια της συνύπαρξής σας στον πανεπιστημιακό ή σε οποιονδήποτε άλλο χώρο.

Τέλος, μην αγνοείτε την δύναμη των social networks. Το LinkedIn είναι το ιδανικό διαδικτυακό εργαλείο για επαγγελματική δικτύωση, και περιλαμβάνει μία καρτέλα συστάσεων (recommendations) όπου μπορείτε να αποσπάσετε θετικά και εποικοδομητικά σχόλια από τους πρώην εργοδότες σας, τα οποία θα είναι διαθέσιμα στους… μελλοντικούς σας. Φροντίστε, σε κάθε περίπτωση, όσα θα φτάσουν στα χέρια των υποψήφιων εργοδοτών να αποκρυσταλλώνουν τα δυνατά σας σημεία, τη συνεισφορά σας, την αξιοπιστία σας και τις γνώσεις σας.