Γιατί κάποια
ζευγάρια δεν κάνουν παιδιά; Τι μπορεί να συμβαίνει; Είναι θέμα του άνδρα; είναι
θέμα της γυναίκας; είναι θέμα ψυχολογίας; Σήμερα θα ασχοληθούμε με την ανδρική
υπογονιμότητα, όταν δηλαδή υπάρχουν προβλήματα από την πλευρά του άνδρα, θα
δούμε ποια είναι τα προβλήματα αυτά, που οφείλονται και πως μπορούν να
καταπολεμηθούν. Διαβάστε το επιστημονικό άρθρο και θα λύσετε πολλές απορίες σας
Υπογονιμότητα (Male Infertility)
Ο αναπαραγωγικός άξονας
στους άνδρες αποτελείτε από 5 κύρια στοιχεία:
- Το εξωυποθαλαμικό κεντρικό
νευρικό σύστημα
- Τον υποθάλαμο (παράγει την
ορμόνη GnRH η οποία δρα στην υπόφυση)
- Την υπόφυση (παράγει τις
ορμόνες FSH και LH, οι οποίες μεταφέρονται στους όρχεις,
και την
προλακτίνη)
- Τους όρχεις και
- Τα κύτταρα στόχους
Υπογόνιμο χαρακτηρίζεται ένα
ζευγάρι όταν αδυνατεί να συλλάβει με ελεύθερες σεξουαλικές επαφές (χωρίς
προφυλακτικό) μετά από χρονικό διάστημα ενός έτους. Ο ορισμός αυτός είναι
γεγονός ότι έχει κάποια «κενά» αφού πολλές φορές το ζευγάρι ή κάνει έρωτα ανά
μακρά χρονικά διαστήματα ή ακόμα δεν προσπαθεί κατά τις ημέρες τις ωορρηξίας.
Όσον
αφορά τα αίτια, σε ποσοστό 40% εμπλέκεται ο ανδρικός παράγοντας, στο 40% ο
γυναικείος και στο υπόλοιπο 20% «ευθύνονται» και οι δύο.
Όσον αφορά τον άνδρα, ο
έλεγχος πραγματοποιείται με σπερμοδιάγραμμα, υπερηχογράφημα οσχέου, ορμονικές
εξετάσεις και βιοψία όρχεως όπου θεωρείτε αναγκαία.
Τα αίτια της
υπογονιμότητας μπορούν να διακριθούν σε:
Α. Συγγενή
Β. Επίκτητα
Αυτά, ανάλογα κατατάσσονται
σε:
Τραυματικά
Λοιμώδη
Νεοπλασματικά
Αυτοάνοσα
Μεταβολικά
Αγγειακά
Ιατρογενή
Ιδιοπαθή.
Σε αυτή την περίπτωση δεν μπορούμε να καθορίσουμε τον ακριβή αιτιολογικό
παράγοντα.
Τα αίτια της ανδρικής
υπογονιμότητας κατατάσσονται σε:
1. Προορχικά
2. Ορχικά
3. Μεταορχικά
ΠΡΟΟΡΧΙΚΑ
ΑΙΤΙΑ ΑΝΔΡΙΚΗΣ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑΣ
Α. ΥΠΟΓΟΝΑΔΟΤΡΟΠΙΣΜΟΣ.
1. Προεφηβικός. Σε παιδιά με κρανιοφαρυγγίωμα (όγκος της υπόφυσης).
2. Σε υπογοναδοτροπικό ευνοχοειδισμό. Παρατηρείται μείωση των τιμών
της FSH της LH ή και των δύο. 3. Μεταεφηβικός. Σε χρωμόφοβο αδένωμα, το
οποίο είναι το συχνότερο αίτιο υπογονιμότητας σε άνδρες με προορχική
βλάβη.
Β.
ΥΠΕΡΕΠΑΡΚΕΙΑ ΟΙΣΤΡΟΓΟΝΩΝ. Μπορεί να οφείλεται σε:
1. Ενδογενή
αίτια - π.χ σε όγκο φλοιού επινεφριδίων.
2. Εξωγενή αίτια - χορήγηση
φαρμακευτικών σκευασμάτων.
Γ. ΥΠΕΡΕΠΑΡΚΕΙΑ
ΑΝΔΡΟΓΟΝΩΝ. Μπορεί να οφείλεται σε:
1. Ενδογενή αίτια
2.
Εξωγενή αίτια - χορήγηση φαρμάκων.
Δ. ΑΥΞΗΣΗ
ΤΩΝ ΓΛΥΚΟΚΟΡΤΙΚΟΕΙΔΩΝ
. Μπορεί να οφείλεται
σε:
1. Ενδογενή αίτια
2. Εξωγενή αίτια
Ε.
ΥΠΕΡ- και ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ
ΣΤ. ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ
ΔΙΑΒΗΤΗΣ
Ζ. ΝΟΣΗΜΑΤΑ
ΤΗΣ ΥΠΟΦΥΣΗΣ
Η. ΑΥΞΗΜΕΝΗ
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΛΑΚΤΙΝΗΣ
. Μπορεί να οφείλεται σε αδένωμα της υπόφυσης.
ΟΡΧΙΚΑ ΑΙΤΙΑ
Α.
ΓΕΝΕΤΙΚΕΣ ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ
Αποτελούν
αίτιο ανδρικής στειρότητας σε ποσοστό 6% περίπου. Σε αυτή την κατηγορία
συμπεριλαμβάνονται οι ακόλουθες παθήσεις-σύνδρομα:
- Σύνδρομο
Kleinefelter XXY (47XXY, σπάνια 46XY/47XXY μωσαϊκό).
Οι
ασθενείς με αυτό το σύνδρομο εμφανίζουν:
Μικρούς όρχεις
Γυναικομαστία
Αύξηση
γοναδοτροπινών στα ούρα
Καθυστέρηση στη
συμπλήρωση της εφηβείας
Αυξημένο ύψος
Διανοητική
καθυστέρηση (σε μερικούς ασθενείς)
Αζωοσπερμία
Σκλήρυνση των
σπερματικών σωληναρίων στη βιοψία
Υψηλή FSH,
αυξημένη ή φυσιολογική LH, αυξημένη οισταραδιόλη, μειωμένη τεστοστερόνη.
- Σύνδρομο
υπεράρρενος (XYY)
Οι
ασθενείς εμφανίζουν:
Υψηλό ανάστημα
Επιθετικό και
πολλές φορές εγκληματικό χαρακτήρα
Μεγάλη
ολιγοσπερμία ή αζωοσπερμία
Διακοπή της
σπερματογένεσης ως και πλήρη απλασία των σπερματικών σωληναρίων στη βιοψία
όρχεως.
Οι ορμόνες
είναι φυσιολογικές αν και σε κάποιους ασθενείς μπορεί να υπάρχει υψηλή FSH.
- Σύνδρομο
Noonan (46XY)
Οι
ασθενείς εμφανίζουν:
Βραχύ ανάστημα
Καρδιαγγειακές
ανωμαλίες
Κρυψορχία
Ορχική ατροφία
με αύξηση γοναδοτροπινών στο αίμα.
Β.
ΑΜΦΟΤΕΡΟΠΛΕΥΡΗ ΑΝΟΡΧΙΑ
Σε αυτή
την σπανιότατη κατάσταση οι ασθενείς δεν έχουν όρχεις. Πιθανολογείται ότι οι
τελευταίοι προϋπήρχαν αλλά καταστράφηκαν στη μήτρα λόγω φλεγμονής, συστροφής ή
αγγειακής βλάβης. Χαρακτηριστικά ανευρίσκονται αυξημένη FSH, αυξημένη LH και
μειωμένη Τεστοστερόνη.
Γ. ΚΡΥΨΟΡΧΙΑ
Η
αυξημένη θερμοκρασία που υπάρχει στην κοιλιακή χώρα επιδρά αρνητικά στο
σπερματικό επιθήλιο, με αποτέλεσμα καταστροφή των σπερματοζωαρίων.
Χαρακτηριστικό είναι ότι όσο πιο ψηλά βρίσκεται ο όρχις τόσο πιο μεγάλη είναι
και η ορχική δυσλειτουργία. Η βιοψία όρχεως αποκαλύπτει μειωμένο αριθμό
κυττάρων Leydig.
Δ. ΚΙΡΣΟΚΗΛΗ
Αποτελεί
το συχνότερο αίτιο ανδρικής υπογονιμότητας.
Ε. ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ-ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ
ΣΤ. ΑΛΚΟΟΛ-ΚΑΠΝΙΣΜΑ-ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ
Ζ. ΟΡΧΙΤΙΔΑ
Η παρωτίτιδα προκαλεί ορχίτιδα σε ποσοστό 30%. Άλλα αίτια είναι η σύφιλη, η
λέπρα και η γονόρροια.
Η.
ΙΔΙΟΠΑΘΗΣ
Σε αυτή την περίπτωση τα αίτια δεν είναι γνωστά και η θεραπεία είναι εμπειρική.
ΜΕΤΑΟΡΧΙΚΑ
ΑΙΤΙΑ
Α. Σε
απόφραξη των σπερματικών πόρων Συγγενής, λόγω ανατομικού προβλήματος ή απουσίας
των πόρων Επίκτητη, λόγω φλεγμονής, στενώματος ή απολίνωσης.
Β.
ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΕΚΣΠΕΡΜΑΤΙΣΗΣ π.χ σε παλίνδρομη εκσπερμάτιση.
Γ.
ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΣΠΕΡΜΑΤΟΖΩΑΡΙΩΝ
Δ.
ΣΤΥΤΙΚΗ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
| 
