Άγιος Ιερομάρτυς Μεθόδιος Επίσκοπος Πατάρων

Από την παιδική του ηλικία διακρινόταν για την αφοσίωσή του στον Χριστό και την προθυμία του να συμμε­τέχει στη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας. Η Χάρις του Θεού τον κα­θοδηγούσε στη ζωή του. Με τα πνευματικά και διανοητικά χαρίσματα, που τον προίκισε ο Δη­μιουργός, απέκτησε ασυνήθιστη για την επο­χή του μόρφωση πάνω σε φιλοσοφικά και θεο­λογικά θέματα. Ακόμα δεν είχαν διατυπωθεί από τις Οικουμενικές Συνόδους με σαφείς όρους τα δόγματα της Χριστιανικής πίστεως. Στο β' ήμισυ του γ' αιώνα βρίσκονταν σε έξαρση οι συζητή­σεις, κατά πόσον η ελληνική φιλοσοφία του Πλάτωνος και άλλων μπορεί να επηρεάζει τη Χριστιανική Θεολο­γία. Και ακόμη, ωρισμένες διδασκαλίες που διετύπωσε ο Ωριγένης είχαν φέρει αναστάτωση στους εκκλησιαστι­κούς κύκλους.

Η Εκκλησία εκτιμώντας τη φιλοσοφική και θεολο­γική κατάρτιση του Μεθοδίου, αλλά και την αφοσίωσή του στον Θεό τον εξέλεξε Επίσκοπον Πατάρων της Λυ­κίας. Με ένθεο ζήλον ανέλαβε τη διαποίμανση των ψυ­χών, που του εμπιστεύθηκε ο Αρχιποίμην Κύριος.

Με τα εμπνευσμένα κηρύγματά του και την αγία βιωτή του εφώτιζε και οικοδομούσε πνευματικά το πλή­ρωμα της Εκκλησίας. Και δεν περιοριζόταν μόνον στην Επαρχία του. Με προθυμία έσπευδε, όπου τον καλού­σαν, για να κατατροπώνει τους κακοδόξους και αιρετι­κούς. Για την ευρύτερη διάδοση της Ορθοδόξου πίστε­ως ασχολήθηκε με τη συγγραφήν σπουδαίων έργων1. Α­πό αυτά γνωστά είναι δέκα τρία, αλλά έγραψε και πολλά άλλα, τα όποια έχουν χαθεί. Στα συγγράμματά του χρησιμοποιεί λαμπρά γλώσσα, δροσερή έκφραση και πρω­τότυπη σκέψη. Έχουν ασχοληθεί με αυτά περίφημοι εκ­κλησιαστικοί συγγραφείς, οι οποίοι θεωρούν τον Άγιον Μεθόδιον ως «μίαν των σπουδαιότερων θεολογικών προ­σωπικοτήτων των πρώτων χριστιανικών αιώνων»2.

Μεταξύ άλλων μορφών λόγου χρησιμοποίησε και τον λογοτεχνικό διάλογο. Φαίνεται ότι ως πρότυπόν του είχε τους πλατωνικούς διάλογους, αλλά και χριστιανούς συγγραφείς, όπως ήταν ο ιερός Ιουστίνος, ο Άγιος Γρηγόριος ο Θαυματουργός και άλλοι.
Το μόνον έργο του σε μορφή διαλόγου, που σώζεται ολόκληρο στην ελληνική, είναι το Συμπόσιον ή Περί Αγνείας.

Στο συμπόσιο αυτό διαλέγονται δέκα παρθένες, υπό τη διεύθυνση της Αρετής. Ολόκληρη η σκηνοθεσία, για το θέμα που συζητείται, είναι συμβολική. Μερικές α­πό τις απόψεις που εκφράζονται για το θέμα της αγνείας είναι:

-Η παρθενία είναι ουράνιος αρετή. Οδηγεί σε α­φθαρσία και ομοίωση προς τον «αρχιπάρθενον» Χριστόν.

-Η λέξη παρθενία σημαίνει «παρθεΐα» (παρά τον Θεόν). Και είναι η δύναμη η οποία φέρει σε συνάντηση και ένωση με τον Θεόν.

-Η παρθενία και η αγνότητα δεν είναι μόνον η περί τα γενετήσια εγκράτεια, αλλά η αποφυγή παντός κακού. «Διότι είναι χλεύη-εμπαιγμός να τηρεί κανείς παρθένα τα όργανα της παιδοποιήσεως, αλλά να μη τηρεί αγνήν τη γλώσσα, την όραση, την ακοήν, τα χέρια ή την καρ­διά του και να αφήνει να εισέρχονται σ' αυτήν η αλαζονεία και ο θυμός».

«Το Συμπόσιο αυτό είναι λαμπρόν και δυνατόν έρ­γον, αναγινωσκόμενον ευχαρίστως και σήμερον»3.

Ο Άγιος Μεθόδιος παρ' ότι εξυμνεί την παρθενία δεν μειώνει τον «εν Κυρίω» Γάμον, ως μέσον και οδόν προς εκπλήρωση της τελειότητος. «Επειδή το μέλι -λέ­γει- είναι γλυκύ δεν σημαίνει ότι τα άλλα είδη είναι πικρά» .

Η πολύπλευρη εντυπωσιακή ποιμαντική και κηρυκτική δραστηριότητα του Ποιμένα της Επισκοπής Πατάρων δεν μπορούσε να μην ενοχλήσει τη ρωμαϊκή ε­ξουσία, η οποία στα τέλη του γ' αιώνα εξακολουθούσε με μένος να καταδιώκει τους χριστιανούς.

Δεν έχουν διασωθεί λεπτομέρειες του Μαρτυρίου του Αγίου Μεθοδίου παρά μόνον ότι, πιστός μέχρι θα­νάτου παρέδωκε την αγιασμένη ψυχή του στον Κύριο δι' αποκεφαλισμού. Έτσι πορφύρωσε την αρχιερατική στο­λή του με αθλητικά αίματα.

Ως χρόνος μαρτυρίου του υ­πολογίζεται το μεταξύ 275 και 310 χρονικόν διάστημα.

Η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του την 20ήν Ιου­νίου.

Απολυτίκιον*
Ήχος γ'. Θείας πίστεως.

Θείαν μέθοδον της ευσέβειας, εθησαύρισας τη Εκ­κλησία, ως Ιεράρχης και Μάρτυς Μεθόδιε· συ γαρ σο­φίας τον πλούτον δρεψάμενος, αθλητικώς το σον τάλαντον ηύξησας· Πάτερ Όσιε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.

Κοντακιον*
Ήχος δ'. Επεφάνης σήμερον.

Ως πυρσόν κτησάμενος την θείαν γνώσιν, εν αθλήσει έφανας, μυσταγωγέ των υπέρ νουν, καταφαιδρύνων τους ψάλλοντας· χαίροις εκφάντωρ του Λόγου Μεθόδιε.

Μεγαλυνάριον*

Εύσημος κιθάρα και μελουργός, θείων διδαγμάτων ανεδείχθης Ιερουργέ· όθεν και τω ξίφει, τμηθείς σου τον αυχένα απέτεμες την πλάνην, Πάτερ Μεθόδιε.


1. Στα συγγράμματά του φέρεται και ως Επίσκοπος Ολύμπου της Λυκίας.
2. Θ.Η.Ε. Τόμ. 8, σελ. 891.
3. P.G. 18, 27-220. Β.ΕΠ, 18, 15-92.
4. Καθηγητής Παν. Κ. Χρήστου: Θ.Η.Ε. Τόμ. 8, σελ. 895.
1. Συμπόσιον 2, 7.