Νέο μυθιστόρημα από τον Irvin Yalom! Μετά τον Νίτσε, τον Σοπενάουερ και έχοντας κάνει έναν συναρπαστικό σταθμό στον Κήπο του Επίκουρου, ο διακεκριμένος ψυχίατρος και συγγραφέας Ίρβιν Γιάλομ εστιάζει σε μιαν άλλη  δεσπόζουσα μορφή της δυτικής φιλοσοφίας: Τον Σπινόζα. Από τα πιο επαναστατικά και αιρετικά φιλοσοφικά πνεύματα της εποχής του ο Βενέδικτος ντε Σπινόζα γνωστός και ως Μπαρούχ Σπινόζα (1632-1677), συγκαταλέγεται στις σημαντικότερες μορφές του  ορθολογιστικού ρεύματος που κατέκλυσε την Ευρώπη τον 17^ο αιώνα.   Παρά τις αντιδράσεις του στη Καρτεσιανή δυαρχία, θεωρείται συνεχιστής των ιδεών του Καρτέσιου και στοχαστής που προσπάθησε να συμφιλιώσει τον  μεσαιωνικό αριστοτελισμό με τα δεδομένα της νέας επιστημονικής σκέψης.  Ο Σπινόζα  εξέφρασε την άποψη ότι ο Θεός και ο κόσμος είναι το ίδιο πράγμα.  Η συγκεκριμένη θέση τον οδήγησε στον πανθεϊσμό, με αποτέλεσμα, στην εποχή του, το όνομά του να γίνει συνώνυμο της αθεΐας.

Η ιδιαίτερη προσωπικότητα του Σπινόζα, που πέθανε σε ηλικία 44 μόλις ετών, απασχολούσε από χρόνια τον Ίρβιν Γιάλομ. Ποιος ήταν αυτός ο μεγαλοφυής φιλόσοφος που με το έργο του επηρέασε την παγκόσμια σκέψη, και ο οποίος σε ηλικία είκοσι τριών ετών μετατράπηκε σε αποσυνάγωγο για ολόκληρη την εβραϊκή κοινότητα του Άμστερνταμ, καθώς και για την ίδια του την οικογένεια; Ποια ήταν η εσωτερική του ζωή; Και σε τι οφειλόταν, ακριβώς δύο αιώνες αργότερα, η έλξη που άσκησε στον «φιλόσοφο» του ναζισμού ο Σπινόζα; Γιατί οι Ναζί λεηλάτησαν τη βιβλιοθήκη του, αλλά δεν έκαψαν τα βιβλία του; Ποιο ήταν το «πρόβλημα Σπινόζα» στο οποίο αναφέρονταν;

Βαθύς μελετητής και γνώστης της ανθρώπινης ψυχής και της ιδιοφυίας ο Ίρβιν Γιάλομ, όπως έχει αποδείξει στα έξοχα βιβλία του «Όταν έκλαψε ο Νίτσα» και «Η Θεραπεία του Σοπενάουερ», φέρνει κοντά στον αναγνώστη την αινιγματική προσωπικότητα του Σπινόζα και ερευνά τη φιλοσοφική του σκέψη και τις εμμονές του. Αξίζει να αναφέρουμε ότι  στις πραγματείες του ο Σπινόζα λίγο-πολύ αρνείται την αθανασία της ψυχής, απορρίπτει την έννοια του Θεού του Αβραάμ, του Ισαάκ και του Ιακώβ  και θεωρεί πως ο νόμος ούτε δόθηκε κυριολεκτικά από το Θεό, ούτε δόθηκε δεσμευτικά στους Εβραίους, αμφισβητώντας έτσι ευθέως την ιδέα περί εκλεκτού λαού.

   Ο Γιάλομ εστιάζει το βλέμμα του και στον Άλφρεντ Ρόζενμπεργκ, τον Ναζί ιδεολόγο, που ευθυνόταν κυρίως για το «διανοητικό» πρόγραμμα του κόμματός του. Ο Ρόζενμπεργκ ήταν βαθειά επηρεασμένος από την πνευματική κληρονομιά του Γκαίτε, από τη στιγμή που ανακάλυψε  ότι ο ποιητής έτρεφε θαυμασμό για τον Σπινόζα: Έναν αποσυνάγωγο Εβραίο, που η κοινότητά του τον κατηγόρησε ως αιρετικό και για τον οποίο ο Ρόζενμπεργκ νιώθει σεβασμό και απώθηση μαζί.

 Παρουσιάζοντας τους παράλληλους βίους του Σπινόζα και του Ρόζενμπεργκ, ο Γιάλομ αποτυπώνει την άβυσσο που χωρίζει την ασκητική ζωή ενός από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους όλων των εποχών, από τα εγκληματικά έργα και ημέρες ενός καταθλιπτικού τυχοδιώκτη με φιλοσοφικές φιλοδοξίες.