Ενα απλό τεστ αίματος θα μπορεί να προβλέψει το έμφραγμα, ακόμη και δύο εβδομάδες πριν την εμφάνισή του! Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν ειδικοί του Scripps Translational Science Institute με δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Science Translational Medicine».

Οι υπάρχουσες εξετάσεις δεν προβλέπουν τα επεισόδια

Τα περισσότερα καρδιακά επεισόδια συμβαίνουν όταν οι αθηρωματικές πλάκες που έχουν σχηματιστεί εντός των αρτηριών υφίστανται ρήξη με αποτέλεσμα να δημιουργούνται θρόμβοι ώστε να καλύψουν το σημείο όπου έχει δημιουργηθεί το «ρήγμα». Εάν ο θρόμβος που θα δημιουργηθεί είναι μεγάλος, μπλοκάρει τη ροή του αίματος. Το πρόβλημα είναι ότι όλες οι υπάρχουσες εξετάσεις δεν μπορούν να προβλέψουν πότε θα συμβεί το επεισόδιο.

Τώρα οι ερευνητές από το Scripps με επικεφαλής τον δρα Ερικ Τόπολ ανακάλυψαν ότι μπορούν να προβλέψουν το έμφραγμα αναζητώντας στο αίμα ορισμένα κύτταρα τα οποία «δραπετεύουν» από τα τοιχώματα των «άρρωστων» αρτηριών προτού γίνει η ρήξη των αθηρωματικών πλακών. Πρόκειται για τα κυκλοφορούντα ενδοθηλιακά κύτταρα (CECs) τα οποία αποκολλώνται από τα τοιχώματα των αγγείων μετά από κάποια βλάβη.

Προκειμένου να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους οι ειδικοί παρακολούθησαν 50 άτομα που είχαν υποστεί έμφραγμα και 44 υγιείς εθελοντές. Χρησιμοποίησαν φθορίζουσες εικόνες οι οποίες έδειξαν ότι τα CECs των εμφραγματιών είχαν πολύ διαφορετική μορφή από εκείνα των υγιών ατόμων. Συγχρόνως τα επίπεδα των κυττάρων στο αίμα των ατόμων που είχαν υποστεί καρδιακό επεισόδιο ήταν περισσότερο από 400% υψηλότερα σε σχέση με εκείνα στο αίμα των υγιών εθελοντών.

Αύξηση των κυττάρων σε μια-δυο εβδομάδες

Πότε όμως ο αριθμός των κυττάρων αρχίζει να αυξάνεται ώστε να φθάσει σε ανιχνεύσιμα επίπεδα; Σύμφωνα με τον δρα Τόπολ «σε διάστημα το πολύ δύο εβδομάδων και εκτιμούμε ότι κατά μέσο όρο μέσα σε μια εβδομάδα. Το επεισόδιο πάντως δεν αναμένεται να συμβεί μέσα σε λίγα λεπτά από τη στιγμή που τα επίπεδα των κυττάρων καθίστανται ανιχνεύσιμα. Εχουμε  κάποιες μέρες για να δράσουμε».

Ο ειδικός τόνισε ότι αν καταφέρουμε να προλάβουμε τον θρόμβο, τότε ουσιαστικά προλαμβάνουμε το καρδιακό επεισόδιο και προσέθεσε ότι το νέο τεστ αναμένεται να αποδειχθεί άκρως χρήσιμο στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών των νοσοκομείων, σε περιπτώσεις ατόμων που εισάγονται με πόνους στο στέρνο αλλά οι συμβατικές εξετάσεις δείχνουν ότι δεν αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα.

Ο δρ Τόπολ έχει ήδη κάνει αίτηση για κατοχύρωση ευρεσιτεχνίας της τεχνολογίας μέτρησης των CECs σε συνεργασία με την εταιρεία Veridex LLC η οποία ανέπτυξε την τεχνολογία αρχικώς για τον εντοπισμό καρκινικών κυττάρων στο αίμα. Ο ειδικός ελπίζει ότι το τεστ αίματος που θα προβλέπει τα εμφράγματα θα κυκλοφορήσει μέσα στους επόμενους 18 μήνες.

Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες

Σχολιάζοντας τα νέα ευρήματα, άλλοι ειδικοί, αν και τα χαρακτήρισαν άκρως ενδιαφέροντα, ανέφεραν ότι είναι ακόμη πρώιμο να προσδιορίσουμε την ακρίβεια και την αξία της συγκεκριμένης εξέτασης. «Η μέτρηση των κυττάρων CECs ίσως αποτελεί έναν νέο βιοδείκτη για προσδιορισμό του κινδύνου καρδιακού επεισοδίου» ανέφερε η δρ Σούζαν Στάινμπαουμ, διευθύντρια του Τμήματος για τις Γυναίκες και την Καρδιακή Υγεία στο Νοσοκομείο Lenox Hill στη Νέα Υόρκη και συμπλήρωσε ότι «το νέο τεστ δεν είναι έτοιμο για ευρεία χρήση».

Η ειδικός υπογράμμισε ότι μέχρις ότου άλλες μελέτες επιβεβαιώσουν την ικανότητα του τεστ να προβλέπει τα καρδιακά επεισόδια η πρόληψη των εμφραγμάτων αφορά τη διαχείριση των παραγόντων κινδύνου. «Ετσι το μήνυμα είναι η υιοθέτηση υγιεινής διατροφής, ο έλεγχος της αρτηριακής πίεσης και της χοληστερόλης, η αποφυγή του καπνίσματος και η τακτική άσκηση».

Ο δρ Μπάρι Κάπλαν, υποδιευθυντής του Τμήματος Καρδιολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο North Sore στη Νέα Υόρκη, συμφώνησε με την δρα Στάινμπαουμ σχετικά με το ότι απαιτούνται περαιτέρω μελέτες ώστε να προσδιοριστεί ο ρόλος που θα μπορούσε να παίξει το τεστ στην πρόβλεψη των καρδιακών επεισοδίων. «Πιθανώς έχει τη δυναμική να προβλέψει τα καρδιακά επεισόδια, ωστόσο δεν γνωρίζουμε αυτή τη στιγμή με βεβαιότητα πότε τα κυκλοφορούντα ενδοθηλιακά κύτταρα μετατρέπονται σε μη φυσιολογικά σε σχέση με το πότε συμβαίνει το επεισόδιο».

Και ο δρ Κάπλαν σημείωσε ότι αυτή τη στιγμή ο μόνος σίγουρος τρόπος για να προλάβουμε τα εμφράγματα είναι το να ακολουθούμε έναν υγιεινό τρόπο ζωής και να ελέγχουμε τους δείκτες που αφορούν την υγεία της καρδιάς μας.