Τα παιδιά που συστηματικά πέφτουν θύματα βίας, παρουσιάζουν φθορές στο DNA τους παρόμοιες με αυτές του γήρατος, σύμφωνα με μία νέα μελέτη, που έδειξε πως η βία τα γερνάει κατά 7-10 χρόνια.
Τα νέα ευρήματα εξηγούν γιατί οι ενήλικες με ιστορικό βίαιης παιδικής ηλικίας έχουν αυξημένες πιθανότητες να εκδηλώσουν ψυχικά και σωματικά νοσήματα σε νεότερη ηλικία από την αναμενόμενη για τον γενικό πληθυσμό.
Παρακολουθώντας επί σειρά ετών 118 ζεύγη πανομοιότυπων διδύμων, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Ντιουκ ανακάλυψαν ότι αγόρια και κορίτσια τα οποία έπεφταν θύματα σωματικής ή ψυχολογικής κακοποίησης στις ηλικίες 5-10 ετών, παρουσίαζαν βράχυνση των τελομερών τους.
Τα τελομερή είναι προστατευτικές δομές των χρωμοσωμάτων, που περιβάλλουν σαν καπάκια τις άκρες τους (είναι σαν τα πλαστικά περιβλήματα στις άκρες των κορδονιών των παπουτσιών). Κάθε φορά που ένα κύτταρο διαιρείται (πολλαπλασιάζεται), τα τελομερή γίνονται λίγο πιο κοντά.
Έπειτα από 50 έως 60 κυτταρικές διαιρέσεις τα τελομερή έχουν κοντύνει τόσο πολύ, ώστε το κύτταρο μπαίνει σε κατάσταση γήρατος και τελικά πεθαίνει.
Προγενέστερες μελέτες έχουν συσχετίσει τη βράχυνση των τελομερών με αυξημένες πιθανότητες νοσήσεως αλλά και θανάτου σε νεώτερη ηλικία, γεγονός που υποδηλώνει ότι παίζουν σημαντικό ρόλο στη βιολογική ηλικία.
Όπως έδειξε η νέα μελέτη, όσο περισσότερα είδη βίας είχαν ασκηθεί σε ένα παιδί, τόσο πιο γρήγορα κόνταιναν τα τελομερή του, γράφουν οι επιστήμονες στην επιθεώρηση «Molecular Psychiatry».
«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι το στρες που προκαλεί η βία στα παιδιά, επιταχύνει τη συρρίκνωση των τελομερών και έτσι την κυτταρική γήρανση», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής δρ Άινταν Σάλεβ.
Προγενέστερες μελέτες έχουν δείξει πως όσοι μεγαλώνουν ως παιδιά υπό συνθήκες στρες, διαθέτουν μεγαλώνοντας πιο κοντά τελομερή. Ο δρ Σάλεβ και οι συνεργάτες του από το King’s College του Λονδίνου θέλησαν να διαπιστώσουν εάν η βράχυνση των τελομερών συμβαίνει εν όσω εξελίσσονται τα στρεσογόνα γεγονότα ή αργότερα στη ζωή.
Έτσι, ανέλυσαν στοιχεία από τα 118 ζεύγη πανομοιότυπων διδύμων, που γεννήθηκαν το 1994 και το 1995 – πολλά από έφηβες μητέρες. Το 42% των διδύμων είχε πέσει θύματα βίας κατά την παιδική ηλικία.
Οι ερευνητές πήραν δείγματα DNAαπό τα παιδιά στις ηλικίες 5 και 10 ετών, μετρώντας τα τελομερή σε δεκάδες χιλιάδες κύτταρα κάθε φορά και βγάζοντας τελικά έναν μέσο όρο του μήκους τους σε κάθε παιδί ξεχωριστά.
Επιπλέον, μέσω συνεντεύξεων κατέγραψαν την έκθεσή τους στην βία στις ηλικίες 5, 7 και 10 ετών, αξιολογώντας τρία είδη: την οικογενειακή (αυτήν ανάμεσα στη μητέρα και τον σύντροφό της), την σωματική κακοποίηση των ίδιων των παιδιών και το αν έπεφταν θύματα νταήδων εντός και εντός σχολείου.
Το μήκος των τελομερών μειωνόταν σε όλα τα παιδιά καθώς μεγάλωναν, αλλά τα 39 παιδιά που είχαν πέσει θύματα βίας παρουσίαζαν κατακόρυφη συρρίκνωσή του. Την μεγαλύτερη επίπτωση είχε η αθροιστική βία, με τα παιδιά που είχαν πέσει θύματα περισσότερης των μία μορφών της, να έχουν την μέγιστη διάβρωση των τελομερών.
Ο δρ Σάλεβ υπολόγισε ότι οι διαφορές που εντοπίστηκαν στα τελομερή αυτών των 39 παιδιών σημαίνουν ότι έχουν χάσει 7 έως 10 χρόνια ζωής, σε σύγκριση με όσα παιδιά μεγάλωσαν σε περιβάλλον γεμάτο αγάπη.
Η όλη έρευνα δεν έχει ακόμα τελειώσει, καθώς οι ερευνητές συλλέγουν νέα δείγματα DNA από τους εθελοντές τους, οι οποίοι είναι πλέον 18 ετών, αναζητώντας ενδείξεις επικείμενων προβλημάτων υγείας, όπως η υπέρταση και ο διαβήτης.
«Πιστεύουμε ότι αυτά τα παιδιά θα αντιμετωπίσουν πολλά προβλήματα υγείας στο εγγύς μέλλον», εξήγησε ο δρ Σάλεβ.
