Ένα εκπληκτικό, σπονδυλωτό μυθιστόρημα – θυμόσαστε την ταινία "Crash”;
Διαβάζοντας το βιβλίο ένιωσα κάπως έτσι. Η Ρέα Σταθοπούλου τοποθετεί
τους ήρωες του μυθιστορήματός της στην Αθήνα του 2004, των Ολυμπιακών
Αγώνων, δηλαδή. Κεντρική ηρωίδα μια νεαρή αστυνομικίνα που στην
προσωπική της ζωή καταπιέζεται τόσο από τη μητέρα της, όσο και από τον
αρραβωνιαστικό της. Γύρω της ακόμα ένας άστεγος, ένας νεαρός Αλβανός,
παροπλισμένοι τρομοκράτες, μια μοιραία γυναίκα, οι συνάδελφοί της
αστυνομικοί, ένας γοητευτικός ιατροδικαστής… Κάπου οι δρόμοι τους
συναντιούνται είτε το γνωρίζουν είτε όχι. Η ιστορία και η ζωή όλων τους
ξεδιπλώνεται για τον αναγνώστη με έναν τρόπο τόσο ειλικρινή και
ευαίσθητο, που δε σου μένει περιθώριο: Το βιβλίο γοητεύει και δε σ’
αφήνει να τ’ αφήσεις…(Εκδόσεις Ωκεανίδα 2011)
Η Stylista μίλησε με τη συγγραφέα:
Γιατί, 7 χρόνια μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, επέλεξες να τοποθετήσεις το μυθιστόρημά σου σ’ αυτό το πλαίσιο;
Οι Ολυμπιακοί της Αθήνας ήταν ένα σημαντικό, όσο και αμφιλεγόμενο
γεγονός για τη χώρα μας, το οποίο συζητήθηκε πολύ. Αντιμετωπίστηκε από
άλλους με αισιοδοξία και από άλλους με σκεπτικισμό κατά τη φάση της
προετοιμασίας, με ενθουσιασμό αλλά και επιφυλάξεις κατά τη διάρκεια των
Αγώνων, με προσδοκίες αλλά και πολλή απογοήτευση στο πέρας του. Μια
ματιά, λοιπόν, στο γεγονός αυτό από απόσταση μερικών ετών, επιδιώκει να
είναι πιο ψύχραιμη και, κατά το δυνατόν, πιο αντικειμενική. Από την άλλη
πλευρά, η κινητοποίηση για την έγκαιρη παράδοση των Έργων και για το
καθάρισμα της Αθήνας από «κακοποιά» στοιχεία, το Ζέπελιν και ο φόβος
για τρομοκρατικό χτύπημα συνέθεταν ένα πολύ ενδιαφέρον σκηνικό για το
αστυνομικό- κοινωνικό μυθιστόρημα που ήθελα να γράψω.
Ναι μεν γυναίκα, όμως αστυνομικίνα η πρωταγωνίστρια του
βιβλίου. Φωτίζεις μια άλλη πλευρά της αστυνομίας από εκείνη που ειδικά
τα τελευταία χρόνια έχουμε συνηθίσει. Είναι κάτι που συνειδητά επέλεξες;
Η ηρωίδα μου είναι μια αστυνομικίνα, η οποία σίγουρα δεν έχει τα
χαρακτηριστικά που πιστεύουμε ότι έχουν οι αστυνομικοί. Η εικόνα όμως
που έχουμε στο μυαλό μας είναι μια κατασκευασμένη εικόνα, ένα
στερεότυπο, το οποίο περιορίζει τη σκέψη μας. Δεν νομίζω ότι
αμφισβητεί κανείς πως τα πρόσωπα που ασκούν την εξουσία μπορεί να έχουν
ευαισθησίες και να είναι εξ ίσου ευάλωτα με οποιοδήποτε απλό άνθρωπο,
ούτε και ότι όπως σε κάθε χώρο, έτσι και στην αστυνομία υπάρχουν οι
«κακοί», αλλά και οι «καλοί». Πιστεύω, πως οι αστυνομικοί, ιδιαίτερα τα
νέα παιδιά, προσπαθούν να υπερασπιστούν τη θέση στην οποία βρίσκονται
και δεν καταφέρνουν να το κάνουν πάντα με επιτυχία, ίσως γιατί δεν τους
έχουν δοθεί τα απαραίτητα εφόδια. Από την άποψη αυτή η επιλογή που έκανα
για μια ηρωίδα αστυνομικίνα, έξω από τα στερεότυπα, ευαίσθητη, άτολμη
και καταπιεσμένη στην προσωπική της ζωή, ήταν συνειδητή.
Μίλησέ μας για το «κατώφλι» που άλλοι περνάνε στη ζωή τους με
ό,τι ρίσκο συνεπάγεται, κι άλλοι δεν το τολμούν ποτέ. Εσύ έχεις βρεθεί
σε αυτή τη θέση;
Πιστεύω πως όλοι έχουμε βρεθεί κάποτε σε μια κατάσταση από την οποία θα
θέλαμε να ξεφύγουμε, αλλά φοβόμαστε να ξεβολευτούμε για να βγούμε απ’
αυτήν. Είναι σαν να βρισκόμαστε σε ένα σπίτι, όπου η πόρτα είναι
ανοιχτή, λαχταράμε να βγούμε και να δούμε τι υπάρχει εκεί έξω για μας,
αλλά δεν τολμάμε να περάσουμε το «κατώφλι» γιατί μας τρομάζει το
άγνωστο. Θεωρώ ότι πρέπει να βρίσκουμε μέσα μας το θάρρος και τη δύναμη
να ρισκάρουμε, πληρώνοντας έστω το τίμημα μιας λανθασμένης επιλογής,
γιατί διαφορετικά θα μένουμε με την αμφιβολία -τι θα γινόταν αν... - κι
αυτή η αμφιβολία θα μας φαρμακώνει τη ζωή.
Για μένα ένα τέτοιο κατώφλι ήταν η απόφαση μου να γράψω, να εκθέσω τις
σκέψεις μου, τις απόψεις μου, τον εσωτερικό μου κόσμο και να εκτεθώ στο
κοινό. Μετανιώνω μόνο που δεν το έκανα πολύ νωρίτερα στη ζωή μου.
Σχολιάζεις έμμεσα τον Ντοστογιέφσκι, πάντως κι εσύ εξερευνείς
τα πιο μύχια ανθρώπινα συναισθήματα. Η δουλειά σου (ως καθηγήτρια μέσης
εκπαίδευσης) πιστεύεις ότι έχει παίξει κάποιο ρόλο;
Η μισή ζωή μου πέρασε στα σχολεία δίπλα στους έφηβους, και μάλιστα στα
δημόσια σχολεία, όπου είχαμε παιδιά από όλες τις κοινωνικές τάξεις, άρα
μια πληθώρα χαρακτήρων για μελέτη για όποιον είχε μάτια να βλέπει και
αυτιά να ακούει, αλλά κυρίως διάθεση για να νοιώσει. Αγαπούσα πολύ τη
δουλειά μου και τα παιδιά και αυτό πιστεύω με επηρεάζει στο γράψιμο.
Ίσως γι αυτό σε όλα μου τα μυθιστορήματα υπάρχει κι ένας έφηβος ήρωας.
Όσο για τον Ντοστογιέφσκι, όπως όλοι οι μεγάλοι συγγραφείς, είναι μια πηγή απ’ όπου όλοι πίνουμε νερό.
Πιστεύεις ότι η εποχή μας, και εννοώ κυρίως τις κρίσιμες
οικονομικές συνθήκες, θα μπορούσε να γυρίσει ειδικά τις γυναίκες και
τους νέους κάπως πίσω από τα όποια «κεκτημένα» τους;
Αν με τα «κεκτημένα» εννοούμε αυτή την τάση ευδαιμονίας και
καλοπέρασης που είχε επικρατήσει τα τελευταία χρόνια, ίσως μας κάνει
καλό να συνειδητοποιήσουμε πως δεν ήρθαμε στον κόσμο μόνο για να
«περνάμε καλά», αλλά για να ζήσουμε τη ζωή μας με τα εύκολα και με τα
δύσκολα.
Εμένα εκείνο που με τρομάζει είναι κυρίως η ανεργία. Αυτή θα είναι η
μάστιγα της εποχής μας. Γι αυτό πιστεύω πως οι γυναίκες, με την
επινοητικότητα που χαρακτηρίζει το φύλο μας και οι νέοι με τη ζωντάνια
τους, με ευελιξία και προσαρμοστικότητα πρέπει να δημιουργήσουν νέες
μορφές απασχόλησης, πέρα από τα συμβατικές θέσεις εργασίας που ξέραμε
μέχρι σήμερα. Το Διαδίκτυο, τα κοινωνικά δίκτυα και οι νέες τεχνολογίες
δίνουν πρωτόγνωρες δυνατότητες για όσους διαθέτουν φαντασία, αλλά και τα
παραδοσιακά περιφρονημένα επαγγέλματα, όπως η ενασχόληση με τη γη,
ανανεωμένα με σύγχρονες μεθόδους, μπορούν να δώσουν μια διέξοδο. Βλέπω
πως πολλοί νέοι κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση κι αυτό με κάνει να
ελπίζω πως ίσως το μέλλον να μας εκπλήξει ευχάριστα.
|