Ενα σημαντικό βήμα σε ό,τι αφορά την κατανόηση του μηχανισμού «αυτο-επιδιόρθωσης» του ήπατος έκαναν επιστήμονες του Κέντρου Αναγεννητικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. Το νέο επίτευγμα που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Medicine» εκτιμάται ότι θα οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων θεραπειών για τις χρόνιες ηπατοπάθειες, οι οποίες σήμερα αντιμετωπίζονται μόνο με μεταμόσχευση ήπατος.

Ηπατοπάθειες, «εχθρός» του πληθυσμού

Οι ερευνητές κατάφεραν να «ενεργοποιήσουν» την παραγωγή ηπατοκυττάρων τα οποία χάνονται όταν το όργανο δέχεται «επίθεση» από παθήσεις όπως η κίρρωση ή η χρόνια ηπατίτιδα. Το γεγονός αυτό θεωρείται άκρως σημαντικό με δεδομένο ότι οι ηπατοπάθειες αποτελούν έναν ολοένα και μεγαλύτερο «εχθρό» του παγκόσμιου πληθυσμού – είναι χαρακτηριστικό ότι το ποσοστό θανάτου εξαιτίας ασθενειών του ήπατος έχει διπλασιαστεί σε σύγκριση με μια 20ετία πριν.

Στο πλαίσιο της νέας μελέτης οι επιστήμονες αποκάλυψαν το δίκτυο των πολύπλοκων βιοχημικών σημάτων τα οποία οδηγούν στην αναγέννηση των κυττάρων εντός του ήπατος, του κύριου οργάνου του σώματος που αποτελεί το «φίλτρο» του οργανισμού το οποίο απομακρύνει τις επικίνδυνες τοξίνες από το αίμα.

Παρότι το ανθρώπινο ήπαρ διαθέτει σημαντική ικανότητα φυσικής αναγέννησης, πολλές φορές κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας αντικαθίστανται τα λάθος κύτταρα του ήπατος. Όπως εξηγούν οι ερευνητές αντί για ηπατοκύτταρα, το κατεστραμμένο ήπαρ τείνει να παράγει νέα κύτταρα του χοληδόχου πόρου.

Αλλαγή στην ισορροπία παραγωγής κυττάρων

Ετσι οι ειδικοί από το Εδιμβούργο προσπάθησαν να αλλάξουν την ισορροπία στην παραγωγή νέων κυττάρων του ήπατος αλλάζοντας την έκφραση ορισμένων γονιδίων κατά τα πρώτα στάδια της κυτταρικής ανάπτυξης. Με αυτόν τον τρόπο κατάφεραν να παραγάγουν περισσότερα ηπατοκύτταρα. Η νέα ανακάλυψη αναμένεται να οδηγήσει στην ανάπτυξη φαρμάκων τα οποία θα οδηγούν σε παραγωγή ηπατοκυττάρων στον άνθρωπο.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής της μελέτης δρα Λιουκ Μπάουλτερ η κατανόηση του μηχανισμού αναγέννησης των ηπατικών κυττάρων αποτελεί «κλειδί» σε ό,τι αφορά την αποκατάσταση του κατεστραμμένου ηπατικού ιστού. «Η νέα έρευνα μας βοηθά να βρούμε τον τρόπο ώστε να αυξήσουμε τον αριθμό των κυττάρων που είναι απαραίτητα για την υγιή ηπατική λειτουργία και αναμένεται να βοηθήσει στο πεδίο της ανάπτυξης φαρμάκων που ενισχύουν την αποκατάσταση των κατεστραμμένων ιστών του ήπατος» σημείωσε ο ερευνητής.

Ελπίδα για μικρότερες λίστες αναμονής μοσχευμάτων 

Ο καθηγητής Στιούαρτ Φορμπς, υποδιευθυντής του Κέντρου Αναγεννητικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, τόνισε από την πλευρά του ότι αυτού του είδους οι μελέτες ελπίζεται ότι θα μειώσουν την ανάγκη για μεταμοσχεύσεις ήπατος. «Με δεδομένο ότι η ζήτηση για μοσχεύματα είναι μεγαλύτερη από την προσφορά, οι προσπάθειες που ενισχύουν την ικανότητα ‘αυτο-επούλωσης’ του ήπατος, πιστεύεται ότι θα μειώσουν τις λίστες αναμονής για μόσχευμα».