Η φλεβική ανεπάρκεια των κάτω άκρων μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορες μορφές όπως κιρσούς, φλεβεκτασίες και ευρυαγγείες, ενώ σε πιο προχωρημένο στάδιο εκδηλώνεται με οίδημα (πρησμένα πόδια), έλκος ή δερματίτιδα από φλεβική στάση. Η φλεβική ανεπάρκεια αποτελεί μία νόσο που συνεχώς επιδεινώνεται και παρουσιάζεται με όλο και μεγαλύτερη συχνότητα τα τελευταία χρόνια. Η παλινδρόμηση και η λίμναση του αίματος εντός των περιφερικών φλεβών εκτός από το οίδημα, προκαλεί και μία σειρά συμπτωμάτων, όπως το αίσθημα βάρους και κόπωσης, το κάψιμο και τον πόνο με ιδιαίτερη επιδείνωση τους καλοκαιρινούς μήνες.

Ένας σημαντικός μηχανισμός του οργανισμού μας που βοηθά τη φλεβική κυκλοφορία των κάτω άκρων είναι η μυϊκή ‘αντλία’, η οποία ουσιαστικά εντοπίζεται κυρίως στις γαστροκνημίες (γάμπες). Η σύσπασή τους κατά τη βάδιση ή την άθληση, ουσιαστικά βοηθά τις φλέβες να στέλνουν το αίμα προς τα πάνω ενισχύοντας έτσι τη φυσιολογική λειτουργία τους.

Ασκήσεις και συμβουλές για τη φλεβική ανεπάρκεια

• Αποφύγετε την πολύωρη ορθοστασία και καθιστική θέση και χρησιμοποιείτε ειδικές ελαστικές κάλτσες.
• Αν έχετε δουλειά γραφείου να αποφεύγετε να σταυρώνετε τα πόδια σας, να σηκώνεστε τακτικά για περπάτημα και να χρησιμοποιείτε υποπόδιο.
• Κάτω από το γραφείο:

-εκτελείτε τακτικά περιστροφικές κινήσεις των άκρων ποδών καθώς και συχνή κάμψη και έκτασή τους

-τεντώνετε σιγά σιγά τα γόνατά σας και τα κρατάτε τεντωμένα για τουλάχιστον 5 δευτερόλεπτα

-με τις πτέρνες κολλημένες στο πάτωμα ανεβοκατεβάστε τις μύτες των ποδιών κτυπώντας ρυθμικά το πάτωμα

-με τις μύτες των ποδιών κολλημένες στο πάτωμα ανεβοκατεβάστε τις πτέρνες λυγίζoντας ελαφρά τα γόνατα

• Σε αναγκαστική όρθια θέση ανεβοκατεβάστε αργά όλο το σώμα σας, μία στις μύτες και μία στις πτέρνες των ποδιών (μένοντας για μερικά δευτερόλεπτα σε κάθε κίνηση και με πολλές επαναλήψεις κατά τη διάρκεια της ορθοστασίας). Μετά από καιρό μπορείτε να επαναλαμβάνετε την ίδια άσκηση στηριζόμενοι μόνο στο ένα πόδι.
• Ξεκουράστε τα πόδια σας σε υψηλή ανάρροπη θέση 3-4 φορές την ημέρα για 15-30 λεπτά, καθώς και καθόλη τη διάρκεια της νύκτας (πάνω σε 1-2 μαξιλάρια).
• Κατά τη διάρκεια της ημέρας κάντε τακτικά κρύα ποδόλουτρα (με το τηλέφωνο του ντους από κάτω προς τα πάνω σαν υδρομασάζ) και οπωσδήποτε το βράδυ πριν τον ύπνο.
• Οποιαδήποτε φυσική δραστηριότητα όπως η καθημερινή βάδιση, το ελαφρύ τρέξιμο, το ποδήλατο και ιδιαίτερα το κολύμπι σε ώρες χωρίς ηλιοφάνεια και με άφθονη ενυδάτωση βοηθά τη φλεβική κυκλοφορία.
• Η σωματική άσκηση βοηθά στη διατήρηση του ιδανικού σωματικού βάρους και στην απαραίτητη απώλεια βάρους για τους υπέρβαρους με φλεβική ανεπάρκεια.
• Σε μεγάλη φλεβική ανεπάρκεια η υπερβολική ή έντονη αθλητική δραστηριότητα ωστόσο μπορεί να επιδεινώσει το πρόβλημα.
• Στο γυμναστήριο οι ασκήσεις που αυξάνουν πολύ την ενδοκοιλιακή πίεση μπορεί να επιδεινώσουν τη φλεβική ανεπάρκεια. Ο κανόνας για τις ασκήσεις αυτές είναι να γίνονται με τα πόδια ψηλά και όχι σε έντονο βαθμό. Ασκήσεις που συστήνονται είναι:

-κοιλιακοί με τα πόδια ψηλά

-ασκήσεις ‘πάγκου’ με λίγα βάρη, με τα πόδια σε οριζόντια ή ανάρροπη θέση

-σε αερόβια γυμναστική ‘ψαλιδάκια’ ή ‘κύκλοι’ με τα πόδια

-οριζόντιο ποδήλατο

-ασκήσεις για τα πόδια που γυμνάζουν τις γαστροκνημίες

Τα άτομα με μεγάλη φλεβική ανεπάρκεια θα πρέπει να συμβουλεύονται αγγειοχειρουργό και γυμναστή για τη δημιουργία εξατομικευμένου προγράμματος άθλησης, σε περίπτωση που επιθυμούν να ασκούνται σε γυμναστήριο.