Ο ρωμαϊκός κίνδυνος για την Ελλάδα εμφανίστηκε το 229 π.Χ., όταν στα παράλια της Ιλλυρίας εγκαταστάθηκαν οι Ρωμαίοι. Τη στιγμή εκείνη οι Έλληνες ήταν διαιρεμένοι και φθείρονταν με εμφύλιους πολέμους, όπως μεταξύ της Αιτωλικής και Αχαϊκής Συμπολιτείας, ο γνωστός ως Συμμαχικός πόλεμος (227-217 π.Χ.).

Η κατάσταση αυτή ευνοούσε τους Ρωμαίους στο κατακτητικό έργο τους: νίκησαν το βασιλιά της Μακεδονίας Φίλιππο Ε΄ τη μάχη στις Κυνός Κεφαλές (200 π.Χ.), κοντά στα Φάρσαλα, και τον υποχρέωσαν να αποχωρήσει απ' όλες τις κτήσεις του στη Μ. Ασία, Θράκη, Νότια Ελλάδα και τα νησιά του Αιγαίου πελάγους.

Το 190 π.Χ. κοντά στη Μαγνησία νίκησαν τον Αντίοχο, τον οποίο υποχρέωσαν να τους παραχωρήσει όλες τις ευρωπαϊκές κτήσεις του και τη Μ. Ασία, διαλύοντας έτσι το βασίλειο των Σελευκιδών. Το 168 π.Χ. στη μάχη της Πύδνας νίκησαν τον Περσέα και υπέταξαν ολόκληρη τη Μακεδονία. 

Τέλος, το 146 π.Χ., ο Ρωμαίος στρατηγός Μόμμιος κυρίευσε την Κόρινθο, λεηλάτησε και κατέστρεψε την πόλη και κατέσφαξε ή πούλησε δούλους τους κατοίκους της. Έτσι η Ρώμη υπέταξε με τη βία των λεγεώνων της ολόκληρη την Ελλάδα.  Οι Έλληνες έχασαν την πολιτική τους ανεξαρτησία. Παρά τη συμφορά του όμως ο ελληνισμός νίκησε σε μικρό χρονικό διάστημα τον κατακτητή του, με τη ριζική επίδρασή του στη δημιουργία του ρωμαϊκού πολιτισμού.

Έχουν αξία επιγράμματος τα λόγια που είπε σχετικά ο Ρωμαίος ποιητής Οράτιος: "Αν και καταλήφθηκε η Ελλάς, κατέκτησε τον άγριο κατακτητή και έφερε στο αγροίκο Λάτιο τις Τέχνες".

Οι Ρωμαίοι όχι μόνο δεν εξαφάνισαν τον ελληνικό πολιτισμό, αλλά αντίθετα τον σεβάστηκαν, τον τίμησαν και τον καλλιέργησαν στην πατρίδα τους. Σπούδαζαν ό,τι ήταν ελληνικό, γλώσσα, γράμματα, φιλοσοφία, δίκαιο, ρητορική, καλές τέχνες. Η εμφάνιση μάλιστα του χριστιανισμού παγίωσε τον ελληνισμό στην Ανατολή και τη Δύση, γιατί η γλώσσα στην οποία γράφονταν τα ιερά βιβλία και διδασκόταν η νέα θρησκεία, ήταν η ελληνική. 

Έτσι, από το παγκόσμιο Ρωμαϊκό κράτος, που εκτεινόταν από τον Ατλαντικό ωκεανό μέχρι τον Ευφράτη ποταμό και από το Βρετανικό πορθμό και τη Βόρεια θάλασσα μέχρι τους καταρράκτες του Νείλου και τη μεγάλη έρημο της Βόρειας Αφρικής, γεννήθηκε η ελληνοχριστιανική Βυζαντινή Αυτοκρατορία.