Η συστηματική χρήση κάνναβης από την εφηβεία συνδέεται με σημαντική και μη αναστρέψιμη μείωση των γνωσιακών ικανοτήτων αργότερα στη ζωή, συμπεραίνει νέα, μεγάλη μελέτη. Τα αποτελέσματα δείχνουν μάλιστα ότι κάποιος που αρχίζει να καπνίζει κάνναβη σε μόνιμη βάση πριν από τα 18 «χάνει» ως τα 38 του 8 μονάδες από το IQ του σε σχέση με τους μη χρήστες συνομηλίκους του.

Τα νέα συμπεράσματα, τα οποία βασίζονται στην πιο εμπεριστατωμένη διερεύνηση του ζητήματος που έχει γίνει ως σήμερα, θεωρούνται ιδιαίτερα ενδιαφέροντα από τους ειδικούς, ιδιαίτερα μάλιστα τη στιγμή που η χρήση κάνναβης για θεραπευτικούς σκοπούς αρχίζει να εξετάζεται σε διάφορους τομείς.

Εδώ και πολύ καιρό οι επιστήμονες υποπτεύονται ότι η μόνιμη χρήση κάνναβης επηρεάζει τις γνωσιακές λειτουργίες, η επιβεβαίωση αυτής της υποψίας δεν είναι όμως εύκολη. Το κύριο σημείο στο οποίο «σκοντάφτουν» οι σχετικές έρευνες είναι το γεγονός ότι η πτώση των γνωσιακών επιδόσεων που παρατηρείται μπορεί να οφείλεται σε παράγοντες που προϋπήρχαν της έναρξης της χρήσης και οι οποίοι είναι δύσκολο να εντοπιστούν εκ των υστέρων.

Για να αποφύγουν αυτόν τον σκόπελο ερευνητές του Πανεπιστημίου Ντιουκ στο Ντάραμ της Βόρειας Καρολίνας με επικεφαλής τη Μάντελιν Μάιερ αποφάσισαν να εξετάσουν τους εθελοντές της Dunedin Multidisciplinary Health and Development Study, μιας μακροπρόθεσμης μελέτης η οποία παρακολουθεί εδώ και περίπου τέσσερις δεκαετίες 1.034 εθελοντές στη Νέα Ζηλανδία.

Τα δεδομένα αυτής της μελέτης επέτρεψαν στους ειδικούς να συγκρίνουν τεστ νοημοσύνης των εθελοντών από την ηλικία των 13 ετών –όταν κανείς από αυτούς δεν είχε αρχίσει τη χρήση κάνναβης– ως εκείνη των 38 ετών, κατά την οποία κάποιοι από αυτούς κάπνιζαν πλέον κάνναβη σε μόνιμη βάση, άλλοι είχαν καπνίσει στο παρελθόν και είχαν διακόψει ενώ κάποιοι άλλοι δεν είχαν κάνει ποτέ χρήση. Επίσης πρόσφεραν τη δυνατότητα να αποκλειστούν ή να προσμετρηθούν άλλες παράμετροι, όπως η κατανάλωση αλκοόλ, η χρήση άλλων ουσιών ή το μορφωτικό επίπεδο.

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences» έδειξε ότι η μόνιμη και χρόνια χρήση κάνναβης –τουλάχιστον τέσσερις φορές την εβδομάδα, επί δεκαετίες– οδηγούσε σε μείωση του δείκτη νοημοσύνης, με την πτώση να γίνεται μεγαλύτερη όσο μεγαλύτερη ήταν η χρήση. Κατά μέσο όρο οι εθελοντές φάνηκαν να έχουν χάσει 6 μονάδες από τον δείκτη νοημοσύνης τους σε σχέση με τους μη χρήστες συνομηλίκους τους, ανεξάρτητα από το πόσο νωρίς είχαν αρχίσει να καπνίζουν.

Ωστόσο μέσα σε αυτή την ομάδα των χρόνιων χρηστών οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι όσοι είχαν αρχίσει να καπνίζουν κάνναβη σε μόνιμη βάση πριν από τα 18 -όταν ακόμη ο εγκέφαλος σχηματιζόταν– παρουσίαζαν ακόμη μεγαλύτερη μείωση των γνωσιακών ικανοτήτων τους, της τάξης των 8 μονάδων IQ κατά μέσο όρο. Επίσης οι συγγενείς και φίλοι αυτών των ατόμων ανέφεραν ότι είχαν περισσότερα προβλήματα μνήμης και προσοχής σε σχέση με τους συνομηλίκους τους που δεν έκαναν χρήση.

Όπως έδειξε επίσης η μελέτη, η μείωση αυτή δεν ήταν αναστρέψιμη: το «κόψιμο» του καπνίσματος της κάνναβης σε μεγαλύτερη ηλικία δεν συνοδευόταν από αποκατάσταση του IQ στα φυσιολογικά επίπεδα.